گفت‌وگوی محرمانه مونیز و صالحی در عمان

رسانه های آمریکایی روز سه شنبه مدعی شدند که ایران در حال بررسی گزینه انتقال بخشی از اورانیوم غنی شده مازاد خود به بانک سوخت قزاقستان است.

به گزارش فارس، در حالی که با انتشار گزارش نهایی بان کی مون مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی و تدوین پیش نویس قطعنامه شورای حکام آژانس برای مختومه اعلام کردن مسئله ابعاد احتمالی نظامی، برنامه جامع اقدام مشترک در آستانه اجرایی شدن قرار گرفته، ایران باید به زودی در مورد نحوه کاهش حدود 9 تنی ذخایر اورانیوم با غنای 5% و همچنین به صفر رساندن ذخایر 20% خود تصمیم گیری کند.  

در حالی که پیش از این بحث مبادله اورانیوم غنی شده ایران با اورانیوم خام روسیه مطرح شده و حتی نماینده روسیه در آژانس هم گفته بود این فرآیند ظرف یک ماه تکمیل می شود، رسانه های آمریکایی روز سه شنبه مدعی شدند که ایران در حال بررسی گزینه انتقال اورانیوم غنی شده خود به بانک سوخت تازه افتتاح شده قزاقستان است.

روزنامه «وال استریت ژورنال» به نقل از افراد مطلع نوشته است که آمریکا در حال کمک به ایران است تا بخشی از ذخایر اورانیوم خود را به قزاقستان ارسال کند. این روزنامه به نقل از مقامات ایرانی و آمریکایی نوشته است که طرفین امیدوارند این اقدام از ماه آینده اجرایی شود.

وال استریت ژورنال به نقل از مقامات غربی مدعی شده است که حسن روحانی رئیس جمهور ایران به واسطه در پیش بودن انتخابات مجلس، مشتاق است که تحریم ها هرچه زودتر رفع شوند. این مقامات می گویند این نگرانی وجود دارد که اگر تحریم ها به سرعت رفع نشوند، مخالفت های داخلی با آن افزایش یابد.

بنا بر این گزارش، ایران برای کاهش ذخایر اورانیوم با غنای 5% خود روی روسیه حساب کرده است، اما در زمینه کاهش ذخایر اورانیوم با غنای 20% از طریق تبدیل به صفحه سوخت که بازگرداندن اورانیوم به حالت اول را بسیار دشوار می کند، با چالش فنی مواجه شده و به همین جهت باید بخش اعظم این ذخایر را به خارج از کشور منتقل کند. ایران در حال حاضر از محل تولیدات گذشته خود حدود 200 کیلوگرم اورانیوم با غنای 20% در فرم های مختلف دارد که این میزان بر اساس توافق هسته ای باید به صفر برسد.

به نوشته این روزنامه آمریکایی، در هفته گذشته ایران و 1+5 مذاکرات متعددی در رابطه با نحوه کاهش ذخایر 20% داشته اند و این گفت وگوها همچنان ادامه دارد. یکی از این گفت وگوها ماه گذشته به صورت محرمانه در عمان و با حضور علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا صورت گرفته است.

بر اساس طرح ادعایی این روزنامه، ایران قرار است قراردادی تجاری با قزاقستان به امضا برساند که بر اساس آن این کشور برای دوره ای احتمالا چندین ساله، ده ها کیلوگرم از ذخایر اورانیوم با غنای 20% ایران را نگهداری خواهد کرد. به گفته افراد مطلع، این قرارداد هنوز نهایی نشده و بخش های مهمی از آن از جمله نقش دقیق قزاقستان، هنوز مشخص نشده است.

به نوشته وال استریت ژورنال، عجله ایران در سال 2014 برای تبدیل پودر اورانیوم 20% به اکسید که موجب شد بخشی از این ذخایر به پسماند تبدیل شوند، یکی از دلایلی است که تهران اکنون با چالش فنی مواجه شده است.

همچنین در جریان تبدیل 60 کیلوگرم اکسید اورانیوم به صفحات سوختی نیز پسماندهایی ایجاد شده است. به همین جهت اکنون کاهش ذخایر اورانیوم 20% به امری زمان بر مبدل شده است.

علاوه بر این ظرفیت ایران برای تبدیل اکسید به صفحات سوخت هم نهایتا ماهانه 5 تا 6 کیلوگرم در ماه است، که این بدان معنی است که تهران برای تبدیل تمام ذخایر 20% خود به صفحات سوختی به چندین ماه زمان، حتی بیشتر از یک سال زمان نیاز دارد که این امر اجرای توافق هسته ای را به تعویق می اندازد.

وزارت خارجه قزاقستان تاکنون در مورد این گزارش اظهار نظر نکرده است.