متاسفم نتانیاهو نخست وزیر شد

دیپلماسی ایرانی: "خاطرات سیاسی" مجموعه برنامه هایی است که شبکه العربیه از نیمه های اکتبر سال 2011 روزهای جمعه پخش آن را آغاز کرده است. در این برنامه، طاهر برکه، روزنامه نگار و خبرنگار لبنانی العربیه با چهره های سیاسی مطرح دنیا مصاحبه هایی را انجام می دهد که عموما بازگوکننده خاطرات آنها در دوران قبول مسئولیتشان است. خاطراتی که با همراهی و تعاملشان با رهبران سیاسی مختلف جهان همراه است.

طاهر برکه، یکی از مصاحبه هایش را با برنار کوشنر، وزیر امور خارجه اسبق فرانسه انجام داده است. چهره ای که علاوه بر سیاستمداری از جمله روشنفکران مشهور فرانسه و اروپا نیز محسوب می شود. برنار کوشنر متولد 1939 در آوینیون فرانسه است. پدرش یهودی و مادرش پروتستان است. همسرش کریستین اوکرانت، یکی از روزنامه نگاران مشهور فرانسوی است. کوشنر تا سال 1966 عضو حزب کمونیست فرانسه بود اما در این تاریخ از این حزب اخراج شد و از همین جا بود که فعالیت های ضدکمونیستی اش را نیز آغاز کرد. در سال ۱۹۷۱ سازمان پزشکان بدون مرز را بنیان نهاد اما براثر اختلاف با رئیس آن، سازمان دیگری به نام پزشکان دنیا را راه اندازی کرد. در سال ۲۰۰۳ از حامیان براندازی صدام حسین بود. او مدتی را در حزب سوسیالیست نیز عضو و از طرفداران خانم سگولن رویال بود اما بعدا از آن حزب نیز اخراج شد. تحصیلاتش علوم پزشکی است و متخصص بیماری های داخلی است. از آوریل ۱۹۹۲ تا مارس ۱۹۹۳ وزیر بهداشت و از می ۲۰۰۷ تا نوامبر ۲۰۱۰ وزیر امور خارجه فرانسه بوده است. دیپلماسی ایرانی در نظر دارد هر هفته به طور مرتب این سلسله مصاحبه ها را منتشر کند. اکنون هفتمین بخش از این مصاحبه ها پیش رویتان قرار می گیرد:

بیشتر عمرت را در کارهای انسانی به ویژه از طریق سازمان پزشکان بدون مرز که خودت آن را تاسیس کردی، گذراندی. اما ایرادی که به شما گرفته می شود، البته نه به شخص شما بلکه به وزارت امور خارجه و رئیس جمهوری که با او کاری کردی، این است که آن تلاش های لازم برای شکستن تحریم ها علیه یک و نیم میلیون فلسطینی در غزه را انجام ندادی. فکر می کنم رقم یک و نیم میلیون همیشه تو را محاصره کرده، در الجزایر یک و نیم میلیون نفر شهید شدند و در غزه نیز یک و نیم میلیون نفر فلسطینی است که درباره آنها صحبت می کنم. (با خنده) چرا نتوانستی کاری برای آنها انجام دهی؟ یا این که بسیاری از کارهایی که می توان برای غزه کرد را نکردی؟

تو اشتباه می کنی. من به عنوان وزیر امور خارجه کارهای بسیاری را برای شکست محاصره غزه و ایجاد صلح میان فلسطینی ها و اسرائیلی ها انجام دادم. همچنین کارهای بسیاری برای تشکیل کشور فلسطینی که شامل غزه هم بشود، بر اساس طرح اولیه، انجام دادم که حتی بسیار بیشتر از آن کاری بود که بتواند در ذهن یک انسان بگنجد. آن چه که یک کار انسانی می طلبد، بسیار ساده است. به گونه ای که یک زن می تواند به دیگران کمک کند بدون این که بخواهد یک موضع سیاسی اتخاذ کند. انتظار می رود که این تلاش ها ثمربخش شود. با بسیاری از مسئولان توانستم پیشرفت های قابل ملاحظه ای به دست آورم. و شخصا تلاش های بسیاری به خصوص زمانی که مسئول پرونده لبنان بودم با همکاری دالیما، وزیر امور خارجه ایتالیا و وزیر امور خارجه اسپانیا، موراتونس و وزیر امور خارجه یونان باکویانس انجام دادم. ما در کرانه های شمالی دریای مدیترانه برای کرانه های جنوبی کارهای بسیاری کردیم. تلاش های بسیاری کردیم و توانستیم دستاوردهای بسیاری نیز به دست آوریم. همچنین توانستیم موفقیت هایی در لبنان به دست آوریم. مثلا زمانی که شیعیان و حزب الله بر خلاف توافقنامه دوحه توانستند بر بیروت مسلط شوند، آیا خوب بود وضعیت را به همان شکل رها می کردیم؟ نه گمان نمی کنم.

