نقد مذاکرات هسته ای با دید منافع ملی

دیپلماسی ایرانی: وزیر امورخارجه می گوید:" توافقنامه ژنو شامل اقدامات اولیه برای رفع نگرانی دو طرف است و اگر یک تکه از آن اجرا نشود، هیچ چیزی از آن اعتبار ندارد و من این را نه تعهد ایران و نه تعهد ۱+۵ می دانم." محمد جواد ظریف محتوا و نتیجه توافق هسته ای اخیر را برای نمایندگان مجلس شرح داد. چهارشنبه، ۶ آذر او با حضور در جلسه علنی مجلس، گزارشی در مورد روند و نتایج مذاکرات اخیر با گروه 5+1 ارائه داد. به گفته او ایران در نظر دارد با شفاف سازی مواضع خود، طرف مقابل را قانع کند که فعالیت های هسته ای این کشور صلح آمیز است و جمهوری اسلامی در صدد دستیابی به تسلیحات اتمی نیست. او گفت: " براساس پیمان منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای، کشورهای امضا کننده این پیمان حق برخورداری از فناوری صلح آمیز اتمی را دارند" و با اظهار این نظر که در توافقنامه ژنو، حق غنی سازی اورانیوم برای ایران به رسمیت شناخته شده، افزود: "برنامه غنی سازی ایران قسمتی از هرگونه راه حل است؛ یعنی برنامه ای که غرب تمام تلاش خود را انجام داده بود تا به صفر برساند، به عنوان یک قسمت از راه حل در توافقات مورد تاکید قرار گرفته است."

وزیر خارجه پیشتر نیز اعلام کرده بود که سند مورد قبول طرفین در اجلاس ژنو به منزله تعهدنامه حقوقی نیست و گام هایی که هر یک از دو طرف برخواهد داشت، مشروط به برداشتن گام هایی از سوی طرف مقابل است. محمدجواد ظریف همچنین ادامه داد:" طرفین توافقنامه پذیرفته اند طی شش ماه آینده، "شرایط را بدتر از شرایط فعلی نکنند" و از جمله، در حالی که مراکز غنی سازی در نطنز و فردو به فعالیت خود ادامه خواهند داد، پیشرفتی در این مراکز صورت نخواهد گرفت و در فردو هم، به جای اورانیوم ۲۰ درصدی، اورانیوم ۵ درصدی تولید می شود. او همچنین به توافق به دست آمده در مورد لغو تحریم صادرات طلا به ایران نیز اشاره کرد. بنابراظهارات ظریف تعلیق تحریم های صنعت نفت و پتروشیمی در حدود 6 میلیارد دلار درآمد برای دولت و بخش خصوصی به همراه خواهد داشت که حدود یک میلیارد آن برای بخش دولتی و مابقی نیز برای بخش خصوصی خواهد بود.

وزیر امورخارجه ایران تمامی تحریم های اقتصادی را " غیرقانونی و نامشروع " دانست و ادامه داد: اینکه گفته می شود تحریم ها برداشته شوند، به این معنا نیست که ما آنها را می پذیریم. او تاکید کرد که من در هیچ جا نگفته که دارایی های ایران آزاد خواهد شد، بلکه آنچه که در متن توافقات وجود دارد بازگشت بدون محدودیت قسمت قابل توجهی از فروش نفت ایران از طریق بانک مرکزی، نه از طریق دلال بازی بلکه از طریق حساب رسمی بانک مرکزی مقدار قابل توجهی از درآمد نفتی بازگشت داده خواهد شد.

ظریف بیان کرد دستاوردهای مذاکرات هسته ای را باید با دید منافع ملی نقد کرد گرچه در شرایط کنونی از نقد استقبال می کنیم اما در این موضوع باید انصاف و منافع ملی مورد توجه قرار گیرد.پس از سخنرانی وزیر خارجه، علی لاریجانی، رئیس مجلس در سخنانی گفت: "من در اینجا از آقای ظریف و عراقچی و تیم مذاکره کننده هسته ای سپاسگزاری می کنم، از طرف دیگر توضیحات وی بسیار مبسوط بود و این توضیحات نشان می داد که هیات مذاکره کننده ایرانی ابعاد و پیچیدگی های مذاکرت هسته ای را در نظر گرفته است."

واکنش مثبت نمایندگان به گزارش وزیر امورخارجه

پس از سخنان وزیر امورخارجه و همچنین رییس مجلس، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز توافقنامه ژنو را دستاوری بزرگ دانست که برای آن کار بسیار " سخت و مشکل و نفس گیری " صورت گرفت. علاءالدین بروجردی افزود:" من براین اساس معتقدم کاری که صورت گرفت جدای از کاستی  که در این مورد نمایندگان در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی بحث های جهانی فراوانی داشته ایم وبا حضور دکتر عراقچی و ظریف که شاهد این موضوع بودند کار بزرگی صورت گرفت." به گفته او اتفاقاتی که بعد از این تحولات ایجاد شد فضای ایران باید به عنوان سازنده بمب هسته ای در دنیا که با شبکه های عظیم تبلیغاتی تحریک می شد ، تغییر پیدا کرد که ایران کشوری است ک به دنبال ساخت بمب هسته ای نیست ک این دستاورد بسیار بزرگی است.

رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی اقدام تیم مذاکره هسته ای را مصداق " نرمش قهرمانانه " دانسته و گفت: " مجلس نقش بسیار مهمی در همه مراحل 20 سال گذشته توانمندی هسته ای ایفا کرده است و با گذراندن مصوبه برای نپذیرفتن پروتکل الحاقی گام عظیمی برداشت و با رصد این موضوع نظرات خود را اعلام می کند." همچنین عضو کمیسیون برنامه و بودجه نیز در سخنرانی خود در صحن علنی مجلس گفت که نباید با " شتاب زدگی " منتظر آثار و تبعات توافقات ایران و 1+5 باشیم. محمدرضا تابش افزود: "  اذعان قدرت های جهانی به حق غنی سازی ایران عدم تشدید تحریم های ظالمانه، کاهش برخی تحریم ها که باعث گشایش در اقتصاد و وضعیت معیشتی مردم خواهد شد و مهم تر از همه افزایش جو امید افکار عمومی کار ارزنده، ظریف و همکارانش بود که این ظرفیت نهفته در فرهنگ غنی ایران اسلامی را غنیمت بخشید." به گفته او ثابت شد که بر پایه گفت وگو و مذاکره و تفاهم برای کشور عزت آفرید و جای تقدیر دارد در دولتی که برنامه های خود را بر عقلانیت و تدبیر قرار داده و دیپلماسی را به جای شعار و تشنج آفرینی برپایه عقلانیت فنون و مهارت های دیپلماتیک و تفاهم سازنده با جهان به جای تهدید برای کشور فرصت ایجاد کرد."