تلاش جدید کنگره برای مانع‌تراشی در مسیر مذاکرات

در حالی که قرار است دور جدید مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 اواخر خرداد در وین برگزار شود و زمان زیادی نیز تا پایان دوره زمانی شش ماهه توافق ژنو باقی نمانده، سیاستمداران تندرو کنگره آمریکا بار دیگر تلاش های خود برای مانع تراشی در مسیر توافق هسته ای را شدت بخشیده اند. تلاشی که سنا و مجلس نمایندگان به طور موازی در حال پیش بردن آن هستند.

به گزارش «تابناک»، با نزدیک شدن به تاریخ 20 ژوئیه و در آستانه پایان دوره شش ماهه تعیین شده در توافقنامه ژنو برای رسیدن به توافق نهایی، اقدامات کنگره آمریکا علیه ایران بار دیگر شدت گرفته است. در این راستا، به نوشته «المانیتور» مهمترین ادعای نمایندگان کنگره در شرایط کنونی آن است که تنها در صورتی با تمدید دوره شش ماهه مذاکرات موافقت خواهند کرد که پایبندی ایران به تعهدات خود در شش ماه اخیر به آن ها ثابت شود.

در همین راستا، روسای کمیته های روابط خارجی سنا و مجلس نمایندگان، اعلام کرده اند که خواستار برگزاری جلساتی برای دریافت گزارش از مقامات دولتی آمریکا درباره روند پایبندی ایران به توافق هسته ای هستند. در همین حال، تلاش موافقان و مخالفان توافق برای تأثیرگذاری بر روند تصمیمات آتی کنگره در این زمینه نیز ادامه دارد.

رابرت منندز، رئیس کمیته روابط خارجی سنا در این زمینه به المانیتور گفته که به زودی یک جلسه استماع گزارش در موضوع ایران، در سنا برگزار خواهد شد. وی درباره هدف این جلسه گفته: « دریافت اطلاعات جدید درباره آنچه در حال رخ دادن است و همچنین – به عقیده من – بررسی اینکه در روز بعد از حصول توافق چه اتفاقی خواهد افتاد. این موضوعی است که هیچ کس واقعاً به آن توجه نکرده است». 

به موازات این امر، اد رویس، رئیس کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان نیز اعلام کرده چندین جلسه استماع درباره روند اقدامات ایران و همچنین اقدامات دیپلماتیک دولت اوباما، برگزار خواهد شد. به گفته وی، نخستین جلسه که قرار است در تاریخ 10 ژوئن برگزار شود، به «تأیید پایبندی ایران» اختصاص دارد.

وی در ادامه ضمن اتهام زنی به ایران اظهار داشته: «با توجه به سابقه طولانی ایران در امر فریب دادن، هرگونه توافق هسته ای که در آن ما نتوانیم پایبندی ایران را تأیید کنیم، به منزله دعوتنامه ای صریح از ایران برای ادامه برنامه مخفی سلاح هسته ایش به شمار می رود و جهان را وادار خواهد کرد تا با تهدید دائمی یک ایران مسلح به سلاح هسته ای زندگی کند». 

وی افزوده: «در این جلسه، کمیته به همراه کارشناسان ارشد امنیت ملی، ملزومات مورد نیاز برای ایالات متحده و بازرسان بین المللی جهت تأیید پایبندی ایران به تعهدات هسته ای خود را مورد بررسی قرار خواهد داد». 

در همین حال، برخی اخبار نیز از کنگره به گوش می رسد که نشان می دهد نمایندگان کنگره به شدت تلاش دارند طرح تحریم های جدید علیه ایران را – که از ماه دسامبر تاکنون به حال تعلیق درآمده – بار دیگر احیا کنند. این طرح از سوی رابرت منندز و مارک کرک، سناتورهای تندروی آمریکایی مطرح شده بود. لابی صهیونیستی آمریکا (آیپک) نیز بار دیگر حمایت همه جانبه خود را از تصویب این طرح اعلام کرده است.

در بیانیه آیپک در این زمینه آمده: «در حالی که ضرب الاجل 20 ژوئیه برای رسیدن ایران و 1+5 به توافق نهایی در حال نزدیک شدن است، این یک امر حیاتی است که از کنگره درخواست کنیم نقش فراموش شده خود را ایفا کرده و تأکید کند که هرگونه توافق نهایی، باید شامل ممانعت ایران از ساخت سلاح هسته ای باشد». 

اخبار منتشره درباره مذاکرات ایران و روسیه برای رسیدن به یک توافق «نفت در برابر کالا» نیز بهانه دیگری است که این روزها از سوی نمایندگان کنگره برای تشدید تحریم ها علیه ایران مطرح می شود. رویس مدعی شده چنین توافقی به معنای نقض آشکار تعهدات ایران بوده و منطق مذاکرات کنونی را زیر سوال می برد. 

به هر حال، به نظر می رسد تمرکز اصلی نمایندگان کنگره آمریکا در حال حاضر بر بازه زمانی 20 ژوئیه متمرکز بوده و تلاش دارند تا در صورت توافق طرفین بر تمدید دوره مذاکرات پس از این تاریخ، همه تلاش خود را برای به بن بست کشاندن آن انجام دهند. این موضوعی است که منندز به صراحت آن را بیان کرده و درباره احتمال تمدید دوره شش ماهه گفته: «ما باید در آن زمان همه حقایق را مورد بررسی قرار دهیم».