چه کسانی توسط جنگنده های آمریکایی کشته شدند؟

کریستوف رویتر

دیپلماسی ایرانی: ادعا می شود صدها سرباز روس در حملات هوایی تحت رهبری ایالات متحده در ماه فوریه کشته شده اند. گزارش اشپیگل نشان می دهد که وقایع احتمالا متفاوت بوده است.

وقتی کار به لعن و نفرین می رسد کسی جلو دارش نیست. "مادر به خطا" محترمانه ترین واژه ای است که از دهان او که یک شبه نظامی است بیرون می آید، با خشم در خصوص جهنمی که ساعت ها حمله هوایی نیروهای آمریکایی در دیرالزور به پا کرده بود بد و بیراه می گوید. با آنکه دود همچنان از شاستی بلندهای اطراف آنها بیرون می زند، او و  4 مرد دیگر آمده اند تا جسد از فرم افتاده یکی از همرزمان خود را از داخل ساختمانی که زیر شعله های آتش بمباران می درخشد بیرون کشند.

اینها را در ویدئویی دو دقیقه ای از میدان نبرد می شود دید که یکی از جنگجویان در بعد از ظهر 8 فوریه، ساعاتی پس از طوفان آتش ضبط کرده است و آن را در اختیار اشپیگل و فرات-پست، سایتی خبری که اخبار منطقه را پوشش می دهد، قرار داده است. این نخستین مستند تصویری از یکی از رمزآلودترین نبردها در جنگ سوریه با پیچیندگی فزاینده است.

در بدو ماجرا، 8 فوریه ارتش ایالات متحده اعلام کرد به نیروهای "حامی رژیم بشار اسد" در جنوب شهر دیرالزور یورش برده تا آنها را  از حمله به نیروهای دموکراتیک کرد سوریه (اس دی اف) که متحد آمریکایی ها هستند باز دارد. ایالات متحده گفته است نیروهای اسد با تانک و خمپاره به پایگاه اس دی اف حمله کرده اند. ایالات متحده در پاسخ نیروهای اسد را بمباران کرده است و ادعا می شود "بیش از صد تن" از جنگجویان در آنچه اقدام برای دفاع از خود نامیده شده کشته شده اند. ویدئوی مذکور پس از حملات هوایی به دیرالزور ضبط شده است.

اما حمله کنندگان به راستی چه کسانی هستند؟ و واقعا آن شب در دهکده های کم مساحت و نیمه ویران در کرانه شرقی رود فرات چه اتفاقی رخ داد؟ آیا بمب های آمریکایی نیروهای روس را از بین بردند؟ آیا آن حمله پیش درآمدی برای زد و خورد میان نیروهای آمریکایی و روس خواهد بود؟

تیمی از ژورنالیست های اشپیگل دو هفته را صرف مصاحبه با شاهدین ماجرا و کسانی که در نبرد شرکت داشتند کردند. این تیم همچنین با کارکنان تنها بیمارستان دیرالزور و همچنین کارمندان محلی فرودگاه نظامی مصاحبه کرد تا بتوانند تصویری شفاف از آنچه واقعا در آن نبرد سه روز گذشت به دست آورند.

حرف های آنها با هم می خواند و تصویری که از وقایع بیرون می آید چیزی است که با گزارش هایی که رسانه های بین المللی و روسی مخابره کرده اند در تضاد قرار می گیرد.

ساعت 5 صبح 7 فوریه، حدود 250 جنگجو در جنوب دیرالزور تلاش کردند از کرانه غربی رود فرات به کرانه شرقی برسند، آنها یک پل معلق نظامی روی رودخانه زدند. آنها شبه نظامیان عضو دو قبیله بودند، قبیله بکارا و قبیله البوحامد که با پیشتیبانی ایران برای رژیم اسد می جنگند، همچنین سربازان لشکر چهارم و همچنین اعضای افغان و عراقی تیپ های فاطمیون و زینبیون که تحت فرماندهی ایران می جنگند. یکی از سربازان لشکر چهارم تعریف می کند که واحدها یک هفته را در فرودگاه نظامی کنار هم سر کرده بودند. شاهدین می گویند هیچ سرباز یا مزدور روس در عملیات عبور از رودخانه حاضر نبود.

روس ها و آمریکایی ها سال گذشته توافق کردند که رودخانه فرات را خط "تخاصم ممنوع" اعلام کنند. قوای اسد و متحدان اش در غرب رودخانه هستند و بخش شرقی در اختیار اس دی اف تحت حفاظت آمریکایی ها قرار دارد. چاه های زنجیره ای گاز طبیعی که به میدان "کونوکو" مشهور است در بخش شرقی قرار دارد. از همین رو است که آمریکایی هایی که در کرانه شرقی هستند پیشروی در این محدوده را به مثابه حمله به مواضع خود دیده اند و یک رشته شلیک هشدار دهنده به سمت پل انجام داده اند. کسی زخمی نشده است و مهاجمان خارج شده اند.

اما از صرافت حمله نمی افتند، مدتی پس از تاریکی سربازانی به تعداد دو برابر صبح از یک پل معلق دیگر چند کیلومتر آن طرف تر در شمال می گذرند و به فرودگاه نظامی دیرالزور نزدیک می شوند. با چراغ های خاموش رانندگی می کنند تا از تیررس هواپیماهای بدون سرنشین در امان بمانند و شناسایی نشوند. این بار شناسایی نمی شوند و روستای مرات در بخش شرقی می رسند. وقتی حوالی ساعت 10 شب قدری بیشتر به سمت جنوب، به سوی پایگاه اس دی اف در خوشام پیشروی می کنند، آمریکایی ها نیروی ویژه آن ها هم در آنجا مستقر  بودند یک بار دیگر دست به آتش می برند. این بار آتش هشدار نبود. آمریکایی ها در بیانیه ای که در سی ان ان منتشرشد گفتند: "پس از 20 تا 30 بار شلیک گلوله تانک و توپخانه که در 50 متری مقر اس دی اف اصابت کرد، نیروهای ائتلاف با ترکیبی از آتش هوایی و توپخانه مهاجمان را هدف قرار دادند."

درگیری هایی دوم در روستای طبیا رخ می دهد که یگانی کوچک از مزدورهای روس هم در میانش ان قرار داشته است. دو منبع شبه نظامی گفته اند آنها در درگیری ها حضور نداشتند اما با این حال 10 تا 20 نفر از آنها جان شان را از دست می دهند، آن می گویند 200 نفر از مهاجمان کشته شدند، 80 سرباز لشکر چهارم سوریه، حدود 100 سرباز افغان و عراقی  و حدود 70 جنگجوی قبیله ای که اکثرشان از گروه شبه نظامی البغیر بوده اند.

منبع : اشپیگل / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33

انتشار اولیه: یکشنبه 13 اسفند 1396 / انتشار مجدد: شنبه 26 اسفند 1396