شاید مذاکرات چند روز یا چند هفته تمدید شود

دیپلماسی ایرانی: در آستانه آغاز ششمین دور از مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 در وین پس از اجرای برنامه اقدام مشترک ژنو، دیپلمات های عالی رتبه از آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان پنجشنبه گذشته در بروکسل تشکیل جلسه دادند تا راه هایی را برای نجات توافق هسته ای بیابند. طرفین تا سه هفته دیگر (29تیر) فرصت دارد تا یک توافق هسته ای نهایی را رقم بزنند و در غیر این صورت احتمال تمدید مذاکرات برای شش ماه دیگر وجود خواهد داشت.

به گزارش رویترز، مقامات غربی می گویند که در جریان پنج دور مذاکره انجام شده ، پیشرفت اندکی صورت گرفته است اما در عین حال مذاکرات به اندازه ای پیشرفت داشته که از بروز جنگی دیگر در خاورمیانه و به راه افتادن چرخه هسته ای جلوگیری کند.

ایران نیز به سهم خود قدرت های غربی را به زیاده خواهی متهم کرده و می گوید آنها در صدد از بین بردن فرصت برای این توافق تاریخی هستند.

در هفته های آینده طرفین باید تصمیم بگیرند که تا چه اندازه آمادگی دارند برای دستیابی به توافق هسته ای نهایی، قدم جلو بگذارند. یکی از نکته های کلیدی در مذاکرات هسته ای بحث بر سر ظرفیت غنی سازی ایران است که غرب درخواست محدود شدن آن را بررسی کرده است.

برای غرب هدف اصلی افزایش زمانی است که ایران برای ورود به باشگاه هسته ای به آن نیاز دارد. به این منظور باید تعداد سانتریفوژها در تاسیسات غنی سازی ایران به طور محسوسی کاهش یابد. اما تهران نه تنها با کاهش تعداد سانتریفوژها موافقت نکرده، بلکه می گوید قصد دارد سانتریفوژهای بیشتری نیز نصب کند.  

به گزارش این خبرگزاری انگلیسی، هر دو طرف به طور علنی اعلام کرده اند که به دستیابی به توافق تا 29 تیرماه متعهد اند و ترجیح می دهند به تمدید مدت زمان لازم برای مذاکرات نیازی نباشد.

مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون ، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می گوید گروه 1+5 عزم راسخی برای توافق هسته ای با ایران دارد.

با این حال دیپلمات های غربی در محافل خصوصی می گویند تنها در صورتی با تمدید مذاکرات پس از 29 تیرماه موافقت می کند که به واقع شانسی برای توافق نهایی با ایران وجود داشته باشد.

از سوی دیگر برخی کارشناسان می گویند احتمال طولانی تر شدن مذاکرات پس از 29 تیرماه برای چند روز یا چند هفته وجود دارد. زیرا احتمالا طرفین نیاز خواهند داشت تا پیچیدگی های فنی در مذاکرات و توافق نهایی را حل و فصل کنند. البته امکان تمدید شش ماهه مذاکرات در برنامه اقدام مشترک ژنو پیش بینی شده است. اما دیپلمات های غربی می گویند تنها در صورتی باید این مذاکرات را تمدید کرد که شانس بالایی برای توافق با ایران وجود داشته باشد.

بازنشستگی ویلیام برنز، معاون وزیر خارجه آمریکا در ماه های آینده و جایگزینی اشتون با وزیر خارجه ایتالیا یا لهستان و همچنین برگزاری انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا از جمله فاکتورهایی است که ناظران بین المللی به عنوان مانع تمدید مذاکرات از آنها یاد می کنند.

ششمین دور از مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 به منظور دستیابی به توافق جامع هسته ای از 11 تیرماه در وین آغاز می شود و احتمالا تا آخرین دقایق از شب 29 تیر ادامه خواهد داشت. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این ماراتن مذاکره ای حاکی از تمایل طرفین به امضاء توافق نهایی و پرهیز از تمدید مذاکرات است. اما در صورتی که برخی موضوعات مورد اختلاف نظر که در متن پیش نویس توافق در پرانتز قرار گرفته اند، حل نشده باقی بمانند، گزینه ای جز تمدید مذاکرات وجود ندارد.

دیپلمات ها می گویند علاوه بر ظرفیت غنی سازی در ایران، برنامه لغو تحریم ها و جدول زمانی مربوط به آن و همچنین میزان گسترش نظارت ها بر برنامه های هسته ای ایران از دیگر موضوعاتی است که طرفین بر سر آن اختلاف نظر دارند. به گفته آنها هنوز در مورد موضوعات اصلی توافق روشنی به دست نیامده و مدت زمان اجرای توافق نهایی که می تواند برای سال ها تعریف شود، یکی از موضوعات آسان برای حل شدن به شمار می رود.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10

انتشار اولیه:شنبه 7 تیر 1393/ باز انتشار : پنجشنبه 12 تیر 1393