عراقچی: بحث تعلیق تحریم‌ها در کار نیست

معاون ظریف درباره انتقادات به تعلیق تحریم ها و نه لغو شدن آنها، گفت: دستورات رئیس جمهور آمریکا و قوانین اتحادیه اروپا لغو می شود و اصلاً بحث تعلیق در کار نیست.

 

به گزارش ایسنا، دوشنبه شب بخش دوم کمیسیون بررسی برجام با حضور سیدعباس عراقچی و مجید تخت روانچی از شبکه خبر پخش شد. جلسه کمیسیون برجام روز یکشنبه با حضور وزیر امور خارجه کشورمان برگزار شده بود که در بخش اول آن ظریف شرکت کرده بود و در بخش دوم معاونان وی به سوالات نمایندگان پاسخ دادند.

 

مجید تخت روانچی عضو تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان و معاون ظریف در خصوص مکانیزم کارگروه خرید اقلام دوگانه با بیان اینکه ما عضو کمیسیون مشترک هستیم و اینطور نیست که اگر کالایی برای مصارف نفتی و یا پزشکی و... می خواستیم بخریم و ادله مان را ارائه کنیم آنها به ما ندهند. بر فرض هم که مخالفت کنند در مرحله دوم مجدداً بررسی می شود و حتی اگر در آنجا هم مخالفت شود باید طرف مخالف اطلاعات خود را به طور مستدل در اثبات دلایلش ارائه کند و در نهایت آنها می توانند با درخواست ما برای خرید یک کالای دومنظوره مخالفت کنند اما در برجام آمده است که اگر ما نسبت به ادله آن عضو کمیسیون راضی نباشیم و برجام به هم بخورد ما مقصر نیستیم. برجام صراحتاً می گوید اگر طرف شاکی نسبت به مخالفت با درخواستش از روند راضی نشود می تواند از توافق کنار بکشد و متهم نخواهیم شد به نقض برجام.

 

طبق برجام خدمات مربوط به نفت از کلیه نقل و انتقالات مالی و پولی، بیمه و... از روز اجرایی شدن برجام صورت می گیرد.

معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به زاکانی مبنی بر اینکه اگر به هر دلیلی طرف مقابل به تعهداتش عمل نکرد و ما به فعالیت های قبلی مان برگردیم تحریم های قبلی هم برمی گردد؟ گفت: اگر در چارچوب برجام ما یا کشور دیگری کنار بکشد دیگر برجامی باقی نمی ماند و باید بر پروسه خاص خود قرار گیرد و تحریم جدید وضع می کنند. اگر ما شاکی باشیم بر اساس ضوابط دیده شده در برجام به حل و فصل انتخابات می توانیم رجوع کنیم و اگر راضی نشدیم می توانیم بر اساس نقض تعهد صورت گرفته بخشی یا کل برجام را اجرا نکنیم.

 

تخت روانچی نیز در خصوص تحریم های ایالتی که ممکن است پس از اجرای برجام برخی ایالت ها آنها را نگه دارند، گفت: سیستم حکومتی آمریکا فدرال است که مصوباتی خاص خود را دارد. در برخی از مصوبات این اختیار به رئیس جمهور داده شده است که بر اساس منافع ملی آمریکا می تواند قانون ایالتی را کنار بگذارد. اما برخی ایالت ها این اختیار را به رئیس جمهور نمی دهند. اما در این بحث مهم این است که این روند چه تأثیری در کار تجارت کشورها و شرکت های اروپایی که با شرکت های آمریکایی در آن ایالت خاص فعالیت می کنند بگذارد. مثلاً خرید و فروش هواپیما در چارچوب مقررات ایالتی است که امکان خرید و فروش در آن آزاد است.

 

معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه در خصوص تحریم دلار خاطرنشان کرد: طبق برجام خدمات مربوط به نفت از کلیه نقل و انتقالات مالی و پولی، بیمه و... از روز اجرایی شدن برجام صورت می گیرد. در حال حاضر دلار کماکان برای خرید از داخل آمریکا ممنوع است. اما بر اساس برجام پاراگراف 21 ارائه اسکناس دلار به ایران مجاز است و در ضمیمه 2 صفحه 60 اشاره می کند که اگر ایران بخواهد می تواند از طریق بانک های خارج از ایران به دلار دسترسی داشته باشد.

