وقتی که از فتنه سوریه ترسیدم

نویسنده: عاطف صقر

دیپلماسی ایرانی: در نشستی که درباره اندیشه های عبدالله اوجالان، رهبر کردهای ترکیه برگزار شده بود، درباره تنوع قومی در شمال سوریه (عربی و کردی و ترکمانی – که روابط بسیار نزدیکی با ترکیه دارند – و ارمنی های مهاجر از ارمنستان) صحب کردم، و گفتم که من خانه شهروندی سوری را دیدم که روی آن به خط خودش نوشته بود «منزل عربی»، از صاحبخانه پرسیدم نمی دانم به چه دلیل این اسم را که نشانه «هویت قومی ات» در روستایی است که تصویر ذهنی از آن کردی است، نوشته ای. آن مرد جوابم داد: «من «عربی» هستم و این اسم فامیلی من است. در حالی که این گونه مرسوم است که گفته شود این «عرب» است و آن یکی «کردی».

به نظر می رسد بعضی ها از تمرکز روی تنوع قومیت ها در شمال سوریه خوششان نمی آید. بلافاصله یکی از کردهایی که در این نشست حاضر شده بود، گفت: «من شمال سوریه را خوب نمی شناسم. در بخشی از آن تا شمال سوریه تحت کنترل کردهاست، این می تواند بهانه ای برای آنها باشد که آنها بخشی از شمال شرق سوریه را جدا کرده و منطقه خودمختار کردی را تشکیل دهند.» به او گفتم: «با چشم های خودم دیدم و با گوش های خودم شنیدم که با وجود این تنوع قومی در آن جا مناطقی با اکثریت معین طایفه ای خاص وجود دارد، ثانیا ترکیبی از اعراب و کردها و غیر از آنها نیز حضور دارند که به کل کشور سوریه معتقد هستند و خود را قبل از هر چیز سوری می دانند که رسم و رسوم خاص خود را درباره تولد و آموزش و کار و ارث و دیگر مسائل دارند، در حالی که وابستگی به هویت سوری نه قبیله یا طایفه، محل افتخار و مباهات آنهاست و زمانی شخص به فکر طایفه و قبیله خود می افتد که دولت نتواند وظایف خود را انجام دهد و از ارائه آن چه از آن انتظار می رود ناتوان است.»

ناگهان شوکه شدم وقتی که دیدم طرف صحبتم می گوید که مصر عربی نبوده بلکه عربی شده و فرهنگ عربی بر آن چیره شده است، او می خواست با این گفته به شمال سوریه اشاره کند و بگوید که عربی نیست بلکه عربی شده است، و کردها حق دارند که به فکر برجسته کردن هویت کردی خود باشند. در این جا بود که فهمیدم دود «جنگ سوریه» ممکن است از میان ما هم رد شود و باید متوجه آن باشیم و نسبت به تلاش های فتنه انگیزی که می شود هوشیاری لازم را داشته باشیم.

منبع: الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11