تاسف نخوریم
حمیدرضا آصفی *
شرق : اجلاس «ژنو2» که بدون حضور ایران برگزار می شود، با موفقیت همراه نخواهد بود و محکوم به شکست است. به نظر من جمهوری اسلامی از ابتدا نباید این دعوت را قبول می کرد؛ چراکه برای این اجلاس، از پیش برای اعمال نفوذ بیشتر در سوریه، نسخه ای پیچیده شده است. دلیل این ادعا را می توان در مواضع ایالات متحده، تحرکات سعودی ها و جلساتی که معارضان در استانبول برگزار کردند، جست وجو کرد. همچنین تحرکات اسراییل به همراهی برخی کشورهای مرتجع در منطقه را باید در زمره دلایل فوق به حساب آورد. این تحرکات، همگی برای انتقال قدرت در سوریه، بنا به درخواست آمریکا بوده است.
دعوتی که از ایران صورت گرفت، به سبب اینکه مشروط بوده و دوستانه نبوده است، باید از ابتدا مورد مخالفت قرار می گرفت و الان نیز پس از ملغی شدن این دعوت، نباید تاسف خورد؛ زیرا این اجلاس که از پیش شکست خورده، در صورت حضور ایران، مشروعیت و وجاهت می یافت. اظهارات جان کری و سایر دست اندرکاران این اجلاس نشان از آن بود که قلبا راضی به حضور ایران نبوده اند و دعوت از تهران به دلیل نفوذ ایران در منطقه، از سر اجبار انجام گرفته است. چراکه اگر به واقع خواستار حضور ایران در این اجلاس بودند، با مخالفت های عربستان و گروه های معارض، نظرشان عوض نمی شد. در این میان این نکته نیز کاملا روشن است که گروه های مخالف خودشان حقوق بگیر برخی قدرت ها هستند و در حد و اندازه ای نیستند که با حضور تهران، مخالفت یا موافقت کنند. آنها تابع قدرت های بالادستی خود هستند. اگر آنها دستور شرکت یا عدم شرکت بدهند، گروه های مخالف قبول می کنند. بنابراین برگزارکنندگان، علاقه ای به حضور ایران نداشتند. از طرفی در این اجلاس، راه حل هایی ارایه خواهد شد که با خواست مردم سوریه همسو نیست، به دلیل اینکه اکثریت مردم سوریه از بشار اسد حمایت می کنند. دلیل این حرف را در عدم توفیق گروه های مخالف اسد می توان یافت؛ چراکه اگر مردم خواستار برکناری اسد بودند، مانند مصر و تونس و... با یک جرقه، مردم بسیج می شدند و حکومت را سرنگون می کردند. این اجلاس سعی بر این دارد که بر انتقال قدرت در سوریه جامه عمل بپوشاند. با توجه به اظهارات سرگئی لاوروف مبنی بر اینکه «براندازی نظام سوریه تفسیر غلط از معاهده «ژنو1» است» باید گفت که ایشان کشور قدرتمندی را نمایندگی می کند و جای حل وفصل این اختلافات، در کنفرانس مطبوعاتی نیست. بنده نیت خوانی نمی کنم ولی اگر روسیه چنین نظری داشت، می توانست زیر بار نرود و نظرات خودش را تحمیل کند. اما به هرحال روسیه بنا به دلایلی درمورد سوریه مواضعی مثبت دارد، از طرفی با برخی کشورهای عربی درحال گسترش روابط است و همچنین با آمریکا در حال تعامل است؛ بنابراین نباید توقع زیادی داشت که کل اجلاس را تحت تاثیر قرار دهد چراکه در چنین جایگاهی نیست. حال در این بین، سازمان ملل با نقش آفرینی اش در دعوت از ایران، در جهت خواست های آمریکا عمل کرد. اساسا آمریکا و غرب پس از پیروزی در جنگ جهانی دوم، برای گسترش ضریب نفوذ خود، سازمان های بین المللی را تاسیس کردند که سازمان ملل سرآمد این نهادهاست. با توجه به عملکرد دبیرکل، می توان اقدام او در پس گرفتن دعوتش از ایران را نیز در همین راستا ارزیابی کرد و این برای دبیرکل سازمان ملل بسیار ناخوشایند است.
دعوتی که از ایران صورت گرفت، به سبب اینکه مشروط بوده و دوستانه نبوده است، باید از ابتدا مورد مخالفت قرار می گرفت و الان نیز پس از ملغی شدن این دعوت، نباید تاسف خورد؛ زیرا این اجلاس که از پیش شکست خورده، در صورت حضور ایران، مشروعیت و وجاهت می یافت. اظهارات جان کری و سایر دست اندرکاران این اجلاس نشان از آن بود که قلبا راضی به حضور ایران نبوده اند و دعوت از تهران به دلیل نفوذ ایران در منطقه، از سر اجبار انجام گرفته است. چراکه اگر به واقع خواستار حضور ایران در این اجلاس بودند، با مخالفت های عربستان و گروه های معارض، نظرشان عوض نمی شد. در این میان این نکته نیز کاملا روشن است که گروه های مخالف خودشان حقوق بگیر برخی قدرت ها هستند و در حد و اندازه ای نیستند که با حضور تهران، مخالفت یا موافقت کنند. آنها تابع قدرت های بالادستی خود هستند. اگر آنها دستور شرکت یا عدم شرکت بدهند، گروه های مخالف قبول می کنند. بنابراین برگزارکنندگان، علاقه ای به حضور ایران نداشتند. از طرفی در این اجلاس، راه حل هایی ارایه خواهد شد که با خواست مردم سوریه همسو نیست، به دلیل اینکه اکثریت مردم سوریه از بشار اسد حمایت می کنند. دلیل این حرف را در عدم توفیق گروه های مخالف اسد می توان یافت؛ چراکه اگر مردم خواستار برکناری اسد بودند، مانند مصر و تونس و... با یک جرقه، مردم بسیج می شدند و حکومت را سرنگون می کردند. این اجلاس سعی بر این دارد که بر انتقال قدرت در سوریه جامه عمل بپوشاند. با توجه به اظهارات سرگئی لاوروف مبنی بر اینکه «براندازی نظام سوریه تفسیر غلط از معاهده «ژنو1» است» باید گفت که ایشان کشور قدرتمندی را نمایندگی می کند و جای حل وفصل این اختلافات، در کنفرانس مطبوعاتی نیست. بنده نیت خوانی نمی کنم ولی اگر روسیه چنین نظری داشت، می توانست زیر بار نرود و نظرات خودش را تحمیل کند. اما به هرحال روسیه بنا به دلایلی درمورد سوریه مواضعی مثبت دارد، از طرفی با برخی کشورهای عربی درحال گسترش روابط است و همچنین با آمریکا در حال تعامل است؛ بنابراین نباید توقع زیادی داشت که کل اجلاس را تحت تاثیر قرار دهد چراکه در چنین جایگاهی نیست. حال در این بین، سازمان ملل با نقش آفرینی اش در دعوت از ایران، در جهت خواست های آمریکا عمل کرد. اساسا آمریکا و غرب پس از پیروزی در جنگ جهانی دوم، برای گسترش ضریب نفوذ خود، سازمان های بین المللی را تاسیس کردند که سازمان ملل سرآمد این نهادهاست. با توجه به عملکرد دبیرکل، می توان اقدام او در پس گرفتن دعوتش از ایران را نیز در همین راستا ارزیابی کرد و این برای دبیرکل سازمان ملل بسیار ناخوشایند است.
*سخنگوی پیشین وزارت خارجه
نظر شما :