 

ویژگی بارز قطعنامه 3221 این است که آخرین قطعنامه شورای امنیت درباره ایران است و به طور استثناء تنها قطعنامه ای است که لغو خود را پیش بینی می کند و می گوید بعد از 10 سال خودش را لغو می کند.

به گزارش ایسنا، سیدعباس عراقچی نیز درباره نگرانی ها از کارگروه خرید در چارچوب برجام تصریح کرد: نگرانی نمایندگان مجلس این است که با سوءاستفاده از کمیسیون مشترک بخشی از نیاز ما برای خرید اقلام دوگانه پاسخ داده نشود. اما باید تأکید کنم که اقلام دوگانه صلح آمیز مجاز هستند و کمیسیون مشترک برای بررسی برجام وظیفه اساسی دارد.

 

در همین حین عراقچی خطاب به رسایی که در این باره سوالاتی را مطرح می کرد گفت که آقای رسایی من از این سوالات شما عصبانی نمی شوم و سپس ادامه داد: کمیسیون مشترک صلح آمیز بودن اقلام دوگانه را باید احراز کند. اگر یک عضوی جلوی آن را بگیرد ما از آن شکایت می کنیم و اگر کشور بهانه جو بخواهد برجام را بهم بزند ما هم در آن صورت عکس العمل متقابل انجام می دهیم.

 

احمد امیرآبادی فراهانی دیگر نماینده ای بود که درباره برجام سوال کرد. عراقچی در خصوص ساخت سانتریفیوژهای نسل 8 و 6 و اینکه گفته می شود سال های زیادی طول می کشد تا ما در ساخت این سانتریفیوژها پیش برویم، گفت: برخی اعداد عجیب و غریبی در این رابطه مطرح می کنند. از 40 تا 147 سال را برای رسیدن به تعداد قابل توجهی از این نسل های سانتریفیوژ اعلام می کنند و 147 سال را که می گویند یک جور تردستی است.

 

به طور کامل خطوط مدنظر رهبری در مذاکرات و برجام رعایت شده است. رهبری هیچ وقت در بحث تحریم های موشکی و تسلیحاتی برای ما اجبار و فوریت تعیین نکرده اند.

وی ادامه داد: ایران بر اساس برنامه خود اقدام به ساخت سانتریفیوژها می کند. همه کشورهایی که پروتکل الحاقی را اجرا می کنند برنامه بلندمدت خود را به آژانس ارائه می دهند. در برجام گفته شده است که تا 8 سال محدودیت داریم و بعد از آن تابع برنامه «خود» است که آژانس ارائه می کند. بند 63 هم همین را می گوید. چرا بی جهت می گویید 40 ساله است. این برنامه توسط خود ما تهیه و ارائه می شود و هر چند سال که ما ارائه کنیم می پذیرند. معمولاً 10ساله است، اما ما 15 ساله ارائه می دهیم و در این 15 سال تا سال هشتم تحقیق و توسعه، و تا سال دهم تولید سانتریفیوژ بدون روتور صورت می گیرد و بعد از 10 سال سقف 200 سانتریفیوژ برای نسل های 6 و 8 را در اختیار داریم. ممکن است در عین حال برنامه ما 12 یا 13 ساله باشد. در این صورت از سال 10 تا 13 ایران سالی 200 سانتریفیوژ تولید می کند و از سال 13 تعداد را بیشتر می کنیم و به 190 هزار سو می رسیم و می توانیم تا سال 15 به یک میلیون سو هم برسیم. بنابراین اعداد 40 سال یا 140 دقیق نیستند.

 

وی در پاسخ به اینکه چرا سانتریفیوژهای فردو که قرار است جمع آوری شوند به نطنز منتقل می شوند، گفت: ما خودمان خواستیم که این سانتریفیوژها به سالن B در نطنز منتقل و نگهداری شوند که زیر زمین هم هست. سانتریفیوژهای نسل IR-1 و IR-2m که از الان انبار می شوند نیز در سالن B نگهداری می شوند.

