رقص دیپلماتیک "بان" برای حضور ایران در ژنو2

بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل یکشنبه شب ریسک بزرگی کرد. وی توالی دقیق دیپلماتیکی را در مورد سوریه طراحی کرده بود که طی آن تمام طرف ها باید نقش خود را به دقت انجام می دادند اما برنامه ها آنطور که باید پیش نرفت.

به گزارش فرارو به نقل از نیویورک تایمز، براساس مصاحبه ای که با دیپلمات های سازمان ملل صورت گرفته، این توالی دیپلماتیک قرار بود به این صورت اجرا شود: بان اعلام می کرد که در حال دعوت از ایران برای پیوستن به کنفرانس بین المللی صلح سوریه است. ایران آنچه بان اعلام رسمی کرده بود را می پذیرفت. در هیچ مرحله ای هیچ یک از طرفین حرفی از پیش شرط های موجود برای حضور ایران- که ماه ها مشکل ساز شده بود- نمی زدند. با این حال بان اعلام می کرد که ایران از تعهدات مربوط به کنفرانس که همان مذاکره در مورد استقرار دولت انتقالی است، استقبال کرده است.

جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در این مورد تردید داشت و چندین ساعت پیش از اعلام عمومی بان این مسئله را با وی در میان گذاشته بود. مقامات وزارت خارجه آمریکا تاکید داشتند که انتظار دارند ایران پیش از دعوت رسمی، به طور علنی اعلام کند که به ابلاغیه رسمی ژنو1 پایبند است. یکی از مقامات ارشد سازمان ملل که به شرط برده نشدن نامش به دلیل حساسیت مسئله صحبت می کرد، گفت که طی 72 ساعت پیش از اعلام دعوت ایران به ژنو در شب یکشنبه 20 تا 30 تماس تلفنی میان دفتر بان و مقامات آمریکایی انجام شده بود. اما بان تاکید داشت که می تواند این طرح را اجرایی کند.

اما در دیپلماسی هیچ جایی برای تمرین و تکرار نیست و طرح بان از مسیر منحرف شد و وی را در تنگنا قرار داد. کمتر از یک روز پس از اعلام دعوت، دبیرکل مسیر خود را تغییر داد. وی اعلام کرد ایران نمی تواند در مذاکرات شرکت کند چراکه ایران آنطور که پیشتر به وی اطمینان داده بود، پایبندی به پیش شرط ها را تصدیق نکرده است. روز دوشنبه بود که سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرد هیچ گونه پیش شرطی را نمی پذیرد.

اینکه بان قضاوت درستی در مورد نیات ایران داشته یا خیر مشخص نیست. این مقام ارشد سازمان ملل دراین باره می گوید بان پیش نویس بیانیه ایران را ندیده بود اما محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران دو بار به وی اطمینان داده بود که ایران در این نشست حضور خواهد داشت.