گزارش الجزیره از رویدادهای اخیر ایران

۱۶ دی ۱۳۹۶ | ۱۴:۰۰ کد : ۱۹۷۴۱۸۳ سرخط اخبار

الجزیره نوشت: تظاهرات اخیر در ایران از داشتن نوعی رهبری ایدئولوژیک یا سیاسی محروم و در واقع جنبشی ‏مردمی بود که با وجود داشتن نشان اقتصادی در ابتدای امر، در ادامه رنگی سیاسی به خود گرفت.

به گزارش انتخاب، این رسانه عربی در ادامه نوشت: تباین واضحی در روایت دو جریان اصلاح طلب و اصول گرای ایران در رابطه با این تظاهرات وجود ‏دارد، که در چارچوب رقابتهای سیاسی بین این دو قرار می گیرد. روایت نخست که جریان اصولگرا ‏بدان اعتقاد دارد، آن است که سیاستهای اقتصادی شکست خورده روحانی و بدنبال آن گرانی و ‏معضلاتی در این رابطه، منجر به بروز چنین حوادثی شده است. ‏

روایت دوم، دشمنان دولت را متهم به تصفیه حسابهای انتخاباتی با جریان اصلاح گرا می کند، تا آنجا ‏که برخی تحلیلگران امام جمعه مشهد، علم الهدی را متهم به ایستادن در پشت پرده این تظاهرات ‏می کنند؛ البته قابل ذکر است که رئیسی، داماد علم الهدی رسما چنین اتهاماتی را نفی کرده است.‏

اصلاح طلبها بر این نظرند که معضلات اقتصادی وجود دارد که باید برای رفع آن تلاشی جدی ‏صورت گیرد، اما همزمان، اقتصاد را تنها انگیزه و محرک اساسی برای تظاهرات نمی دانند. همچنانکه ‏روحانی با تاکید بر این مساله، گفت: مردم تنها به دلایل اقتصادی به خیابانها نیامدند، بلکه یکی از ‏خواسته های آنها، تحقق گشایشی بزرگ است، به این صورت روحانی توپ را در زمین اصولگرایان انداخت.‏

امروز، و پس از گذشته یک هفته از تظاهرات، قائلان به این دو روایت، جهت های خارجی را متهم به ‏منحرف کردن خواسته های مردم و تبدیل آن به درخواستهایی غیر دوستانه می کنند. اما اسبابی که ‏منجر به تظاهرات شد را می توان تحت عناوین ذیل جای داد:‏

1-اقتصادی: شکی نیست که اوضاع اقتصادی نقش بزرگی را در این تظاهرات ایفا کرده است؛ در واقع ‏اقتصاد نبض اصلی ملت ایران و بویژه طبقه کارگر است که بهبود و تغییر مثبتی در اوضاع معیشتی ‏آنها ایجاد نشده است.‏

2- تحول فکری: از حیث ساختار و اساس، منظومه تفکر در میان اقشار مختلف جامعه ایرانی تغییر ‏کرده است و این تحولات مولود یک لحظه نیست، بلکه نتیجه جمع تعدادی عوامل سیاسی، ‏اقتصادی، فرهنگی، دینی و اجتماعی است که در نهایت منجر به ایجاد شکافهای طبقاتی، فرهنگی، ‏قومی و اجتماعی شده است.‏

3-دخالت خارجی: حوادث امروز ایران، اسباب و ریشه های داخلی زیادی دارد که دخالتهای ‏خارجی در سیاق سوء استفاده و تحریک این حرکات اعتراض آمیز، در روند آن اثر گذارند؛ یعنی از ‏شکافهای داخلی موجود بهره می گیرند تا مشکلات را بزرگ جلوه داده و ایرانی ها را علیه نظام ‏تحریک کنند.‏

قطعا باید به این مساله اشاره کنیم که صحبتهای ترامپ در حمایت از تظاهر کنندگان، مورد قبول و ‏خوشایند ایرانیها قرار نگرفت، زیرا یکی از اسباب نابه سامانی اوضاع اقتصادی ایران به تحریمهای ‏آمریکا باز می گردد.‏

4-تلگرام: شاید درست باشد اگر بگوییم: «حزب مجازی تلگرام»، این شبکه که کاربران زیادی در ‏ایران دارد، سهم زیادی در تعمیق شکاف ایجاد شده در این کشور داشت؛ بدین طریق که با تمرکز ‏بر سیاست های داخلی و خارجی ایران، مانند انتشار ویدیو هایی در رابطه با فساد های بزرگ و نشان ‏دادن فقر و محرومیت در نقاط مختلف این کشور، توجه مردم را به این مسائل جلب کرده و بوسیله ‏آن، میدانهای تظاهرات و تجمع های مردمی مشخص می شد. ‏

در طول سالهای گذشته، مسئولات مختلف برای فیلتر شدن تلگرام تلاش کرده اند، اما هر ‏بار روحانی با این اقدام مخالفت نموده و اعلام کرده است که هرگز اجازه بسته شدن شبکه های ‏اجتماعی را نمی دهد. با این حال، در روز چهارم تظاهرات، دولت مجبور به فیلتر تلگرام شد.‏

دو سناریو محتمل برای این اعتراض ها وجود دارد: 1-سناریوی توقف 2-سناریوی استمرار؛ چند ‏عامل سناریوی توقف تظاهرات را تقویت می کند؛ اول، خشونتها و تخریب اموال عمومی، یک حالت ‏نگرانی را برای ملت ایران به دنبال داشت؛ نگرانی که مربوط به احتمال تکرار شدن فاجعه ای شبیه به ‏آنچه در سوریه اتفاق افتاد، می باشد. همین مساله بسیاری از تظاهر کنندگان را از ادامه راه منصرف ‏کرد.‏

دوم اینکه تظاهرات نیاز به عوامل تقویت کننده ای دارد که موجب ادامه آن در زمانی طولانی شود؛ ‏اعتراض های صورت گرفته رهبری نداشت و همین امر برخورد با تظاهر کنندگان را دشوار کرده بود.‏

سوم: کاهش نسبت شرکت کنندگان در تظاهرات، و کشیده شدن محدوده اعتراض ها به شهرهای ‏کوچک است.‏

چهارم: دخالت خارجی و بویژه آمریکایی است که به نفع تظاهر کنندگان نبود؛ چرا که این دخالت، ‏موجب حساسیت بیشتر بود. علاوه بر اینکه ‏نگرانی های زیادی را در خصوص وجود نقشه های خارجی، در بین ایرانیها ایجاد کرد.‏

در مورد سناریوی استمرار باید گفت، با اینکه آتش تظاهرات خاموش و خاموش تر می شود، اما خاموشی نهایی آن، به بررسی های حکیمانه و عمقی و توجه به عوامل ‏سیاسی و اجتماعی در کنار دیگر عناصر، نیاز دارد. ‏

کلید واژه ها: تظاهر کنندگان


نظر شما :