 

وی ادامه داد: برنامه بلندمدت 10 الی 15 ساله فعالیت های هسته ای کشور در جایی تصویب نمی شود و آن را خودمان می نویسیم. اینکه این برنامه را سازمان انرژی اتمی برای تصویب کلان به چه نهاد و ارگانی ارائه می کند را من نمی دانم اما آن را سازمان می نویسد و به آژانس اعلام می کند. این برنامه محرمانه است. اما از آنجایی که تا 10 سال برنامه هسته ای ما در چارچوب برجام پیش می رود طوری نوشته می شود که تا سال دهم مبتنی بر برجام است اما بعد از 10 سال همان طور که در برنامه ما می نویسیم به آنچه که ما خودمان تصویب کرده ایم مقید هستیم.

 

عراقچی در پاسخ به اینکه پس چرا در برجام نوشته شده است این برنامه باید با کشورهای گروه 1+5 به اشتراک گذاشته شود، گفت: از آنجایی که برنامه تا سال دهم با برجام مشترک است آنها از ما خواستند که اجازه دهیم آژانس برنامه ما را با آنها به اشتراک بگذارد و ببینند که برنامه ما منطبق با برجام است.

 

در ادامه عراقچی در پاسخ به کوچک زاده در رابطه با رعایت خطوط قرمز در لغو تحریم ها، خاطرنشان کرد: به طور کامل خطوط مدنظر رهبری در مذاکرات و برجام رعایت شده است.

 

وی ادامه داد: رهبری گفتند تمام تحریم های اقتصادی، مالی و بانکی برداشته شود و تحریم های دیگر در فاصله ای معقول برداشته شوند و هیچ وقت در بحث تحریم های موشکی و تسلیحاتی برای ما اجبار و فوریت تعیین نکرده اند و ما هم در یک فاصله معقول که مورد پذیرش قرار گرفت تحریم های تسلیحاتی را برای 5 سال و اشاعه ای برای 8 سال در نظر گرفته شده اند که بعد از آن رفع می شوند. در رابطه با تحریم کنگره گفتند همه چیز لغو شود و ما رفتیم و مذاکره کردیم اما آمریکا دلایلی را برای لغو نشدن تحریم ها در کنگره بیان کرد و ما هم برگشتیم و همین مسائل را بیان کردیم. مثل فرمانده ای که به خط مقدم می رود اما نمی تواند به یک یا دو هدف تعیین شده عمل کند و مانعی بر سر راهش است و برمی گردد و گزارش می دهد. وقتی گزارش کردیم گفتند (رهبری) اشکال ندارد.

 

(رهبری) در رابطه با تحریم کنگره گفتند همه چیز لغو شود و ما رفتیم و مذاکره کردیم اما آمریکا دلایلی را برای لغو نشدن تحریم ها در کنگره بیان کرد و ما هم برگشتیم و همین مسائل را بیان کردیم. وقتی گزارش کردیم گفتند (رهبری) اشکال ندارد.

معاون ظریف ادامه داد: درباره لغو فوری و همزمان تحریم ها با اقدامات ما هم به رهبری گزارش کردیم که نمی تواند اینها همزمان اتفاق بیفتد و سعی کردیم لغو فوری را به شکلی تعریف و ارائه کنیم و گفتیم که به این شکل خاص می توانیم هدف را عملیاتی کنیم و ایشان هم گفتند اشکال ندارد.

 

عراقچی در پاسخ به نماینده ای دیگر که از وی پرسید اگر رئیس جمهور آمریکا به هر دلیلی تغییر یابد تکلیف برجام چیست، گفت: اگر رئیس جمهور بعدی آمریکا به هر دلیلی پایبند به تعهدات نباشد برجام را نقض کرده است.

 

وی در خصوص لغو تحریم های کنگره و دستورات اجرایی رئیس جمهور در پاسخ به آن نماینده، گفت: برخی از دستورات اجرایی رئیس جمهور آمریکا در سال های گذشته به قوانین کنگره تبدیل شده اند و الان پنج دستور رئیس جمهور است که باقی است و رئیس جمهور آمریکا آنها را لغو می کند که البته یکی از آنها مربوط به قانون تحریم ایران و سوریه است که گفته اند قسمت های مربوط به ایرانش را لغو می کنند. بنابراین اینکه گفته می شود برخی از دستورات اجرایی رئیس جمهور آمریکا لغو نمی شود به خاطر این است که به قانون کنگره تبدیل شده اند.

