طالبان، داعش را شکست خواهد داد

نویسنده: آخیلش پیلاماری

دیپلماسی ایرانی: گروه داعش در حال گسترش قلمرویش فراتر از عراق و سوریه است و با استفاده از قانع کردن، تحریک و یا الهام بخشی گروه های محلی آنها را وادار به انجام سوگند وفاداری به ابوبکر البغدادی می کند. گروه های مختلفی در نیجریه -بوکو حرام- لیبی و جنوب شرق آسیا هم اکنون وابسته به داعش هستند.

با این حال یکی از قدرتمندترین گروه های اسلام گرا که نه تنها پیوستن به داعش را رد کرده بلکه با آن مخالفت کرده است، طالبان افغانستان و پاکستان است و این گروه قطعاً داعش را در هم خواهد شکست. در ادامه دلایل این امر توضیح داده می شود.

گروه داعش در افغانستان و پاکستان در 26 ژانویه 2015 اعلام موجودیت کرد، یعنی زمانی که یکی از فرماندهای طرد شده طالبان با البغدادی بیعت کرد. این منطقه از نظر داعش «ولایت خراسان» نامیده می شود. خراسان واژه ای قدیمی و ایرانی است که امروزه به بخش هایی از افغانستان، پاکستان، ایران و آسیای مرکزی اطلاق می شود. بیشتر فرماندهان طالبان که به داعش پیوسته اند، فرماندهان رده میانی هستند که با ملا عمر، رهبر طالبان اختلاف داشتند. با این حال طالبان با این تهدید جدید مقابله می کند.

اول: طالبان برتری های بسیاری در مقایسه با داعش در افغانستان دارد. مبارزین خارجی کمی به افغانستان سفر می کنند چون آنها می دانند که انجام چنین اقداماتی تا حد زیادی توسط مردم محلی افغان مذموم است. همچنین افراد زیادی به داعش نپیوسته اند، چون طالبان با پشتیبانی القاعده جناح های مختلف خودش را متحد نگه می دارد.

دوم: طالبان نسخه مدیریت شده ایدئولوژی داعش را دارد. اگرچه طالبان هم وابسته به تفسیر تند اسلام سنی است، اما سنت دیوبندی جنوب آسیا، تندروی کمتری در مقایسه با سنت وهابی-سلفی داعش دارد. طالبان افغانستان و پاکستان در جزوه ای شصت صفحه ای خلافت البغدادی را رد کرده است، موضعی که مورد حمایت القاعده هم قرار دارد. در عوض ملا عمر خودش را امیر المومنین می نامد، لقبی که هم معنی خلیفه است. این همان رویکردی است که اسامه بن لادن که عملاً با ملاعمر بیعت کرده بود، داشت.

سوم: شاید مهمترین دلیل، ریشه داشتن عمیق طالبان در فرهنگ قبایل محلی منطقه و ائتلاف با قبیله پشتون در کوه های هندوکش است. این مسئله کار را برای داعش که ادعای جهانی بودن دارد، برای مقابله با گروهی که دلایل ملی گرایانه دارد، سخت تر می کند. طالبان از لحاظ منطقه ای وسعت اقداماتش را محدود می داند و به دنبال مبارزه در سوریه نیست. در حقیقت طالبان اخیراً نامه ای به داعش نوشته و به آنها هشدار داده است که از فعالیت در افغانستان خودداری کنند. در چند ماه اخیر میان طالبان و داعش درگیری هایی وجود داشته و طالبان اغلب دست بالاتر را داشته است.

چهارم: طالبان یاد گرفته است که برای افزایش پایگاه حمایتی اش به ویژه در میان اقلیت شیعه افغان باید عملگرا باشد. اگرچه طالبان در زمان حکومتداری اش شیعیان را اذیت می کرد و به استثنا چندین قتل عامی که انجام داد، اما همانند داعش قصد نسل کشی آنها را نداشت. به همین دلیل شیعیان افغان به ویژه شیعیان هزاره در منطقه مرکزی افغانستان می توانند به طالبان برای مبارزه با داعش کمک کنند. همچنین دیگر دشمن شیعه طالبان یعنی ایران هم در زمینه مبارزه با داعش با طالبان هم فکری می کند. شایان ذکر است که ایران در هماهنگ کردن گروه های ضد داعش موفق بوده است.

پنجم: پاکستان که همیشه از طالبان افغانستان حمایت کرده است، هیچ وقت اجازه نمی دهد که متحدش شکست بخورد و به جایش داعش که دشمنش است بیاید. پاکستان هیچ کنترل یا نفوذی بر داعش ندارد به همین دلیل اگر داعش جانشین طالبان شود، پاکستان در رسیدن به اهدافش در افغانستان ناکام می ماند.

با این اوصاف در جنگ میان دو گروه اسلام گرا در افغانستان، طالبان، داعش را در هم خواهد شکست و این گروه تنها گروهی خواهد بود که با دولت افغانستان مبارزه خواهد کرد.

منبع: نشنال اینترست/ مترجم: حسین هوشمند  

انتشار اولیه: دوشنبه 1 تیر 1394 / انتشار مجدد: یکشنبه 7 تیر 1394