تغییر مسیر سرمایه‌گذاران از دوبی به ایران

بعد از توافقات اولیه ژنو بحث های مختلف در مورد بازگشت سرمایه گذاران خارجی به ایران مطرح شد. ایتالیایی ها و آلمانی ها و فرانسوی ها و... دست به کار شدند و هیات های دیپلماتیک و پارلمانی و اقتصادی روانه ایران کردند. قرار است اواسط بهمن ماه هم چند هیات از فرانسه و ایتالیا به ایران بیایند. 

به نوشته تهران امروز، با اجرایی شدن این توافق از 30 دی ماه تحرکات شرکت های خارجی که قبلا در ایران حضور داشتند و به خاطر اعمال این تحریم ها و فشاردولت های شان مجبور شدند بازار کشور را ترک کنند افزایش یافته است.

تمایل غول های نفتی و گازی

در این زمینه روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال با اشاره به آغاز اجرایی شدن توافق هسته ای ژنو از سوی ایران و قدرت های جهانی از تمایل غول های اقتصادی از جمله غول های نفتی و گازی به ایران برای سرمایه گذاری خبر داده است. وال استریت ژورنال، با اشاره به اینکه هنوز فضای تردید و سوءظن در میان سرمایه گذاران وجود دارد و کسی به درستی نمی داند که این توافق به انجام می رسد یا نه، افزود که اما تعدیل تحریم، امید به بازگشت شرکت های بزرگ انرژی دنیا به ایران که از بزرگ ترین ذخایر نفتی جهان برخوردار است را افزایش داده است.

موج سرمایه گذاران خارجی از دوبی به سمت ایران

در همین زمینه هم تسنیم از قول فایننشال تایمز نوشت موجی از سرمایه گذاران خارجی از دوبی به سمت ایران به راه افتاده اند تا فرصت های سرمایه گذاری در این کشور را بررسی کنند. فایننشال تایمز نوشته: پروازهای پرتعداد روزانه بین تهران و دوبی همواره شلوغ هستند. اما این روزها، ایرانیان پس از سفرهای کاری و خرید وقتی به کشورشان برمی گردند با تعداد زیادی از مسافران غربی و آسیایی که کیف های کوچکی به دست دارند و عازم ایران هستند، همسفر می شوند.این مسافران، بخشی از موج جدید سرمایه گذاران خارجی هستند که مشتاق بررسی فرصت های سرمایه گذاری در ایران پس از تحریم ها هستند. بازاری پر سود که دوبی، به عنوان قطب تجاری امارات نیز علاقه مند به افزایش سرمایه گذاری در آن است. 

هفته گذشته، شیخ محمد بن راشد المکتوم، امیر دوبی، خواستار لغو تحریم ها علیه جمهوری اسلامی ایران شد و گفت: «من فکر می کنم ما باید به ایران فرصت بدهیم، ایران همسایه ماست و ما خواهان بروز مشکل (با همسایه مان) نیستیم...اگر آنها به صلح با آمریکایی ها راضی باشند و آمریکایی ها هم تحریم ها را بردارند، همه سود خواهند برد.» 

به گفته تحلیلگران، این موضع امیر دوبی بر خلاف موضع اکثر رهبران عرب حاشیه خلیج فارس است. در حالی که امارات مدت ها یکی از مخالفان سرسخت ایران بوده، دوبی که بر پایه مبادلات تجاری با ایران بنا شده و پذیرای تعداد زیادی از تجار ایرانی است، مشتاق تجدید این همکاری هاست. کاهش محدود تحریم ها که از 30 دی ماه آغاز شد، به ایران اجازه می دهد تا به صورت تدریجی به 4.2 میلیارد دلار از دارایی های بلوکه شده اش دسترسی پیدا کند. همچنین محدودیت ها در زمینه بیمه محموله های نفتی ایران به آسیا برداشته می شود و سقف تراکنش های مالی مجاز با این کشور نیز افزایش می یابدهمچنین محدودیت ها در زمینه های دیگر اقتصادی شامل پتروشیمی، طلا و فلزات گرانبها و خودرو کاهش خواهد یافت. شرکت های فعال در زمینه نفت و گاز، ساخت وساز و داروسازی به وکلای خود رجوع کرده اند تا از آنها در مورد زمان دقیقی که می توانند فعالیت خود در ایران را شروع کنند، سوال کنند.

40 درخواست در 6 هفته

آن طور که این روزنامه نوشته، سروش زایوالا، یک وکیل مقیم لندن که وکالت بانک ملت ایران در شکایت مطروحه علیه تحریم های اتحادیه اروپا در سال 2012 را بر عهده داشت و در این پرونده به پیروزی رسید می گوید، موسسه حقوقی کوچک وی در 6 هفته گذشته 40 مورد درخواست مشورت دریافت کرده است.

بر اساس این گزارش شرکت های اروپایی و آسیایی به خصوص علاقه مند به ذخایر نفت و گاز شگفت انگیز ایران، پایه عظیم صنعت داخلی و جمعیت تحصیلکرده 75 میلیون نفری ایران هستند. یک سرمایه دار ایرانی در این باره گفت: «من یک گروه از سرمایه گذاران بزرگ را برای دیدار با وزرا و شرکای احتمالی به ایران می برم.» اما سرمایه گذاران تنها در مورد رقابت تجاری نگران نیستند، بلکه مشکلات سیاسی احتمالی نیز آنها را مضطرب می کند. آنهایی که شتابزده عمل می کنند ممکن است در صورت شکست مذاکرات هسته ای لطمه ببینند. 

