روابط ایران و روسیه در دولت یازدهم از نگاه آقای سخنگو
دیدبان روسیه: در طول سالهای اخیر شاهد گسترش روابط دو کشور ایران و روسیه ایران در ابعاد مختلف از موضوعات هسته ای تا همکاری های دو کشور جهت مبارزه با تروریسم و حل بحران های مختلف از جمله سوریه بوده ایم. دو کشور از توانمندی ها و ظرفیت های بسیاری برای ارتقای مناسبات برخودار هستند و البته می توان گفت به جهت تحولات منطقه ای شاهد همکاری های بیشتر دو کشور هستیم.
دیدبان روسیه این شنبه به گفتگو با "بهرام قاسمی" سخنگوی وزارت امور خارجه پرداخته است تا روابط دو کشور در دولت یازدهم را مورد بررسی قرار دهد و به سطح همکاری ها در منطقه و تاثیر عواملی چون سعودی ها بر این رابطه بپردازد. قاسمی در این گفتگو تاکید کرد که با توجه به ماهیت روابط سیاسی فیمابین، تجارت و همکاری های اقتصادی، صنعتی و بازرگانی باید ارقام به آن حد و حدودی برسد که در شأن روابط سیاسی فیمابین باشد و لذا برای تحقق یک وضعیت مطلوب تر ضرورت تحقق همکاری های اقتصادی بیشتر وجود دارد. وی در عین حال معتقد است که همکاری گسترده ایران با روسیه به این معنی نیست که باید دو کشور در تمامی موضوعات منطقه ای و جهانی الزاما از یک سیاست و نظر واحدی پیروی نمایند.
در ادامه مشروح گفتگوی سخنگوی وزارت امور خارجه با دیدبان روسیه را بخوانید:
ارزیابی شما از روابط ایران و روسیه در دولت یازدهم چیست؟ چه دستاوردهایی را در این رابطه شاهد بودیم؟
سیاست خارجی ایران در دولت یازدهم سیاستی همه جانبه نگر، چندسویه و به عبارتی با لایه های مختلف نگاه سیاسی و اقتصادی و بر اساس منافع و امنیت ایران تنظیم شده است. علاوه بر موضوع هسته ای که یک مذاکره جدی و سخت که به لحاظ زمانی برای آن مذاکرات صرف شد در تاریخ دیپلماسی جهان کم سابقه می نمود، ولی برغم درگیر بودن وزارت امور خارجه با این موضوع مهم و اساسی، تلاش گسترده ای برای همکاری و تعمیق روابط با کشورهای همسایه نیز مبذول گردید.
در این میان فدراسیون روسیه به عنوان یک همسایه مهم، یک قدرت منطقه ای و یکی از همسایگان بزرگ ایران همواره و همیشه مورد عنایت و توجه دیپلماسی کشور قرار داشت. در این دوران میزان آمد و شد، تبادل هیات ها و نیز انجام رایزنی های سیاسی، اقتصادی و همچنین در سایر حوزه های مورد علاقه دو کشور در موضوعات دوجانبه و مسایل منطقه ای و جهانی به بالاترین حد خود در طول چند دهه گذشته رسید. تعداد دیدارها و تماس های تلفنی دو رییس جمهور، وزرای خارجه و دیگر مقامات عالیرتبه دو کشور نسبت به گذشته از افزایش کمی و کیفی بی نظیری برخوردار شد. روابط اقتصادی باید بیش از آنچه است و در ارقام حجم مبادلات دیده می شود، افزایش پیدا می کرد؛ ولی این امیدواری وجود دارد که با مذاکرات بعمل آمده، مکانیسم های طراحی شده و توافقات صورت گرفته در آینده شاهد افزایش هر چه بیشتر این همکاری ها باشیم. در رابطه با روسیه باید با توجه به ماهیت روابط سیاسی فیمابین، تجارت و همکاری های اقتصادی، صنعتی و بازرگانی نیز ارقام به آن حد و حدودی برسد که در شأن روابط سیاسی فیمابین باشد و لذا برای تحقق یک وضعیت مطلوب تر ضرورت تحقق همکاری های اقتصادی بیشتر وجود دارد.
گرچه ایران همواره بر صلح و ثبات در منطقه تاکید دارد و وزارت امور خارجه به خصوص آقای ظریف همواره بر اهمیت و جایگاه مذاکره تاکید دارند، اما طرف سعودی گویا سرابی در سر دارد، به نظر نگاه کرملین به این موضوع چگونه است؟ آیا ایران با شریک خود در منطقه برای تنش زدایی با سعودی ها اقداماتی انجام داده است؟
اینکه کرملین به منطقه خلیج فارس و کشور عربستان چگونه نگاهی دارد یک مساله داخلی کشور روسیه محسوب می شود و روسیه مانند هر کشور دیگری منافع ملی خود را در اجرای سیاست خارجی خود مدنظر دارد و این موضوعی است که به خود روس ها مربوط می شود. همکاری گسترده ایران با روسیه به این معنی نیست که باید دو کشور در تمامی موضوعات منطقه ای و جهانی الزاما از یک سیاست و نظر واحدی پیروی نمایند.
