پشت پرده جلسه هسته‌ای مجلس
«تصمیم نظام»؛ گزاره ای که نخستین بار به طور رسمی توسط علی لاریجانی به فرآیند مذاکرات هسته ای پیوند خورد. جایی که او روز هفدهم فروردین به اعضای فراکسیون رهروان ولایت گفت که « ادامه تحقیقات هسته ای تا ٨ IR نیز تصمیم نظام بوده است.» صحبت های آن روز علی لاریجانی ناظر به تفاهم لوزان بود. تفاهمی که وی آن را «تصمیم عقلانی نظام» دانست. بعد از آن بارها رییس مجلس از همین «تصمیم» یاد کرد. تصمیمی که البته خود او تا روز سه شنبه هفته گذشته، یعنی روز تصویب طرح برجام پای آن ایستاد. هرچند این ایستادگی زمینه ای مناسب برای منتقدان اصولگرایش شد تا در روزهای بعد از توافق هسته ای حتی بیشتر از دولتی ها، حملات خود را متوجه او کنند. علی لاریجانی اما همچنان از همان «تصمیم» بزرگ سخن می گوید. تصمیمی که گویا پشت گرمی خیلی ها برای حمایت از برجام و خیز برداشتن برای اجرای آن است. لاریجانی هیچ گاه چون دو هفته اخیر زیر ضرب فشارهای سیاسی هم جناحی های سابق خود نبوده است. حتی شاید روزی که سخنرانی او در قم با پرتاب کفش و مهر نماز به هم خورد. آن روزها اگر مخالفان لاریجانی حرف هایی هم داشتند حداقل سعی می کردند در فضای رسمی تقابل خود را با رییس مجلس در چارچوب هایی محدود کنند. چارچوب هایی که حالا اگر هم وجود داشته باشند برای این طیف بیش از قبل بازتر و گسترده تر شده اند. منتقدان اصولگرا هیچ ابایی ندارند تا رییس مجلس اصولگرا را به «سهل اندیشی» و «دور زدن قانون» متهم کنند. لاریجانی اما همان خطی را می رود که بعد از تفاهم لوزان در پیش گرفت. در فاصله کمتر از یک هفته بعد از تصویب طرح برجام در مجلس و بالا گرفتن اختلافات بر سر آن، لاریجانی دو بار دیگر از «تصمیم کشور» درباره برجام سخن می گوید؛ بار اول در جلسه شورای اداری گیلان و بار دوم در همایش امر به معروف و نهی از منکر. تکرار این موضع و تاکید رییس مجلس بر آن در این شرایط به هیچ عنوان نمی تواند بدون دلیل و علت باشد. علی الخصوص اینکه رییس مجلس طرح برجام را هماهنگ شده در کلان کشور دانست. او این سخن را در پاسخ به اعتراض یکی از شرکت کنندگان در مراسم عنوان کرده است. اعتراض به شیوه تصویب طرح برجام در مجلس. آن هم در شرایطی که رییس مجلس مشغول ترک مراسم بوده است. جایی که پس از صحبت های علی لاریجانی در این همایش، خانمی از انتهای سالن به سمت او رفت و نسبت به نحوه اداره مجلس و تصویب برجام در مجلس به وی ایراد گرفت و گفت: «چرا مجلس به صورت فرمایشی برجام را تصویب کرد؟» علی لاریجانی در جواب این فرد گفت: «این پرونده برای من نفع شخصی ندارد. البته بنده از مسائل هسته ای کم اطلاع نیستم و بر اساس وظایفی که دارم عمل کرده ام.» رییس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در موضوع هسته ای مجلس همه نکات را در نظر گرفت.