 

وی درباره باقی ماندن تعدادی از افراد حقیقی و حقوقی در لیست تحریم ها، گفت: بله، 273 نفر در لیست تحریم باقی می مانند. ما دو لیست تحریم داریم. اول آنها که به واسطه تحریم های هسته ای در لیست قرار دارند و لیست دیگری که افراد در برنامه هسته ای و موشکی توأمان نقش موثر دارند. سپاه پاسداران و فرماندهانی سپاه و تعدادی دیگر به طور شخصی و حقوقی در این لیست قرار دارند. اما بیش از 800 نفر افراد حقیقی و حقوقی و شرکت های مختلف از لیست تحریم ها از روز اجرای برجام خارج می شوند.

 

این عضو تیم مذاکره کننده در پاسخ به نماینده ای دیگر که از وی پرسید چرا تحریم های اولیه آمریکا باقی می ماند با بیان اینکه تعجب می کنم این روزها چقدر بحث دلار و تحریم اولیه مهم شده است، افزود: تحریم های اولیه مربوط به بعد از گروگان گیری در کشور است و مربوط به قبل از موضوع هسته ای است که افراد آمریکایی حقیقی و حقوقی اجازه فعالیت اقتصادی و تراکنش دلاری با ایران ندارند و اگر می خواهیم این تحریم ها لغو شود باید با آمریکا درباره مسائل دوجانبه گفت وگو کنیم. اما این خط قرمز ماست و اجازه ورود به این بحث را نداشته، نداریم و نخواهیم داشت.

 

درباره لغو فوری و همزمان تحریم ها با اقدامات ما هم به رهبری گزارش کردیم که نمی تواند اینها همزمان اتفاق بیفتد و سعی کردیم لغو فوری را به شکلی تعریف و ارائه کنیم و گفتیم که به این شکل خاص می توانیم هدف را عملیاتی کنیم و ایشان هم گفتند اشکال ندارد.

عراقچی در پاسخ به نماینده ای که تأکید داشت بیانات مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه اساس تحریم ها نباید باقی بماند با تأکید بر اینکه باید به سخنان رهبری دقیق نگاه کرد که در چه قالبی بیان می شود، گفت: ایشان درباره مسائل بعد از برجام حرفشان این است که اگر ساختار تحریم ها را نگه داشتند باید تو دهنشان بزنید و جوابشان را بدهید و قالب صحبت ایشان مربوط به مسائل بعد از برجام است. برخی دوستان می گویند ما داریم مسائل را ساده سازی می کنیم اما من به آنها می گویم شما دارید توانایی ایران را کم می گیرد. اگر آنها به هر دلیلی از تعهداتشان تخلف کنند، ما توانایی های زیادی داریم که به گذشته برگردیم.

 

معاون ظریف خطاب به نقوی حسینی که مسئولیت سخنگویی کمیسیون بررسی برجام را بر عهده دارد و در چند هفته گذشته اخبار مربوط به کمیسیون را در اختیار رسانه ها قرار داده است، تأکید کرد: این حرف که گفته شده است ما از خطوط قرمز رهبری رد شده ایم اصلاً حرف قشنگی نیست. این حرف به این معنی است که ما رهبری را دور زدیم و خدای ناکرده خواستمان را به ایشان تحمیل کردیم و در این شرایط رهبری می آید و از ما تعریف می کند؟ باید در انتشار این مسائل دقت کنید.

 

نقوی حسینی در پاسخ به عراقچی گفت: آنچه من در این رابطه مطرح کردم صحبت های آقای جلیلی بود و چیزی تحت این عنوان از شما نقل قول نکردم.

