موسویان: فابیوس قوانین مذاکره را نیز نقض کرد
مذاکره کننده پیشین تیم هسته یی کشورمان با اشاره به مذاکرات اخیرا ایران با 1+5 در ژنو گفت: موضع فرانسه در این مذاکرات همه را غافل گیر کرد و این موضوع باعث نارضایتی آمریکا و سایر اعضای گروه 1+5 شد.
به گزارش ایسنا حسین موسویان معتقد است: فابیوس نه تنها مسیر دستیابی به یک توافق هسته یی را مسدود کرد و منجر شد یک فرصت تاریخی در روابط بین ایران و غرب از دست برود بلکه با افشای جزییات گفت وگو ها به محض این که به ژنو رسید قوانین مذاکره را نیز نقض کرد.
وی ادامه داد: پیش نویس توافق ایران و 1+5 توسط ایران و آمریکا تهیه شده بود و با توجه به تنش های کنونی بین واشنگتن و متحدین عرب آن بالاخص عربستان سعودی شاید فرانسه احساس کرده بود که هم اکنون می تواند با راضی کردن ائتلاف اسرائیلی-عربی که مخالف برنامه صلح آمیز هسته یی ایران است، به میلیاردها دلار پول نفتی دست یابد.
موسویان در یادداشتی که در سایت خبری تحلیلی المانیتور منتشر شد با اشاره به تحولات اخیر در مذاکرات ژنو به تشریح دلایل ضرورت تجدید نظر مخالفین توافق هسته یی بین ایران و گروه 1+5 پرداخت.
مذاکره کننده پیشین تیم هسته یی کشورمان نوشت: مذاکرات برنامه هسته یی ایران از 7 الی 9 نوامبر در ژنو پیشرفت بی سابقه ای به سمت دستیابی به یک توافق داشت. جان کری، وزیر خارجه، در پایان مذاکرات اعلام کرد: "ما به ژنو آمدیم تا اختلافات را کمتر کنیم، و می توانم بدون تردید به شما بگویم که پیشرفت چشمگیری داشته ایم. اعتمادسازی بین کشورهایی که به مدت زیادی با یکدیگر دشمن بوده اند زمان بر است."
وی در ادامه یادداشت خود آورده است: کاترین اشتون، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و خط مشی امنیتی، نیز موضع این نهاد را اعلام کرد: "پیشرفت عینی بسیاری به دست آمده است اما برخی مسائل هنوز باقی است. هدف ما این است که به یک نتیجه برسیم و این کاری است که برای انجام آن بازخواهیم گشت."
با این حال، موضع فرانسه همه را غافلگیر کرد. لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه، هشدار داد که تعجیل برای دستیابی به توافق "یک بازی احمقانه" خواهد بود. منابع آگاه به المانیتور اعلام کردند که بریتانیا، چین، آلمان، روسیه، آمریکا و ایران مایل به امضای پیش نویس یک توافقنامه بودند اما پاریس با این امر مخالفت کرد. حسن روحانی که به وضوح از موضع فرانسه خشمگین شده بود در روز 10 نوامبر و طی سخنانی در مجلس گفت: "جمهوری اسلامی سر تعظیم در برابر تهدیدها از جانب هر مقامی که باشد فرو نیاورده و نخواهد آورد... ما خط قرمزهایی داریم که نباید نقض شوند. منافع ملی خطوط قرمز ما هستند که شامل حقوق ما بر اساس چارچوب قوانین بین المللی و غنی سازی در ایران هستند."
مذاکره کننده هسته یی پیشین ایران در المانیتور نوشت: آمریکا و سایر اعضای گروه 1+5 نیز از موضع فرانسه ناراضی بودند. کری در سخنان خود گفت: "باید تأمل کرده و فکر کنیم امروز چه اتفاقی روی داد که نتوانستیم به توافق دست پیدا کنیم... هر روز که توافقنامه ای حاصل نمی شود، ایران به غنی سازی ادامه می دهد، سانتریفیوژ های بیشتری نصب می کند و برنامه اش را ادامه می دهد."
چرا فابیوس نه تنها مسیر دستیابی به یک توافق هسته یی را مسدود کرده و منجر شد یک فرصت تاریخی در روابط بین ایران و غرب از دست برود، بلکه با افشای جزئیات گفت و گوها به محض اینکه به ژنو رسید، قوانین مذاکره را نیز نقض کرد. این در حالی است که گروه 1+5 و ایران قبلا توافق کرده بودند که تمام جزئیات را تا زمان به نتیجه رسیدن مذاکرات محرمانه نگه دارند. وی همچنین با افشای نتایج مذاکرات به رسانه ها قبل از برگزاری آخرین کنفرانس خبری توسط اشتون و ظریف، یک پروتکل دیگر را زیر پا گذاشت.
