لایحه جدید کنگره برجام را در معرض خطر قرار می‌دهد

یکی از کمیته های کلیدی مجلس نمایندگان آمریکا به دنبال تصویب لایحه ای است که تعامل ایران با شرکت هایی که با آمریکا تعامل دارند را با مشکل مواجه کند و طبق گزارش پایگاه المانیتور، این لایحه می تواند برجام را در معرض خطر قرار دهد.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری فارس، در حالیکه کنگره به سوی افزایش فشار علیه ایران پیش می رود، یکی از کمیته های مهم مجلس نمایندگان آمریکا، لایحه ای را به تصویب درآورده است که می تواند توافق هسته ای 2015 ایران و 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) را در معرض خطر قرار دهد.

پایگاه تحلیلی «المانیتور» با این مقدمه ادامه داد، نظارت قوی بر قانون دسترسی ایران به منابع مالی، خریداری هواپیمای تجاری از شرکت هایی که با آمریکا تعامل دارند را برای ایران دشوار می کند.

بر اساس این گزارش، توانمندی ایران برای جایگزین کردن ناوگان هوایی فرسوده این کشور، یکی از انگیزه های کلیدی تهران برای امضای برجام بوده است.

المانیتور اینگونه نوشت، کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان آمریکا با 38 رأی موافق در مقابل 21 رأی مخالف، به  پیش بردن این لایحه رأی مثبت داد و راه را برای رأی گیری در خصوص این لایحه در مجلس نمایندگان آمریکا هموار کرد.

بنا بر این گزارش، تمامی جمهوری خواهان کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان آمریکا به پیشبرد این لایحه رأی مثبت دادند و پنج نماینده دموکرات نیز از این لایحه حمایت کردند.

«کنت کاتزمن» کارشناس ایران در کمیته تحقیقات کنگره به المانیتور گفت: «ایران، تصویب این لایحه و تبدیل آن به قانون را نقض برجام می داند. این توافق (برجام) شامل تعهد روشن آمریکا برای برعهده گرفتن چنین فروش هایی به ایران می شود».

این گزارش اینگونه ادامه می دهد، «راجر ویلیامز» نماینده ایالت تگزاس این لایحه را ارائه کرده است و به طور آشکارا، فروش هواپیمای تجاری به ایران را ممنوع نکرده است اما شروط گزارش دهی و تأیید که می تواند خزانه داری را تحریک کند تا صدور مجوز برای چنین فروش هایی را متوقف کند.

لایحه ویلیامز، وزیر خزانه داری آمریکا را ملزم می کند تا برای کنگره تأیید کند که هرگونه مجوز فروش هواپیمای تجاری به ایران، خطر پولشویی یا تروریسم را به همراه ندارد.

المانیتور ادامه داد، این مجوزهایی که خزانه داری آمریکا صادر می کند، نباید به نفع آندسته از ایرانی هایی باشد که «عمداً خدمات حمل و نقلی و پشتیبانی» به ایرانی هایی ارائه می دهند که تحت تحریم آمریکا هستند.

طبق این گزارش، گرچه این لایحه به وزارت خزانه داری  اجازه صدور مجوز در شرایطی را هم می دهد که معاملات معیارهای صدور گواهینامه لایحه فوق الذکر را نیز برآورده نکند اما حامیان برجام نگرانند که پیامدهای سیاسی اجرای این لایحه بسیار زیاد باشد.

«ریچارد نفیو» که کارشناسی تحریم ها برای تیم مذاکره کننده آمریکا را در مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 در دوران ریاست جمهوری «باراک اوباما» برعهده داشت، می گوید: «نظر من در خصوص این لایحه این است که اگر آنطور که انتظار می رود، اجرا شود، نقض برجام است».