 

عراقچی در ادامه با اشاره به یک ویژگی مهم قطعنامه 3221، تأکید کرد: شورای امنیت در قطعنامه های خود دو عبارت کاملاً استثنایی دارد؛ یا می گوید تصمیم می گیرد موضوع را کماکان ادامه دهد و یا می گوید تصمیم می گیرد بررسی موضوع را خاتمه دهد و در این قطعنامه می گوید بعد از 10 سال بررسی موضوع را خاتمه می دهد و حتی برای اطمینان خاطر بعد از آن می گوید موضوع ایران از دستور کار خارج خواهد شد.

 

وی در پاسخ به اینکه اجرای کامل برجام به چه معنی است گفت: اجرای کامل برجام موجب اطمینان خواهد شد؛ چرا که ما اطمینان می دهیم که با پذیرفتن برخی محدودیت ها سراغ سلاح هسته ای نمی رویم و این اطمینان یک دوره 10 ساله دارد و بعد از 10 سال محدودیت ها برداشته می شود و فرض است که برجام بعد از 10 سال کامل اجرا شده است.

 

تحریم های اولیه مربوط به بعد از گروگان گیری در کشور است و مربوط به قبل از موضوع هسته ای است و اگر می خواهیم این تحریم ها لغو شود باید با آمریکا درباره مسائل دوجانبه گفت وگو کنیم. اما این خط قرمز ماست.

کوچک زاده از عراقچی پرسید: یعنی خارج شدن موضوع ایران از دستور کار نیاز به تصویب شورای امنیت ندارد که وی تأکید کرد: دیگر موضوع به شورای امنیت نخواهد رفت و ویژگی بارز قطعنامه 3221 این است که آخرین قطعنامه شورای امنیت درباره ایران است و به طور استثناء تنها قطعنامه ای است که لغو خود را پیش بینی می کند و می گوید بعد از 10 سال خودش را لغو می کند.

 

در ادامه معاون ظریف با اشاره به اهمیت اقدامات ایران بعد از اجرای برجام، گفت: ما باید هم اکنون به بعد از برجام فکر کنیم. باید راه نفوذ دشمن را ببندیم. مثلا در انتخابات می دانیم که دشمن سعی می کند از این طریق نفوذ کند اما دلیل نمی شود که به خاطر نفوذ دشمن انتخابات را تعطیل کنیم. بنابراین معتقدم توان اقتصادی که در سال های گذشته به دلیلی کند شده می تواند احصاء شود و به نفع ایران به لحاظ منطقه ای است. برجام به دیپلماسی ایران قدرت تهاجم داده است. امروز اتحادیه اروپا به دنبال برقراری دیالوگ رسمی با ایران است و نه تنها منطقه بلکه درباره مسائل دیگر می توانند وارد مذاکره با ما شوند.

 

سیدمحمود نبویان آخرین نماینده ای بود که از عراقچی پرسید آنطور که شما می گویید تحریم ها لغو شده است حتی در مورد اتحادیه اروپا اینگونه نیست و در بخش هایی از توافق کاملا اشاره شده است که تحریم ها در بخش هایی تعلیق و در بخش هایی لغو و تصمیم برای تحریم که همان قانون تحریم اروپاست بعد از 8 سال لغو می شوند.

 

این حرف که گفته شده است ما از خطوط قرمز رهبری رد شده ایم اصلاً حرف قشنگی نیست. این حرف به این معنی است که ما رهبری را دور زدیم و خدای ناکرده خواستمان را به ایشان تحمیل کردیم و در این شرایط رهبری می آید و از ما تعریف می کند؟ باید در انتشار این مسائل دقت کنید.

عراقچی در پاسخ به نبویان گفت: من از کمیسیون درخواست می کنم یکی از کارشناسانی که به قوانین اروپا مسلط است را به کمیسیون بیاورد. اتحادیه اروپا سیستم پیچیده ای در نحوه تصمیم گیری دارد. آنچه در روز اجرا عملیاتی می شود cancel regulation (لغو دستور یا قانون) است و نیز cancel decision (لغو تصمیم) را اجرایی می کند که تحریم های اقتصادی و اشاعه ای در اینجا مطرح است. و در هشت سال بعد تصمیم برای تحریم های اشاعه ای تعلیق و سپس لغو می شود یعنی آن اراده اصلی که regulation (قانون) را ایجاد کرده است بعد از هشت سال لغو می شود.