پاسخ های رییس به یک اعتراض
لاریجانی به روند مذاکرات در طول سه سال گذشته اشاره کرد و گفت: «مذاکرات حدود سه سال طول کشید و این گونه نبود که امر فوری و آنی باشد. یک سال در دولت قبل و دو سال در دولت فعلی مذاکرات را پیگیری کردیم و با چشم بینایی جلو رفتیم.» وی افزود: «شورای عالی امنیت ملی و شوراهای دیگر درگیر این کار بودند و گاهی به مجلس توضیحاتی می دادند. در نهایت به آخر کار رسیدیم و توافق انجام شد که البته این توافق چارچوب هایی داشت.» رییس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: «عده ای می گفتند که این برجام به ضرر کشور است و باید رد شود اما اگر این اتفاق می افتاد تبعات آن چه می شد؟ عده ای هم می گفتند سند خیلی خوبی است و تماما باید اجرا شود؛ اما در این راستا یک نظر سوم وجود داشت که این سند در چارچوب لوازم، تکالیف و شروط دیگری مهار شود که این نظر قوی تر بود.» لاریجانی اضافه کرد: «ما نه می خواستیم برجام را رد کنیم و نه می خواستیم با قرائت امریکایی اجرا شود. ازاین رو بحث ها در شورای عالی امنیت ملی سخت تر شد. یک عده می گفتند پس تکلیف چه می شود و عده ای دیگر می گفتند باید برجام را رد کنیم اما ما می گفتیم که با تعیین ضوابطی می تواند اجرایی شود.» وی یادآور شد: «در نهایت رهبر معظم انقلاب خواستند که به صورت علنی برجام در مجلس بررسی شود.» لاریجانی گفت: «ما نمی خواستیم تصمیم مجلس فقط در حد یک گزارش در کمیسیون باقی بماند، از این رو تلاش کردیم قانونی را در این راستا تصویب کنیم تا مجلس نقش منفعلانه ای نداشته باشد.» رییس مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: «ما ساعت ها روی آن فکر کردیم. نمی شود طرح را فقط در یک کمیسیون بررسی کرد. زمان زیادی نیاز داشت. ما چهار قانون در موضوع هسته ای داشتیم که یکی از آنها نیز بدون هماهنگی با کلان نظام نبود. این طرح با کلان کشور و نظام هماهنگ شده بود.»
پیشنهاد ارایه طرح رد برجام
لاریجانی افزود: «عده ای می گفتند قطعنامه اخیر شورای امنیت سازمان ملل ظرف ١٠دقیقه به تصویب رسید ولی نه، این گونه نیست. دو ماه روی آن بحث هایی انجام شد. جلساتی صورت گرفت و در ١٠ دقیقه به تصویب رسید. مطمئن باشید مسائل کلان از قبل بررسی می شود و مربوط به چند دقیقه نیست.»
پدر تحکم نمی کند ولی مشورت می دهد
رییس مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه درون مجلس آرا مختلف است و فراکسیون های مختلفی وجود دارد، گفت: «اصلا این گونه نیست که ما از قبل هماهنگی نداشته باشیم. زیرا یک کار پخته نیازمند بررسی زیاد است. اگر می گویند هماهنگی نشده خلاف است. هماهنگی به معنای دستور نیست. مثل این می ماند که ما از پدرمان مشورتی می گیریم. پدرمان تحکم نمی کند ولی توصیه ها و مشورت هایی می دهد.» وی افزود: «در داخل مجلس طرفین را دعوت کردیم و جلساتی را میان دو فراکسیون گذاشتیم. دو جلسه چهار ساعته با اعضای دو فراکسیون داشتیم و جلسه سوم نیز با حضور بنده برگزار شد. ما حتی متن ماده واحده را به دلیل نظر آنها عوض کردیم. آنها گفتند گزارش برجام قبل از طرح در صحن مجلس خوانده شود که البته معقول بود.» لاریجانی خاطرنشان کرد: «ابتدا گزارش خوانده شد و سپس طرح دو فوریتی را بررسی کردیم که البته دو فوریت طرح رای نیاورد ولی این را می خواهم بگویم برای رای دادن به این طرح از قبل توافق بود. یک مساله وفای به عهد است. زیرا مساله امنیت کشور در میان بود. ما قرار بود با وفاق جلو برویم ولی آنها عمل نکردند. در نهایت دوفوریت رای نیاورد و یک فوریت رای آورد. برای بررسی به کمیسیون رفت و دوباره جلسات هماهنگی برگزار شد.» رییس مجلس شورای اسلامی گفت: «آنها دوباره در هنگام بررسی کلیات توافقات میان ما را عمل نکردند و شما شاهد بودید که صحن چه پرتلاطم شد. البته من این نظر را دارم که مجلس باید روحیه داشته باشد و زنده باشد ولی نه اینکه با ادبیات جنجالی سخن بگوید.»
