کارشناسان سال ۲۰۱۶ را چگونه پیشبینی میکنند؟
سال افول ارزشهای غربی
دیپلماسی ایرانی: سال 2016 نخستین روزهای خود را تجربه می کند. آخرین سالی که اوباما در کاخ سفید مستقر است، بحران مهاجرت، تروریسم و تغییرات آب و هوایی تنها گوشه ای از موضوعات مهم پیش رو در سال جدید هستند. فارن پالسی نظر کارشناسان خود را در مورد مهم ترین وقایع و موضوعات سال 2016 جویا شده است.
توماس ریکس: خطر گرم شدن زمین جدی است
به نظر من تغییرات آب و هوایی به مهم ترین موضوع در سال 2016 تبدیل خواهد شد. رو به رو شدن با پدیده های آب و هوایی متفاوت نظیر طوفان های بزرگ در محل های غیرمعمول و تغییر در جریان اقیانوس ها از جمله عللی است که می تواند تغییرات آب و هوایی را به مهم ترین موضوع سال 2016 تبدیل کند.
استفان والت : یک سال بدون تحولات چشمگیر
سخن گفتن از مهم ترین موضوع 2016 بی فایده است، زیرا حوادث غیرمترقبه و هیجانی نظیر حملات تروریستی بیشترین توجهات را به خود جلب می کنند، در حالی که تحولات مهم از نظر دور می مانند.
مهم ترین موضوع در سال 2016 این است که مسائل در این سال با ثبات خواهد ماند و دستخوش تغییرات خاصی نخواهد شد. بهبود اقتصادی آمریکا با روند کنونی ادامه می یابد. اتحادیه اروپا همچنان با طیف گسترده ای از چالش های دشوار دست و پنجه نرم خواهد کرد. گروه داعش نیز همچنان به عنوان یک چالش مطرح باقی می ماند. قدرت روسیه کاهش پیدا خواهد کرد و نفوذ چین روند صعودی خود را در سطح جهانی ادامه می دهد. توافق هسته ای با ایران پابرجا باقی می ماند، اما روابط تهران- واشنگتن بهبود نخواهد یافت. ونزوئلا، برزیل، آفریقای جنوبی، ترکیه و آرژانتین روند ناامیدکننده خود را ادامه می دهند. چین، بریتانیا، روسیه و آمریکا برترین های المپیک در 2016 خواهند شد. طرح دو دولت برای صلح اعراب و فلسطین پیشرفتی نخواهد کرد. در لیبی، اوکراین، سوریه، افغانستان و یمن نیز خبری از توافق صلح بادوام نخواهد بود. حملات تروریستی همچنان جان انسان های بی گناه را خواهد گرفت. علی رغم توافق صورت گرفته در پاریس، دمای زمین بالاتر می رود.
به طور کلی می توان گفت که جهان در پایان 2016 با آنچه که هم اکنون شاهد آن هستیم، تفاوت قابل ملاحظه ای نخواهد داشت. تنها یک تحول مهم پیش روی است و آن انتخابات رئیس جمهور جدید آمریکاست. اگرچه سیاست خارجی اوباما نیز از الگوی سیاست خارجی ایده آل فاصله قابل توجهی داشته است، اما شواهد حاکی از آن است که رئیس جمهور بعدی تجاربی به مراتب بدتر به یادگار خواهد گذاشت.
بروس استوکس: آمریکا؛ کشوری با اختلاف نظرهای جدی
مهم ترین رویداد 2016 بروز یک شکاف عمیق نزد افکار عمومی آمریکا در مورد درک از نقش آمریکا در جهان و تاثیر آن بر کمپین های انتخاباتی است.
نزدیک به یک سوم از مردم آمریکا بر این باور هستند که تروریسم، حفظ امنیت ملی و یا داعش مهم ترین چالش های پیش روی کشور هستند. در حالی که در سال گذشته تنها 4 درصد مردم این موضوعات را مهم ترین چالش های پیش رو می دیدند. دیدگاه حامیان دو حزب در رابطه با این موارد نیز بسیار متفاوت است؛ 83 درصد از جمهوری خواهان از افزایش قدرت نفوذ داعش احساس نگرانی شدید کرده اند، در حالی که تنها 53 درصد از دموکرات ها این موضوع را نگران کننده دانستند.