این سرمایه گذار ایرانی ادامه داد: «در حقیقت هنوز هیچ تحریمی از سوی آمریکا برداشته نشده است و این تحریم ها برای شرکت هایی که منافعی در آمریکا دارند سخت و بی رحمانه است.» اما برای دوبی، خارج شدن ایران از وضعیت رکود، یک نعمت خدادادی است. رشد اقتصادی ایران برای اقتصاد دوبی که با بدهی های فراوان مواجه است و پس از بحران 2008 درگیر بخش املاک در حال ترمیم خویش است، می تواند بسیار مفید باشد. حجم مبادلات تجاری ایران و دوبی پس از رسیدن به 10 میلیارد دلار در سال 2009، در سال 2012، یک سوم کاهش یافت و به 6.8 میلیارد دلار رسید. 

این گزارش افزود: اما تلاش برای تقویت مجدد همکاری های تجاری با ایران بدون مشکل نیست. سیاست خارجی امارات توسط ابوظبی که پایتخت این کشور عربی محسوب می شود تعیین می شود. ابوظبی در سال 2009، بیش از 20 میلیارد دلار به دوبی وام اعطا کرد. ایرانیان پرتعداد مقیم دوبی که زمانی بخش مهمی از سرمایه این شهر را در اختیار داشتند، در سال های گذشته و همزمان با بالا گرفتن تنش ها بین ایران و همسایگان عربش، احساس می کنند مورد بی مهری واقع شده اند. اما در هر صورت، اکثر تجار معتقدند، روابط تاریخی عمیق که ایران و دوبی را به هم پیوند داده، بر تنش های سال های گذشته چیره خواهد شد. سرمایه گذار ایرانی در این باره گفت: «بله زندگی در دوبی برای ایرانیان مشکل شده است، اما در جاهای دیگر وضعیت سخت تر است...شرایط مثبت است و دوبی شانس زیادی برای تبدیل شدن به سکوی پرتاب سرمایه گذاران خارجی به ایران دارد.»

کره ای ها می خواهند از فرصت استفاده کنند

درحالی که صادرات قطعات خودرو کره جنوبی به ایران طی دو سال گذشته یک سوم شده است انجمن بین المللی تجارت کره جنوبی اعلام کرد قطعه سازان کره ای بیش از ۱۰۰ میلیون دلار از لغو تحریم خودرو ایران سود به دست می آورند. کره تایمز، در این زمینه نوشته با اجرایی شدن توافق هسته ای ژنو شرکت های قطعه ساز کره جنوبی تا 6 ماه آینده می توانند اقدام به صدور قطعات خودرو به ایران کنند. انجمن بین المللی تجارت کره جنوبی با استقبال از لغو تحریم ها علیه ایران اعلام کرد قطعه سازان این کشور بیش از 100 میلیون دلار از گشایش جدید ایجاد شده در معامله با ایران سود به دست می آورند. 

کره جنوبی در سال 2013 تنها 134 میلیون دلار قطعه خودرو به ایران صادر کرده است که این رقم نسبت به سال 2011 یعنی پیش از اجرای تحریم ها تقریبا یک سوم شده است. صادرات قطعات خودرو کره جنوبی به ایران در سال های 2012 و 2011 به ترتیب 221 میلیون دلار و 385 میلیون دلار بوده است. علاوه بر لغو تحریم خودرو ایران، کره جنوبی همچنین از لغو تحریم نفتی ایران سود می برد و ملزم نیست طی 6 ماه آینده واردات نفت از ایران را کاهش دهد. یک منبع آگاه کره ای در این باره گفته: «با کاهش مرحله به مرحله و هر شش ماه یکبار خرید نفت از ایران، صنایع مرتبط کره جنوبی تحت فشار سنگینی قرار گرفته بودند.انتظار می رود این بار کاهش تحریم ها تاثیر اقتصادی قابل توجهی به همراه داشته باشد.»



صدور مجدد قطعات رنو به ایران

یکی از صنایعی که پیش بینی می شود بیشترین اثر را از لغو تحریم ها بپذیرد صنعت خودروست. خیلی از خودروسازهای اروپایی و حتی آمریکایی آمادگی خود را برای حضور در بازار ایران اعلام کرده اند. ضمن اینکه در متن توافقات ژنو مستقیما از لغو تحریم های مربوط به صنعت خودرو نام برده شده است. در همین زمینه مدیر بخش فروش رنو در بیانیه ای اعلام کرد ه است این شرکت در سال گذشته از تحریم ایران در منطقه آسیا- اقیانوسیه 7.4 درصد خسارت دیده و به محض رفع محدودیت های مبادلات مالی، صدور قطعات به ایران را از سر می گیرد. فارس به نقل از رویترز نوشت: تحریم های غرب علیه ایران، فروش محصولات رنو به ایران را 64 هزار و 500 دستگاه خودرو در سال 2013 کاهش داد و سبب شد تا این شرکت در منطقه آسیا- اقیانوسیه 7.4 درصد کاهش یابد. ما در تلاش هستیم تا زمانی که مبادلات مالی با ایران لغو شد، فروش قطعات به ایران را از سربگیریم.