در کنار تمامی اشتراکات، تفاوت دیدگاه ها، مانند هر دو کشور دیگری، می تواند در اینجا نیز وجود داشته باشد. هیچ کشوری منافع خود را به راحتی در حوزه روابط سیاسی خارجی نادیده نمی انگارد. در مورد این موضوع که روس ها بین ایران و عربستان اقداماتی را به عنوان میانجی صورت داده باشند می توان گفت که ما همواره با طرف روس در خصوص تمامی مسایل دوجانبه، منطقه ای و جهانی رایزنی های دوره ای و مستمر خود را داشته و خواهیم داشت.
در رابطه با موضوع قطر و حمایت ایران از این کشور، روس ها در زمینه ارتباط با قطر تا چه میزانی با کشورمان هم نظر هستند؟
در مورد این سوال، فکر می کنم در پاسخ به سوال قبلی موضوع تا حدی روشن شد. قطعا ایران از سیاست های موردنظر خود پیروی خواهد کرد و روس ها نیز در این خصوص به همین گونه اقدام می نمایند و نیازی به تطابق سیاست ها در خصوص موضوع مشخص وجود ندارد. ایران همواره خواهان صلح، ثبات و امنیت در منطقه بوده و هست و تمامی همسایگان خود را در مقاطعی که با دشواری ها یا اختلافاتی در روابط خود مواجه می شوند به گفت و گو و مذاکره و تبعیت از روش های مسالمت آمیز دعوت می نماید.
در خصوص بحران اخیر میان کشورهای حوزه خلیج فارس نیز نگاه ایران یک نگاه غیرجانبدارانه و مبتنی بر تشویق طرف های درگیر به مذاکره و خویشتنداری است. تصور من در مورد نگاه روسیه به این تنش و اختلافات نیز یک نگاه مشابه ایران به این موضوع است.
در دولت یازدهم شاهد تلاش ها و مذاکرات ایران برای عضویت در اتحادیه اقتصادی اوراسیایی بودیم، این گفت و گو ها هم اکنون در چه وضعیتی قرار دارد و چه فرصت ها و چالش هایی در این شرایط کنونی وجود دارد؟
در مورد عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اروآسیایی، این موضوع در دولت یازدهم با توجه به نقش همکاری های همه جانبه منطقه ای در جهان امروز که می توانند ایفاء نمایند، مدتی است که مذاکرات کارشناسی و فنی در حوزه موضوعاتی مانند مباحث تعرفه ای بین ایران و اتحادیه اقتصادی اروآسیایی آغاز شده است. همکاری با اینگونه اتحادیه های اقتصادی منطقه ای که بر اساس منافع ملی و در چارچوب سیاست های کلان نظام و مردم تعریف می گردد، بی شک کاری است از نوع و مقوله فرصت و نه چالش. ولی با توجه به قانون اساسی و مبانی کلان سیاست خارجی ایران، این موضوع با دقت در دست بررسی و پیگیری است.
عضویت ایران در سازمان و گسترش روابط ایران و روسیه چه بازتابی از سوی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس دارد؟
عضویت ایران در این سازمان یا هر سازمان اقتصادی منطقه ای دیگر نمی تواند باعث نگرانی سایر کشورهای منطقه گردد. اصولا ایران به عنوان یک کشور مستقل، در مورد چگونگی سیاست و روابط خارجی خود تصمیم می گیرد. می توان اضافه کرد با توجه به نگاه مسالمت آمیز ایران به منطقه و اهمیتی که برای امنیت و ثبات منطقه و کشورهای همسایه خود قایل است، اصولا از هیچگونه اقدام و سیاستی که بر علیه کشور ثالثی در کشورهای همسایه خود باشد تبعیت و پیروی نمی کند و قطعا دیگران نیز نمی توانند و نباید برای نوع روابط خارجی ایران دچار نگرانی و حساسیت گردند و ایران نیز سیاست خود را در درون خود و بر اساس منافع ملی خود تعریف می نماید و به دیگران نیز اجازه دخالت در سیاست های خود را نخواهد داد.
با توجه به وضعیت عراق و سوریه، کیفیت تعامل ما با آنها بر چه اساس خواهد بود و چه برنامه های مشترکی با کرملین در این رابطه خواهیم داشت؟
ایران و روسیه در خصوص خیلی از مسایل منطقه ای و جهانی دارای اشتراکاتی هستند. در طی سالیان گذشته سوریه، بحران آن و مبارزه با تروریسم از جمله زمینه های مشترک همکاری دو کشور بوده و در مورد عراق نیز از تمامیت ارضی عراق، حاکمیت ملی آن، ثبات و امنیت در این کشور و تلاش برای مبارزه با تروریسم اشغالگر، از همسویی و همکاری های بسیاری برخوردار بودند. این نگاه و تلاش مشترک، نقش بسزایی در مبارزه با تروریسم و جلوگیری از بی ثبات تر شدن منطقه، ناشی از این نوع تروریسم و حامیان منطقه ای آنها، داشته است.
نظر شما :