تویتر، با وجود نفرت اردوغان از آن به دادش رسید

دیپلماسی ایرانی: رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه کودتای جمعه شب را با کمک گرفتن از شبکه های اجتماعی توانست از سر بگذراند، کودتایی که اگر به نتیجه می رسید می توانست آینده ترکیه و روابطش با کشورهای دیگر را دگرگون کند. اما چنین نشد، رجب طیب اردوغان در کمال شگفتی توانست نهایت استفاده را از شبکه های اجتماعی ببرد و روند کودتا را تغییر دهد و باعث شکست سنگنین آن شود.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی میدل ایست آنلاین، به محض این که خبر وقوع کودتا در ترکیه پیچید اردوغان به سرعت به سراغ شبکه "فیس تایم" تلفن همراه خود رفت که از سوی شرکت اپل پشتیبانی می شود. او به واسطه آن توانست به مردم پیام دهد که به خیابان ها بیایند و برای شکست کودتا شورش کنند.

اولین ظهور اردوغان ساعاتی بعد از وقوع کودتا در شبکه "سی ان ان ترک" بود که گفت بر این اعتقاد است که کودتا ظرف مدت کوتاهی تمام می شود و مسئولان آن هزینه های سنگینی را در دادگاه ها پرداخت خواهند کرد.

اردوغان در حالی از ابزارهای شبکه های اجتماعی برای شکست کودتا بهره برد که خود در طول سال های گذشته به جنگیدن با شبکه های اجتماعی معروف بود. حالا همان چیزی که او با آن مبارزه می کرد به کمکش آمد تا وی را از کودتای نظامیان نجات دهد و ثبات را به کشورش بازگرداند.

اردوغان که به نفرت از اینترنت معروف بود در شبکه های اجتماعی به ادامه بسته شدن شبکه های تلویزیونی که توسط کودتاچیان بسته می شدند، اعتراض کرد و حملات تندی را متوجه عوامل آن کرد. وی در اظهاراتی که بیانشان از زبان اردوغان غریب بود اعلام کرد که با قانون و دولت قانونی همراه است، از قانون و آزادی بیان حمایت می کند و از طرفدارانش می خواهد که به خیابان ها بیایند و جلوی کودتاچیانی که قانون را زیر پا گذشته اند، بایستند.

به اعتقاد ناظران این اتفاق نشان داد که تا چه اندازه شبکه های اجتماعی در رفتار و تحرکات سیاسی موثر هستند، اتفاقی که برای ترکیه جدید به حساب می آید. اتفاقی بی سابقه که نشان می دهد رئیس جمهوری در لحظه حساس چگونه می تواند سرنوشت کشور را تغییر دهد و همچنین نشان از اثرگذاری رسانه های جدیدی دارد که نه تنها می توانند اخبار را منتقل کنند بلکه خود توانایی خلق حوادث را دارند.

مدافعان حقوق بشری می گویند که ترکیه همواره جزء کشورهایی بوده که همیشه در بستن مفرط سایت های اینترنتی در تعامل با حوادث سیاسی مطرح بوده است.

سازمان "ترکی بلوکس" که کار نظارت و سانسور در ترکیه را زیر نظر دارد گزارش می دهد که در ماه های اخیر جلوی فعالیت بسیاری از سایت ها گرفته شد و در طول یک سال اخیر به مناسبت های مختلف دست کم 7 سایت فیلتر شدند.

اردوغان برای نخستین بار طعم مخالفت های مردمی را در سال 2013 چشید که از استانبول آغاز شد و به دیگر شهرهای ترکیه سرایت کرد، در آن موقع شهروندان ترکیه ای برای دعوت به انجام تظاهرات علیه اردوغان به طور گسترده ای از تویتر استفاده کردند. در آن موقع اردوغان که نخست وزیر بود، با وجود این که بسیاری از وزرا و اعضای برجسته حزبش از تویتر استفاده می کردند آن را "وبا" توصیف کرد و گفت چنین شبکه هایی فقط برای نشر اکاذیب علیه دولت با هدف ترساندن جامعه استفاده می شوند.

پیش از این دادگاه ترکیه دستور به فیلترینگ شبکه تویتر داده بود. زمانی که در این شبکه فایل های صوتی ای منتشر شدند که نشان می دادند اردوغان در پرونده های فساد مالی دست دارد. در 20 مارس تویتر به طور کامل فیلتر شد، در آن موقع اردوغان گفته بود که صدها قانون قضایی صادر شده که نشان می دهد استفاده از چنین شبکه هایی غیرقانونی است. این رفتار اردوغان با موجی از انتقادها همراه شد.

سه شنبه هفته گذشته بود که مذاکره کننده عالی حقوق بشر سازمان ملل از آنکارا خواست که فیلترینگ تویتر را لغو کند و تاکید کرد که بی توجهی دولت در این زمینه می تواند به مثابه زیر پا گذاشتن حقوق بشر توسط دولت ترکیه محسوب شود. بعد از این بود که برخی از گروه های اپوزسیون و تعدادی از سازمان های غیر دولتی نسبت به پافشاری دولت در حفظ فیلترینگ تویتر از دولت شکایت قضایی کردند.

امرهان هالیشی، معاون رئیس حزب جمهوری خلق در این باره می گوید: «غیرممکن است که حکومت بتواند تکنولوژی را ساکت کند.»

وی تلاش برای بستن تویتر را خجالت آور می داند و می گوید: «چنین اقداماتی می تواند به وجهه میهن ما خدشه وارد کند.»

با وجود این که اردوغان خود چندین حساب رسمی در تویتر دارد اما می گوید که این شبکه اجتماعی را دوست ندارد. وی حتی یک بار گفت: «می دانید من چنین شبکه های اجتماعی ای را دوست ندارم، برای همین هم حملات بسیاری به من می شود.»

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11