این اختلاف دیدگاه ها، انتظار افکار عمومی از دستور کار سیاست خارجی رئیس جمهور بعدی را تعیین می کند و رئیس جمهور بعدی، صرفنظر از این که از کدام یک از دو حزب باشد با این اختلافات سر و کار خواهد داشت.
جیمز تراب: 2016 سال افول ارزش های غربی است
مبهوت بودن آمریکا و اروپا در مواجهه با تروریسم اسلامی و موج عظیم مهاجرت و مخاطرات آن، می تواند 2016 را تبدیل به سالی کند که ارزش های خود را از دست بدهد.
در حال حاضر، تعداد اندکی از کشورها - آلمان، سوئد و کانادا - بر این باورند که غرب اجتماعی از ارزش ها از جمله ضرورت پذیرش مهاجرین است که در بیانیه جهانی حقوق بشر هم مورد تاکید قرار گرفته است. مجارستان، لهستان و سایر کشورهایی که مرزهای خود را به روی مهاجران بسته اند، غرب را مانند آسیا یا آمریکای لاتین یک فرهنگ می دانند که نژاد سفید، مسیحیت و دموکراسی مولفه های آن هستند.
کدام یک از این دو طرف می تواند پیروز میدان باشد؟ انتخابات در لهستان، فرانسه، اتریش و سایر کشورها نشان داده که تمایل عمومی به سوی احزاب راست گرای افراطی بیشتر شده است. در حال حاضر حزب ملی گرای سوئد در لیبرال ترین کشور اروپا، بالاترین محبوبیت را به خود اختصاص داده است.
آرون دیوید میلر: تروریسم مهم ترین موضوع 2016 است
در سال 2016 مهم ترین موضوع سیاست خارجی آمریکا ترورهای جهادی خواهد بود.
در نیمه دوم 2015 موضوع تروریسم و اظهارات دونالد ترامپ در این خصوص به بحث اصلی تبدیل شده بود. در سال 2016 احتمال می رود که تروریسم همچنان بحث روز باقی بماند. هیچ موضوع دیگری به اندازه تروریسم نمی تواند رقابت های انتخاباتی را تحت تاثیر قرار دهد. از سوی دیگر، موفقیت اخیر آمریکا و نیروهای عراقی در رمادی، می تواند با پاسخ متقابل نیروهای داعش در قالب حملات تروریستی رو به رو شود.
اگرچه آمار نشان می دهد که به طور متوسط هر روزه در آمریکا تیراندازی صورت می گیرد و به موجب آن نزدیک به 4 نفر کشته یا زخمی می شوند، اما بعد از 11 سپتامبر فضای جدیدی در آمریکا به وجود آمده است که مردم آمریکا تروریسم را تهدیدی به مراتب جدی تر از آزادی حمل سلاح می بینند.
لوران ولف: سالی که جهان باز هم مهاجران را فراموش خواهد کرد
طبق آماری که آژانس پناهندگی سازمان ملل اعلام کرده، تعداد پناهندگان در سال 2015 به 60 میلیون نفر رسیده است. با توجه به اینکه جنگ سوریه همچنان ادامه دارد، انتظار می رود که در سال 2016 روند مهاجرت همچنان ادامه پیدا کند. کمبود منابع مالی برای تامین مایحتاج این افراد، منجر به بروز بحران مهاجرت در 2016 می شود.
