اروپا با عربستان مقابله می‌کند

دیپلماسی ایرانی: آمریکایی ها اغلب از مواضع ضعیف و فاقد اصول اروپا درباره سیاست خارجی انتقاد می کنند، از متهم کردن آنها به آسان گیری درباره تروریسم و تهاجم روسیه تا اتکای بیش از حد بر دیپلماسی چندجانبه. چند پرونده مهم وجود دارد که دولت های اروپایی حاضرند به خاطر ارزش هایشان حتی از منافع اقتصادی نیز بگذرند. جدیدترین مورد فروش تسلیحات به عربستان سعودی است.

سوئد این هفته اعلام کرد که توافق همکاری نظامی 10 ساله با رژیم های سلطنتی خلیج فارس را لغو کرده است. بر اساس این توافق شرکت های سوئدی در سال های 2011 تا 2014 بیش از نیم میلیارد دلار به دست آورده بودند. آلمان هم امسال از صادرات تسلیحات به عربستان صرف نظر و از درآمدی چند میلیون دلاری برای صنعت دفاعی اش چشم پوشی کرد.

عربستان سعودی بزرگترین واردکننده تسلیحات در جهان است. امسال میزان این خرید 52 درصد افزایش یافته و به 9.8 میلیارد دلار رسیده است. اگر شرکت های اروپایی از این بازار عظیم و روبه رشد چشم پوشی کنند، دیگر غیرممکن است که بتوانند به آن بازگردند، چون ایالات متحده تشنه سفارشات سعودی ها است. براساس گزارش یک مرکز تحقیقاتی میزان سفارش عربستان سعودی و امارات متحده عربی به ایالات متحده در سال 2014، 8.4 میلیارد دلار بوده است، در حالی که در سال 2013 این میزان 6 میلیارد دلار بوده است.

جای تعجب نیست که لابی های اروپایی به قراردادهای تسلیحاتی علاقمند هستند، اما دولت های آلمان و سوئد تاکنون در این زمینه مقاومت کرده اند. آلمان سال گذشته 209 میلیون یورو (225 میلیون دلار) ادوات نظامی به عربستان فروخت، یعنی یک چهارم کل صادرات نظامی این کشور به خاورمیانه. وولکر کادر، رئیس فراکسیون پارلمانی حزب آنگلا مرکل درباره سازمان هایی همچون داعش –که عربستان به عنوان عضوی از ائتلاف ایالات متحده در حال مبارزه با آن است- می گوید که: «تنها با تجدید نظر اخلاقی نمی توان مشکل را حل کرد بلکه همکاری نظامی هم باید همراه با مشارکت سیاسی در این زمینه دخیل باشد.»

زیگمور گابریل، معاون صدراعظم اخیراً به ریاض سفر کرده بود تا روابط با عربستان که به مشکل برخورده را آرام کند. وی که در میان مطبوعات آلمان و برخی از نمایندگان پارلمان به «زیگمور عربستان» معروف است، آشکارا مخالفتش را با تعلیق فروش تسلیحات به عربستان اعلام کرده است.

با این حال مرکل و گابریل هنوز بر تصمیمی که ماه ژانویه مبنی بر عدم فروش تانک های لئوپارد به سعودی ها گرفتند، پابرجا هستند. مورد اخیر رائف بدوی، وبلاگ نویس که به جرم «توهین به اسلام» به 1000 ضربه شلاق محکوم شده است، باعث به وجود آمدن امواجی در آلمان شده است: براساس یک نظرسنجی که روزنامه بیلد در ژانویه انجام داد، 60 درصد مردم آلمان مخالف هرگونه روابط تجاری بیشتر با عربستان سعودی، به دلیل چنین سوءرفتارهایی هستند. همچنین 78 درصد مردم هم مخالف فروش سلاح به این کشور هستند.

در سوئد، 31 رهبر تجاری شامل مدیران شرکت های ولوو، الکترولوکس، اچ اند ام، اریکسون و دیگر کمپانی های مختلف با ارسال نامه ای سرگشاده که هفته گذشته در روزنامه ها منتشر شد، اعلام کردند که: «لغو معامله با عربستان به اعتبار سوئد به عنوان یک شریک تجاری قابل اعتماد ضربه می زند و به توانایی کشور آسیب می زند چون موجب می شود که تجارت به عنوان یک ابزار در سیاست خارجی شناخته شود.» آنها در این نامه نوشتند: «موضع اصلی سوئد این است که تجارت به عنوان ابزاری مهم برای ترویج حقوق بشر و دموکراسی است و باید باقی بماند. اما انجام بی دقتی درباره قراردادها ممکن است این سنت را به خطر بیندازد.»

سیاستمداران سوئدی برای لغو این قرارداد فشارهای زیادی را تحمل کردند و گروه های زیادی از فمینیست تا طرفداران محیط زیست خواهان لغو این قرارداد بودند و در این زمینه دولت را تشویق می کردند. استفان لوفن، نخست وزیر سوئد این مسئله را انکار می کرد اما بعد از این که عربستان سعودی مانع از سخنرانی مارگوت والستروم، وزیر خارجه سوئد در اتحادیه عرب در قاهره شد، این مسئله تایید شد. والستروم به این دلیل به این نشست دعوت شده بود که سوئد اولین کشور اروپایی بود که کشور فلسطین را به رسمیت شناخت. این درحالی است که وی پیش از این از عربستان به عنوان یک دیکتاتوری یاد کرده بود.

منبع: بلومبرگ ویو/ مترجم: حسین هوشمند  

انتشار اولیه: جمعه 29 اسفند 1393 / انتشار مجدد: شنبه 15 فروردین 1394