بهانه جدید آمریکا برای طولانی کردن روند مذاکرات

گزارش دوره ای آژانس بین المللی انرژی اتمی از فعالیت های هسته ای ایران که روز گذشته منتشر شد، بار دیگر پایبندی ایران به تعهدات خود در چارچوب توافق مقدماتی ژنو را مورد تأیید قرار داد. گزارشی که قاعدتاً باید مبنای عمل کشورهای عضو 1+5 در مذاکرات آتی با ایران قرار گیرد. با این حال، برخی منابع غربی سعی دارند با طرح بهانه های جدید، به فضای ابهام در این زمینه دامن بزنند.

به گزارش «تابناک»، در جدیدترین گزارش آژانس از فعالیت های هسته ای ایران، این نهاد بین المللی ضمن تقدیر از اجرای دقیق تعهدات هسته ای از سوی جمهوری اسلامی ایران، پیش رفتن روند اجرای توافق ژنو مطابق برنامه را تأیید کرد. با این حال، در این گزارش اشاره شده بود که آژانس طی ماه های آینده، یک «ارزیابی جامع» را از همه جنبه های مرتبط با بخش های حساس فعالیت های هسته ای ایران انجام خواهد داد تا ضمن آن، عدم تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای در گذشته نیز اثبات شود.

اما به نظر می رسد با وجود جنبه های تماماً مثبت گزارش اخیر آژانس، برخی منابع غربی همین بخش از این گزارش را به عنوان بهانه ای به دست گرفته و تلاش دارند چنین جلوه دهند که تا زمان نهایی نشدن ارزیابی های جامع آژانس، گروه 1+5 نخواهد توانست به توافق دقیقی با ایران دست پیدا کند.

در همین راستا، روزنامه «لس آنجلس تایمز» با انتشار مطلبی می نویسد احتمال اینکه آژانس پیش از بازه زمانی شش ماهه تعیین شده در توافق ژنو (ضرب الاجل تعیین شده برای رسیدن به توافق نهایی) بتواند روند ارزیابی خود از برنامه هسته ای ایران را تکمیل کند، بسیار اندک است و همین موضوع، پیچیدگی دیگری را به روند مذاکرات هسته ای ایران اضافه می کند.

این روزنامه می افزاید با توجه به دامنه و وسعت تحقیقاتی که قرار است از سوی آژانس انجام شود، ایالات متحده و دیگر کشورهای عضو گروه 1+5، نخواهند توانست تا تاریخ 20 ژوئیه و زمان احتمال انعقاد توافق نهایی، قضاوت نهایی آژانس را درباره ایران در اختیار داشته باشند. بر این اساس، آن ها باید بدون در دست داشتن شواهد لازم و کافی در این زمینه به قضاوت پرداخته و آن را مبنای عمل خود قرار دهند.

دیوید آلبرایت، از مقامات بازرسان تسلیحاتی سابق سازمان ملل که به موضع گیری های منفی و تند علیه ایران نیز شهرت دارد، در این زمینه می گوید: «رویکرد آژانس در این موضوع از نظر منطقی معنادار است؛ اما مسئله اصلی، زمان است. آن ها می خواهند زمان لازم را در اختیار داشته باشند، اما درک نمی کنند که باید این فرایند را سرعت بخشید».

لس آنجلس تایمز در ادامه می نویسد مقامات آمریکایی اظهار داشته اند تا زمانی که ایران به همه سوالات آژانس درباره جنبه های مختلف برنامه هسته ای خود – از جمله وجود جنبه های نظامی احتمالی در گذشته – پاسخ ندهد، هیچ گونه توافقی را با این کشور به امضا نخواهند رساند. این در حالی است که ایران بارها تأکید کرده برنامه هسته ایش هیچ گاه جنبه نظامی نداشته است.

به هر حال، به نظر می رسد این جنبه از گزارش آژانس که در آن به طور مشخص مسئله زمان مطرح است، این بهانه را به دست برخی در غرب داده که زمینه لازم برای طولانی کردن مذاکرات و ادامه دادن احتمالی آن تا بعد از بازه زمانی شش ماهه پیش بینی شده را فراهم نمایند. این در حالی است که دو طرف پیش از این بارها تأکید کرده اند که اولویت اصلی آن ها در حال حاضر، به نتیجه رساندن روند حصول توافق تا پایان ماه ژوئیه است.