شاید اسامی را بگویم باورتان نشود
وی اظهار داشت: «مجلس بعد از چهار ساعت به کلیات رای داد. در آن روز عده ای آمدند و گفتند طرح رد برجام را بدهید و عده ای نیز گفتند کلا برجام در مجلس مسکوت بماند که من اگر اسم این افراد را به شما بدهم شاید باورتان نشود. گفتند چه لزومی دارد مجلس تصمیم بگیرد ولی ما گفتیم ما باید قانون بگذاریم چون رهبری گفته اند برجام در مجلس بررسی شود. اگر بررسی نشود بی مسوولیتی و بی خیالی است.» لاریجانی افزود: «در نهایت ماده واحده رای آورد. درجلسه بعد جزییات را بررسی کردیم. شب قبل از بررسی جزییات یعنی سه شنبه شب جلسه ای با شورای امنیت در این راستا تشکیل شد برای هماهنگی با فراکسیون ها و در نهایت بنا شد چهار پیشنهاد اصلاحی در طرح اجرای برجام مطرح شود که نهایتا آن را در روز بررسی جزییات اعمال کردیم و این چهار پیشنهاد در صحن رای آورد.» رییس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: «نباید در این راستا سر و صدا می شد. ما این اقدامات را برای اینکه وفاق در کشور باشد و اختلاف وجود نداشته باشد، انجام دادیم ولی عده ای جور دیگر عمل کردند و حال، مرا متهم می کنند. این بین خود و خدای شان بماند.» وی گفت: «امروز برخی قانون را درست نخوانده اند. این قانون نمی گوید ما برجام را تایید کردیم و بروید انجام دهید، بلکه در چارچوب تدابیر و مصوبات شورای عالی امنیت ملی باید برجام را اجرایی کنیم، که این موضوع عالمانه و عامدانه بوده چون تمام مصوبات شورای عالی امنیت ملی به امضای رهبری می رسد.» لاریجانی تاکید کرد: «این خطر وجود داشت که غربی ها بخواهند جور دیگری برجام را اجرایی کنندما این قانون را تصویب کردیم که نتوانند. بر اساس یکی از تبصره های این قانون اگر تحریم ها لغو نشود یا در انجامش قصوری صورت گیرد یا به بهانه دیگری تحریم ها را احیا کنند برجام باید متوقف شود و کارخانه ١٩٠ هزار سو غنی سازی ظرف دو سال ساخته شود. بر اساس بند دیگری گفته ایم اگر به بهانه ای ایران را تحریم کنند برجام باید متوقف شود.» رییس مجلس شورای اسلامی گفت: «در مورد بازرسی ها هم گفته ایم باید تابع مقررات بین المللی باشد و مراکز نظامی و اسرار ما مطلقا حق نظارت ندارند مگر با اجازه رهبری باشد. همچنین گفته شده اگر آژانس در مورد اسرار نظامی ما به نحوی بی احتیاطی کند سطح همکاری های ما با آژانس فروکش می کند.» لاریجانی اضافه کرد: «حوزه موشکی دلمشغولی هایی برای جامعه شده بود به همین دلیل ما در یکی از بند های این قانون آورده ایم که بنیه دفاعی ما در زمینه زمینی، هوایی، پدافند هسته ای، موشکی، باتری های نترونی باقی خواهند ماند. ما سلاح هسته ای نمی سازیم ولی برای بنیه دفاعی کشور باید آمادگی پدافند هسته ای داشته باشیم. هم اکنون هم تست موشکی انجام داده ایم. هر چه حرف بی ربط بزنند کاری نمی توانند بکنند چون ما قانون نوشته ایم.» وی در مورد نفوذ دشمن گفت: «در مورد موضوع نفوذ که رهبری تاکید داشتند شورای عالی امنیت ملی باید ضوابطی داشته باشد که جلوی نفوذ بیگانگان را بگیرد. ما چفت و بست هایی را برای برجام قرار داده ایم. شاید برادری بگوید عقل من بیشتر می رسد. خب بگوید.» لاریجانی با اشاره به تاکیدات قانون اجرای برجام درباره اقتصاد مقاومتی گفت: «درباره اقتصاد مقاومتی هم در این قانون آمده است که منابع آزاد شده نباید تبدیل به خرج روزمره شود.»
