رابطه با آمریکا با منافع ملی ایران عجین است

دیپلماسی ایرانی: اقدامات اخیر ایالات متحده برای تعامل با دولت جدید ایران که رئیس جمهوری میانه رو در راس آن است، یک مناظره علنی بر سر منافع ملی در جمهوری اسلامی پدید آورده و محافظه کاران تندرو را بر آن داشته تا از خصومت 34 ساله با واشینگتن، دفاع کنند.به گزارش واشینگتن پست، تیم سیاست خارجی حسن روحانی در به نمایش گذاشتن چهره جدیدی از ایران برای جهان خارج، موفق عملی کرده است. چهره ای که ایالات متحده و دیگر دشمنان قدیمی ایران می خواهند آن را آزمایش کنند.

این روزنامه آمریکایی در ادامه می نویسد، مذاکرات مثبت ژنو در هفته گذشته بر سر برنامه های هسته ای ایران، امیدواری ها در مورد راه حل دیپلماتیک را افزایش داده است، اما تندروها می کوشند در این روند، سنگ اندازی کنند.

آیت الله احمد علم الهدی،هفته گذشته در نماز جمعه مشهد گفت: اینکه انتظاری از آمریکا داشته باشیم عقلانی نیست، چرا که ایالات متحده دشمن شماره یک جهان اسلام است.در حالی که بحث بر سر رابطه با آمریکا، همچنان ادامه دارد، تعدد موضع گیری ها در این زمینه، حاکی از  پیچیدگی های این مساله است. محمد شعبانی، یک تحلیلگر سیاسی در تهران می گوید: محافظه کاران بر پافشاری بر مواضع تاکید دارند در حاکی که اصلاح طلبان تعامل را ترجیح می دهند.

بسیاری از ناظران بر این باورند که نتیجه انتخابات اخیر ریاست جمهوری در ایران نشان دهنده پاسخ منفی به سیاست های تندی است که در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد دنبال می شد. اما محافظه کاران همچنان سیستم قضایی و مجلس ایران را در اختیار دارند و در آینده نزدیک تحولی در این زمینه رخ نخواهد داد.

برای دیگر نخبگان سیاسی، منافع ملی فراتر از بحث های سیاسی تعریق می شود و آنها به مشکلات اقتصادی اشاره می کنندکه جامعه ایران را تحت تاثیر قرار داده است. البته تعداد آنها در مقایسه با گروه های دیگر کمتر است. محسن رضایی، یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری اخیر در گفت و گو با فارس، خاطرنشان کرده است که منافع ملی با منافع شخصی و جناحی تفاوت دارد و وظیفه ما پاسداشت آنهاست. منافع ملی ما منافع اسلام و سیستم ماست.

از سوی دیگر مشاوران روحانی نیز موضع تعریف شده ای درباره رابطه با آمریکا ندارند. حسین آشنا، مشاور فرهنگی رئیس جمهور، روز پنجشنبه گفت: برخی با مذاکره مخالف هستند و برخی رابطه مستقیم با آمریکا را به نفع کشور می دانند و دولت ارتباطی با هیچ یک از این دو گروه ندارد.اما روحانیون، وکلا و روزنامه نگاران و دانشگاهیان به مسائلی اشاره می کنندکه دشوار بودن غلبه بر اختلافات را به اثبات می رساند.

صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی در دانشگاه تهران، می گوید: 34 سال است که با آمریکا دشمنی داریم و اکنون برخی گشایش ها حاصل شده است. اما جناح راست مخالف این روند است که می تواند به ضرر منافع ملی باشد.

اما در حالی که سالگرد اشغال سفارت آمریکا در تهران پیش رو است، یک پیام در سیستم تلفن همراه رد و بدل می شود. پیامی با این مضمون که 13 آبان در پیش است و نباید شعار مرگ بر آمریکا را فراموش کرد.

این در شرایطی است که این روزها بحث های فراوانی نیز درمورد ادامه این شعار مطرح می شود. هرچند گروهی بر این باورند که ادامه چنین شعارهایی و پافشاری بر ایدئولوژی های قدیمی می تواند به ایزوله بیشتری اقتصادی و دیپلماتیک ایران منجر شود، محافظه کاران تندرو نظر دیگری دارند.

شعبانی با اشاره به چیره شدن روحانی بر کاندیداهایی مانند سعید جلیلی می گوید: فراموش نکنید که میلیون ها نفر نیز به جلیلی و تفکر او رای دادند و نباید آنها را نادیده گرفت. جلیلی به اقتصاد مقاومتی اعتقاد دارد و بر این باور است که ایزوله ایران، جمهوری اسلامی را قوی تر و مستقل تر کرده است.این در حالی است که در زمان ریاست سعید جلیلی بر مذاکرات هسته ای ایران با غرب، شدیدترین تحریم ها علیه ایران اعمال شد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10

انتشار اولیه: سه شنبه 30 مهر 1392/ باز انتشار: یکشنبه 5 آبان 1392