به این دو موضوع با توضحیات بیشتر مراجعه خواهیم کرد. اما می خواهیم در این جا بر این موضوع تمرکز کنیم. روی این مساله تمرکز کردم برای این که در رسانه ها و در تاریخ ثبت شده است که نوعی اهتمام غربی و فرانسوی در زمان وزارت شما برای آزادی سرباز اسرائیلی اسیر شده در آن زمان، گلعاد شالیط وجود داشت در حالی که ندیدیم و مشاهده نکردیم که مشابه همان تلاش ها برای آزادی ده ها هزار فلسطینی در بند در اسرائیل وجود داشته باشد. در حالی که برای یک سرباز اسرائیلی همه دنیا به آن اهتمام ورزیدند.

نه این طور نیست برای آنها هم تلاش کردیم. اگر برای شالیط این کار را کردیم برای این بود که او گذرنامه فرانسوی را نیز در کنار گذرنامه اسرائیلی در اختیار دارد. برای همین لازم بود که برای او تلاش های مضاعفی انجام می دادیم. همان طور که مشابه همین تلاش ها را برای اینگرد پتانکور و شمار دیگری از زندانیان نیز انجام دادیم. همچنین تلاش کردیم که زندانیان فلسطینی را از زندان های اسرائیل آزاد کنیم و توانستیم به طور جزئی در آن موفق شویم. نمی توانی مرا متهم به جانبداری از اسرائیل کنی. اگر کشور فلسطینی ای وجود داشت ممکن بود آنها به حقشان می رسیدند. توانستیم به توافق هایی با ایهود اولمرت و زیپی لیونی برسیم اما متاسفانه انتخابات اسرائیل باعث شد که بنیامین نتانیاهو به قدرت برسد و این باعث شد که همه چیز را دوباره از صفر شروع کنیم. ما عملا به یک توافق نزدیک شده بودیم. یکی از دوستان اسرائیلی ام، یوسی ملمن توانست نشست ژنو را ترتیب دهد. واقعا نزدیک بود به نتیجه برسیم و جوانب فنی برای رسیدن به یک توافق حاصل شده بود و بنا بود توافقی میان یاسر عبد ربه و یوسی ملمن حاصل شود که متاسفانه چنین توافقی حاصل نشد که هنوز هم حاصل نشده است.

اما نتیجه چه شد؟ همه تلاش های دیپلماتیک تا کنون برای از سرگیری مذاکرات فلسطینی ها و اسرائیلی ها و کلا مذاکرات صلح در خاورمیانه به شکست انجامیده است. چه کسی مسئول آن است؟

برای آن متاسفم، نتایج تا کنون خوب نبوده است. اما مسئولان فلسطینی و اسرائیلی روزی سه بار با هم تلفنی در تماس هستند. آنها خودشان با یکدیگر زندگی می کنند و می توانند در آینده این امر را از سر بگیرند...

اما مسئولیت این شکست را چه کسی می تواند بر عهده بگیرد؟

ببخشید که دو بار صحبت هایت را قطع کردم. نیکولا سارکوزی سخنرانی ای ایراد کرد که افتخار مرا به او بسیار زیاد کرد. رئیس جمهور سارکوزی سخنرانی های مهم بسیاری را ایراد کرده است. مثلا سخنرانی اش در برابر کنگره امریکا و سخنرانی اش در برابر مجلس عوام بریتانیا و سخنرانی اش در برابر کنست و در رام الله. در آن وقت امیدواری های بسیاری وجود داشت اما متاسفانه همه این امیدها از بین رفتند.

مسئول این شکست کیست؟ چرا این تلاش ها شکست خوردند؟

از این جنگ همه استفاده می کنند و برای همه در خاورمیانه مناسب است. در این میان دولت نتانیاهو به قدرت رسید و هیچ تمایلی برای به نتیجه رساندن تلاش ها ندارد. در حالی که در زمانی که حزب کادیما در قدرت بود و اولمرت و لیونی دولت را در اختیار داشتند امور به سمت و سوی خوبی در حرکت بود. نشست های بسیاری با دو طرف فلسطینی و اسرائیلی در این زمینه برگزار کردیم اگر چه کافی نبودند. اما روزی به موفقیت خواهد رسید. همچنین اشتباهاتی در خلال بهار عربی به وجود آمد و به من می گویند که این موضوع در آینده مورد مناقشه قرار خواهد گرفت. این اشتباه است که حقوق ملت فلسطین در خلال بهار عربی به رسمیت شناخته نمی شود و صحبتی از آن به میان نمی آید. اگر این اتفاق بیفتد همه چیز تغییر خواهد کرد.

ادامه دارد...