اعتماد
پاسخ های رییس به یک اعتراض
لاریجانی به روند مذاکرات در طول سه سال گذشته اشاره کرد و گفت: «مذاکرات حدود سه سال طول کشید و این گونه نبود که امر فوری و آنی باشد. یک سال در دولت قبل و دو سال در دولت فعلی مذاکرات را پیگیری کردیم و با چشم بینایی جلو رفتیم.» وی افزود: «شورای عالی امنیت ملی و شوراهای دیگر درگیر این کار بودند و گاهی به مجلس توضیحاتی می دادند. در نهایت به آخر کار رسیدیم و توافق انجام شد که البته این توافق چارچوب هایی داشت.» رییس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: «عده ای می گفتند که این برجام به ضرر کشور است و باید رد شود اما اگر این اتفاق می افتاد تبعات آن چه می شد؟ عده ای هم می گفتند سند خیلی خوبی است و تماما باید اجرا شود؛ اما در این راستا یک نظر سوم وجود داشت که این سند در چارچوب لوازم، تکالیف و شروط دیگری مهار شود که این نظر قوی تر بود.» لاریجانی اضافه کرد: «ما نه می خواستیم برجام را رد کنیم و نه می خواستیم با قرائت امریکایی اجرا شود. ازاین رو بحث ها در شورای عالی امنیت ملی سخت تر شد. یک عده می گفتند پس تکلیف چه می شود و عده ای دیگر می گفتند باید برجام را رد کنیم اما ما می گفتیم که با تعیین ضوابطی می تواند اجرایی شود.» وی یادآور شد: «در نهایت رهبر معظم انقلاب خواستند که به صورت علنی برجام در مجلس بررسی شود.» لاریجانی گفت: «ما نمی خواستیم تصمیم مجلس فقط در حد یک گزارش در کمیسیون باقی بماند، از این رو تلاش کردیم قانونی را در این راستا تصویب کنیم تا مجلس نقش منفعلانه ای نداشته باشد.» رییس مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: «ما ساعت ها روی آن فکر کردیم. نمی شود طرح را فقط در یک کمیسیون بررسی کرد. زمان زیادی نیاز داشت. ما چهار قانون در موضوع هسته ای داشتیم که یکی از آنها نیز بدون هماهنگی با کلان نظام نبود. این طرح با کلان کشور و نظام هماهنگ شده بود.»
پیشنهاد ارایه طرح رد برجام
لاریجانی افزود: «عده ای می گفتند قطعنامه اخیر شورای امنیت سازمان ملل ظرف ١٠دقیقه به تصویب رسید ولی نه، این گونه نیست. دو ماه روی آن بحث هایی انجام شد. جلساتی صورت گرفت و در ١٠ دقیقه به تصویب رسید. مطمئن باشید مسائل کلان از قبل بررسی می شود و مربوط به چند دقیقه نیست.»
پدر تحکم نمی کند ولی مشورت می دهد
رییس مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه درون مجلس آرا مختلف است و فراکسیون های مختلفی وجود دارد، گفت: «اصلا این گونه نیست که ما از قبل هماهنگی نداشته باشیم. زیرا یک کار پخته نیازمند بررسی زیاد است. اگر می گویند هماهنگی نشده خلاف است. هماهنگی به معنای دستور نیست. مثل این می ماند که ما از پدرمان مشورتی می گیریم. پدرمان تحکم نمی کند ولی توصیه ها و مشورت هایی می دهد.» وی افزود: «در داخل مجلس طرفین را دعوت کردیم و جلساتی را میان دو فراکسیون گذاشتیم. دو جلسه چهار ساعته با اعضای دو فراکسیون داشتیم و جلسه سوم نیز با حضور بنده برگزار شد. ما حتی متن ماده واحده را به دلیل نظر آنها عوض کردیم. آنها گفتند گزارش برجام قبل از طرح در صحن مجلس خوانده شود که البته معقول بود.» لاریجانی خاطرنشان کرد: «ابتدا گزارش خوانده شد و سپس طرح دو فوریتی را بررسی کردیم که البته دو فوریت طرح رای نیاورد ولی این را می خواهم بگویم برای رای دادن به این طرح از قبل توافق بود. یک مساله وفای به عهد است. زیرا مساله امنیت کشور در میان بود. ما قرار بود با وفاق جلو برویم ولی آنها عمل نکردند. در نهایت دوفوریت رای نیاورد و یک فوریت رای آورد. برای بررسی به کمیسیون رفت و دوباره جلسات هماهنگی برگزار شد.» رییس مجلس شورای اسلامی گفت: «آنها دوباره در هنگام بررسی کلیات توافقات میان ما را عمل نکردند و شما شاهد بودید که صحن چه پرتلاطم شد. البته من این نظر را دارم که مجلس باید روحیه داشته باشد و زنده باشد ولی نه اینکه با ادبیات جنجالی سخن بگوید.»