روزا بروکس: 2016 آخرین فرصت اوباماست
2016 آخرین سالی است که اوباما در قدرت است و انتظار می رود که وی تلاش بیشتری برای تثبیت میراث خود در عرصه سیاست انجام دهد. رسانه ها نیز باید بیشتر به روی عملکرد وی تمرکز کنند. در عرصه داخلی، حفظ قوانین مربوط به بیمه درمانی علی رغم همه مشکلات موجود، بهبود وضعیت اقتصادی اقشار ضعیف تر جامعه و حفاظت از پلورالیسم آمریکایی مهم ترین موضوعاتی است که اوباما باید به آنها توجه داشته باشد. در عرصه بین المللی نیز اوباما باید تکلیف خود را با تعارضات حل نشده در سطح جهانی روشن کند. آیا وی حاضر می شود حتی به قیمت هزینه زیاد، از نیروی نظامی آمریکا برای مبارزه با داعش استفاده کند و یا ترجیح می دهد این قائله را به حال خود رها کند؟ در مورد گوانتانامو و وعده بستن این زندان نیز اوباما باید هر چه زودتر تکلیف خود را روشن کند.
زمانی که اوباما در سال 2009 قدرت را به دست گرفت، این فرصت را در اختیار داشت که اشتباهات بوش را جبران کند، اما وی نتوانست به خوبی از این فرصت استفاده کند و به وعده های خود عمل نماید. یک سال پیش رو تنها فرصت وی برای جبران است.
کیم غطاس: 2016 سال تداوم رقابت عربستان و ایران است
یک روند ژئوپلتیکی مهم وجود دارد که بر خاورمیانه تاثیر خواهد گذاشت و آن رقابت عربستان و ایران و تحولات داخلی در هر یک از این دو کشور است.
در فوریه پیش رو انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان در تهران برگزار خواهد شد. رقابت میان اصلاح طلبان و اصول گرایان در این انتخابات، اگر چه نمی تواند سیستم سیاسی ایران را عوض کند، اما بر لحن ارتباط ایران با جهان خارج تاثیر خواهد گذاشت.
در ریاض نیز محمد بن سلمان، فرزند پادشاه و وزیر دفاع با افزایش قدرت خود، اصلاحات بیشتری را در ارتش پیاده خواهد کرد. انتظار می رود که رقابت ها میان بن سلمان و بن نایف، ولیعهد عربستان بالا بگیرد.
هر دوی این تحولات می تواند رقابت منطقه ای عربستان و ایران را تحت تاثیر قرار دهد. با امضای توافق هسته ای با ایران، عربستان به این باور رسید که توازن قوا در منطقه در حال بر هم خوردن است. هر چه به راه حل بالقوه در سوریه نزدیک تر شویم، جنگ به تحریک عربستان و ایران در این کشور شدیدتر خواهد شد و این روند طی سال آینده ادامه خواهد داشت.
امیلی سیمپسون: 2016 و معمای نفت شیل
سرنوشت نفت شیل آمریکا چه خواهد شد؟ پاسخ این سوال می تواند راهنمای تحولات ژئوپلتیک در 2016 باشد. اگر در دراز مدت قیمت نفت پایین بماند، دو احتمال وجود دارد: خشونت و سرکوب در کشورهای نفتی که با مشکلات مالی و ناآرامی های مدنی مواجه خواهند شد و احتمال ارائه ساختار جدیدی در اوپک ناشی از شوک قیمت نفت.
در سال 2016، در صورت ورود ایران به بازار عرضه نفت، ادامه کاهش تقاضای چین، عدم تمایل اوپک به کاهش میزان عرضه و تداوم افزایش نرخ بهره فدرال رزرو، احتمال ورشکستگی صنعت نفت شیل آمریکا بالا می رود.
در صورت تحقق این سناریو، با کاهش تولید نفت آمریکا از میزان کل عرضه جهانی، قیمت نفت افزایش پیدا می کند. با افزایش قیمت نفت، روی آوردن مجدد به تولید نفت شیل سودآور خواهد شد. سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که آیا صنعت شیل در این زمان مجددا احیاء می شود؟ اگر پاسخ آن مثبت باشد، چرخه فوق تکرار شده و قیمت نفت مجددا سقوط می کند.
به نظر می رسد که صنعت نفت شیل بیش از آنچه که رژیم سعودی تصور می کند مقاوم است و بیرون کردن آن از چرخه رقابت به آسانی که پادشاه عربستان فکر می کند، نیست.
منبع: فارن پالسی/ ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی/ 25
نظر شما :