وی ادامه داد: «آنطور که فهمیدم اگر فردی که در لیست تحریم های خرانه داری آمریکا قرار دارد، تا بحال با هواپیمای ایران ایر پرواز داشته است، امکان  لغو مجوز وجود دارد. تنها به دلیل آنکه یک تروریست با خطوط هوایی آمریکا پرواز کرده باشد، ما اساساً آن خط هوایی آمریکا را مورد تحریم قرار نمی دهیم».

دولت اوباما مجوزهایی را برای شرکت های بوئینگ و ایرباس که یک شرکت هواپیمایی اروپایی است صادر کرد تا هواپیماهای تجاری را اواخر سال 2016 به ایران عرضه کنند. در ماه آوریل، بوئنیگ قرارداد 3 میلیارد دلاری برای فروش 30 هواپیما با هواپیمایی آسمان به امضا درآورد که این توافق نیازمند مجوز دولت ترامپ است.

بعلاوه آنکه، ایرباس قراردادی را برای عرضه 73 هواپیمای دیگر در ماه ژوئن با ایران ایر امضا کرد که نیازمند مجوز جدید است. (گرچه ایرباس یک شرکت آمریکایی نیست اما به مجوز خزانه داری آمریکا نیاز دارد زیرا قطعات آمریکایی در این هواپیما استفاده شده است).

بر اساس این گزارش، دولت ترامپ هنوز مجوزهای جدیدی برای فروش هواپیمای غیرنظامی به ایران صادر نکرده است. گرچه فروش هواپیمای تجاری به ایران به طور خاص در برجام مورد اشاره قرار گرفته است، ویلیامز اصرار دارد که لایحه به شدت به فعالیت های غیرهسته ای ایران ارتباط دارد و بنابراین نقض برجام نیست.

وی قبل از رأی گیری درباره پیشبرد این لایحه گفت: «این مسئله ربطی به تعهدات آمریکا طبق برجام ندارد. این لایحه ربطی به وضع مجدد تحریم های هسته ای ندارد. این لایحه ربطی به ایجاد ممنوعیت هایی برای فروش هواپیما یا تأمین منابع مالی این فروش ها ندارد».

ویلیامز ادامه داد: «کاری که این لایحه می کند، در واقع پیامدهای چنین توافقاتی را برای کنگره روشن می کند تا ما درک بهتری از تأثیر این توافقات بر نظام مالی خود داشته باشیم».

ویلیامز مدعی شده است که خزانه داری آمریکا ایران ایر را در سال 2011 برای حمل تجهیزات نظامی برای حمایت از دولت «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه تحریک کرد و تنها بعنوان بخشی از برجام آن را از لیست تحریم ها خارج کرد. ماهان ایر همچنان برای انجام فعالیت های مشابه در لیست تحریم های آمریکا قرار دارد.

طبق این گزارش، لایحه فوق می تواند از طریق اجباری کردن صدور تأییدیه برای تمامی مجوزهایی که از ژانویه 2016 صادر شده است، بر مجوزهای فروش هواپیمای غیرنظامی به ایران که از قبل درجریان است نیز تأثیر گذارد.

ویلیامز می گوید: «ما در مقابل استفاده از قانون جدید برای تبنیه فعالیت های قدیمی، محافظت قانونی داریم» و اگر این لایحه، خزانه داری را تحریک کند تا مجوزهایی که قبلاً صادر شده است را لغو کنند، شرکت های بوئینگ و ایرباس می توانند، دولت آمریکا را برای خساراتی که به این شرکت ها وارد می شود، تحت پیگرد قرار دهند.

المانیتور نوشت، حتی اگر لایحه ویلیامز در مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب برسد، همچنان با موانعی در سنا آمریکا مواجه خواهد بود. این لایحه برای تصویب، به 60 رأی در سنا نیاز دارد.

بر اساس این گزارش، کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان آمریکا همچنین لایحه ای را با 43 رأی موافق در مقابل 16 رأی مخالف، پیش برد که خزانه داری آمریکا را ملزم می کند تا آشکارا، دارایی ها و فعالیتهای پولشویی مقامات تحریم شده ایران را فاش کند.