فابیوس در تلاش برای توجیه موضع فرانسه اعلام کرد که نگرانی های اسرائیل و دیگر کشورهای منطقه درباره برنامه هسته ای ایران باید به صورت جدی مد نظر قرار گیرد. با این حال دو مسأله دیگر نیز وجود دارند که چرایی مخالفت فرانسه با پیش نویس قطعنامه را توضیح می دهند. این پیش نویس توسط ایران و آمریکا تهیه شده بود، و ثانیا، با توجه به تنش های کنونی بین واشنگتن و متحدین عرب آن بالاخص عربستان سعودی شاید فرانسه احساس کرده بود که هم اکنون می تواند با راضی کردن ائتلاف اسرائیلی-عربی که مخالف برنامه صلح آمیز هسته ای ایران است، به میلیاردها دلار پول نفتی دست یابد.
با این حال، در حالی که ویلیام هیگ، وزیر خارجه انگلستان، در 10 نوامبر تأیید کرد که یک توافقنامه "بر روی میز بوده و می تواند حاصل شود،" آنچه در زیر می آید می تواند به فرانسه، کنگره آمریکا، اسرائیل و برخی کشورهای عرب فرصت دهد تا در موضع شان که مخالف یک توافقنامه برد برد است، تجدیدنظر کنند.
موسویان در این یادداشت آورده است: نخست اینکه، پیش نویس توافقنامه شامل تمام درخواست های دولت های بزرگ در حوزه تمهیدات شفاف سازی مورد نظر آژانس بین المللی انرژی اتمی بوده و تمهیداتی در حوزه عدم اشاعه سریع دارد که تضمین می کنند ایران تا ابد به عنوان یک دولت عاری از سلاح هسته یی خواهد بود. کری در پاسخ به منتقدینی که ادعا می کنند آمریکا در مذاکرات با ایران ساده لوحانه رفتار می کند گفت: "ما کور نیستیم، و فکر می کنم که احمق نیز نیستیم."
دوم، همانگونه که قدرت های جهانی مشاهده کرده اند و هیگ نیز به آن اشاره داشت، ظریف به عنوان وزیر خارجه ایران "بسیار سازنده" بوده و مذاکره کننده ای است که آمده تا توافقی را انجام دهد. این امر فرصتی را پدید آورده که نباید از آن غافل شد.
سوم، همانگومه که کارل بیلز، وزیر خارجه سوئد، در صفحه توئیتر خود اعلام کرد، مساله دیگر از جانب ایران نیست. وی نوشت: "سخت ترین بخش در ژنو نه در مواجهه با ایران، بلکه در داخل گروه غربی است ... این امر خوب نیست." در صورت شکست، قدرت های غربی باید سرزنش گردند نه تهران.
چهارم، در 11 نوامبر، دولت ایران با یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، توافقنامه ای را درباره ابهامات فنی قدرت های جهانی امضاء کرد. علی رغم اینکه توافق هسته ای بین ایران و گروه 1+5 منعقد نشد، تهران یک تلاش بی سابقه برای آغاز عصر جدیدی از همکاری های فشرده با آژانس نشان داده است.
پنجم، مهمترین دلیل مخالفت فرانسه رآکتور اراک بود. بر اساس پیمان عدم اشاعه هسته ای تمام اعضاء می توانند رآکتورهای آب سنگین داشته باشند. این رآکتورها کاربردهای بسیار گسترده ای در تکنولوژی های صلح آمیز دارند. علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در 11 نوامبر در تهران با آمانو دیدار و اعلام کرد که تهران درخواست آژانس برای بازرسی از تأسیسات آب سنگین اراک را می پذیرد. این فرآیند فراتر از تعهدات ایران بر اساس موافقتنامه پادمان است. علاوه بر این، ایران دارای توانمندی های باز فراوری و جداسازی پلوتونیوم در اراک نیست و نیز اعلام کرده که از سال 2003 هیچ تمایلی برای دستیابی به این پروژه نداشته است.
ششم، خط مشی تحریم ها ایران را به سوی افزایش چشمگیر توانمندی غنی سازی پیش برد. ایران قبل از تحریم ها تنها در یک سایت و با 3 هزار سانتریفیوژ به غنی سازی تا سطح 5 درصد می پرداخت و ذخایر اورانیوم این کشور نیز بسیار محدود بود. امروز، هفت سال از تحریم های فلج کننده گذشته است اما ایران در دوسایت و با بیش از 19 هزار سانتریفیوژ به غنی سازی 20 درصد پرداخته و دارای 8 تن اورانیوم غنی سازی شده است.
هفتم، بحران در سوریه در یک بزنگاه حیاتی قرار دارد. یک توافق هسته ای مسیر را باز خواهد کرد تا ایران و آمریکا تعامل سازنده ای را برای مدیریت بحران در آنجا انجام دهند. همکاری های سه جانبه بین ایران، روسیه و آمریکا منجر به این شد که دولت سوریه تسلیحات شیمیایی خود را نابود کند، کنوانسیون منع اشاعه شیمیایی را امضاء کند و در های کشور را به روی بازرسین سازمان ملل که مأموریت داشتند تسلیحات هسته ای این کشور را نابود سازند باز نمود. چنین همکاری ای می تواند دستیابی به یک راه حل سیاسی صلح آمیز را نه تنها در سوریه بلکه در سایر ماطق تسهیل کند.
نظر شما :