شاید اسامی را بگویم باورتان نشود
وی اظهار داشت: «مجلس بعد از چهار ساعت به کلیات رای داد. در آن روز عده ای آمدند و گفتند طرح رد برجام را بدهید و عده ای نیز گفتند کلا برجام در مجلس مسکوت بماند که من اگر اسم این افراد را به شما بدهم شاید باورتان نشود. گفتند چه لزومی دارد مجلس تصمیم بگیرد ولی ما گفتیم ما باید قانون بگذاریم چون رهبری گفته اند برجام در مجلس بررسی شود. اگر بررسی نشود بی مسوولیتی و بی خیالی است.» لاریجانی افزود: «در نهایت ماده واحده رای آورد. درجلسه بعد جزییات را بررسی کردیم. شب قبل از بررسی جزییات یعنی سه شنبه شب جلسه ای با شورای امنیت در این راستا تشکیل شد برای هماهنگی با فراکسیون ها و در نهایت بنا شد چهار پیشنهاد اصلاحی در طرح اجرای برجام مطرح شود که نهایتا آن را در روز بررسی جزییات اعمال کردیم و این چهار پیشنهاد در صحن رای آورد.» رییس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: «نباید در این راستا سر و صدا می شد. ما این اقدامات را برای اینکه وفاق در کشور باشد و اختلاف وجود نداشته باشد، انجام دادیم ولی عده ای جور دیگر عمل کردند و حال، مرا متهم می کنند. این بین خود و خدای شان بماند.» وی گفت: «امروز برخی قانون را درست نخوانده اند. این قانون نمی گوید ما برجام را تایید کردیم و بروید انجام دهید، بلکه در چارچوب تدابیر و مصوبات شورای عالی امنیت ملی باید برجام را اجرایی کنیم، که این موضوع عالمانه و عامدانه بوده چون تمام مصوبات شورای عالی امنیت ملی به امضای رهبری می رسد.» لاریجانی تاکید کرد: «این خطر وجود داشت که غربی ها بخواهند جور دیگری برجام را اجرایی کنندما این قانون را تصویب کردیم که نتوانند. بر اساس یکی از تبصره های این قانون اگر تحریم ها لغو نشود یا در انجامش قصوری صورت گیرد یا به بهانه دیگری تحریم ها را احیا کنند برجام باید متوقف شود و کارخانه ١٩٠ هزار سو غنی سازی ظرف دو سال ساخته شود. بر اساس بند دیگری گفته ایم اگر به بهانه ای ایران را تحریم کنند برجام باید متوقف شود.» رییس مجلس شورای اسلامی گفت: «در مورد بازرسی ها هم گفته ایم باید تابع مقررات بین المللی باشد و مراکز نظامی و اسرار ما مطلقا حق نظارت ندارند مگر با اجازه رهبری باشد. همچنین گفته شده اگر آژانس در مورد اسرار نظامی ما به نحوی بی احتیاطی کند سطح همکاری های ما با آژانس فروکش می کند.» لاریجانی اضافه کرد: «حوزه موشکی دلمشغولی هایی برای جامعه شده بود به همین دلیل ما در یکی از بند های این قانون آورده ایم که بنیه دفاعی ما در زمینه زمینی، هوایی، پدافند هسته ای، موشکی، باتری های نترونی باقی خواهند ماند. ما سلاح هسته ای نمی سازیم ولی برای بنیه دفاعی کشور باید آمادگی پدافند هسته ای داشته باشیم. هم اکنون هم تست موشکی انجام داده ایم. هر چه حرف بی ربط بزنند کاری نمی توانند بکنند چون ما قانون نوشته ایم.» وی در مورد نفوذ دشمن گفت: «در مورد موضوع نفوذ که رهبری تاکید داشتند شورای عالی امنیت ملی باید ضوابطی داشته باشد که جلوی نفوذ بیگانگان را بگیرد. ما چفت و بست هایی را برای برجام قرار داده ایم. شاید برادری بگوید عقل من بیشتر می رسد. خب بگوید.» لاریجانی با اشاره به تاکیدات قانون اجرای برجام درباره اقتصاد مقاومتی گفت: «درباره اقتصاد مقاومتی هم در این قانون آمده است که منابع آزاد شده نباید تبدیل به خرج روزمره شود.»
اعتماد
نظر شما :