«راه میانه» نشست تهران برای سوریه

شرق: در حالی که سوریه روزهای پرتنشی را پشت سرمی گذارد، قرار است روز پنجشنبه 19 مرداد نشستی با حضور وزیران خارجه برخی کشورها در رابطه با تحولات این کشور در تهران برگزار شود. هنوز جزییات بیشتری از اینکه قرار است چه کشورهایی در نشست تهران شرکت کنند منتشر نشده است. مهدی سنایی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، معتقد است نشست تهران پتانسیل ارایه یک راه حل میانه برای سوریه را دارد. هر چند سنایی بر این اعتقاد است که این نشست تا حدودی دیرهنگام برگزار می شود.

به نظر می رسد دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی در رابطه با تحولات سوریه تحرک های جدیدی را در دستور کار دارد.
بله، قرار است که روز پنجشنبه نشستی با حضور وزیران برخی کشورها در رابطه با سوریه در تهران برگزار شود؛ از سوی دیگر آقای دکتر صالحی به عنوان وزیر خارجه سفر کوتاهی به ترکیه داشته اند و آقای سعید جلیلی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی به لبنان و سوریه سفر کرده اند. مجموعا می توان یادآور شد تحولات پرشتاب در کشور سوریه باعث شده تا موتور دستگاه دیپلماسی کشورمان روشن شود.

آیا مشخص شده است که دستور کار و جزییات نشست 19 مرداد تهران در رابطه با سوریه چیست؟
متاسفانه اجلاس تهران در رابطه با سوریه تا حدودی دیرهنگام برگزار می شود. در واقع یکی از نقاط ضعف دستگاه دیپلماسی ما این است که انعطاف پذیری زیادی برای تسریع واکنش هایمان نداریم. نه فقط در مورد سوریه بلکه در رابطه با لیبی، مصر و حتی میانمار کندی دستگاه دیپلماسی کشورمان خودنمایی کرد. در رابطه با سوریه البته به دلیل اهمیت بیشتر این کشور و هم پیمانی آن با ایران این مشکل بیشتر خودش را نشان داد. هر چند که شاید بتوان نشست 19 مردادماه تهران در رابطه با سوریه را تبدیل به یک فرصت برای نشان دادن توان دیپلماتیک ایران در منطقه کرد. آن هم در حالی که ترکیه به دلیل چند اشتباه تا حدود زیادی نقش اش در رابطه با سوریه کمرنگ شده است.
همه کشورهای درگیر در سوریه هنوز هم به نفوذ جمهوری اسلامی در سوریه اذعان دارند. این امید هست که اجلاس 19 مرداد تهران بتواند برای بحران در سوریه راه برون رفت مناسبی ارایه کند.

منظورتان از راه میانه تهران برای سوریه چیست؟
کاهش خشونت و زمین گذاشتن سلاح ها توسط طرفین و بعد هم بسترسازی برای اصلاحات سیاسی واقعی در این کشور از جانب مردم راه میانه ای است که به کار سوریه می آید. نشست تهران می تواند در راستای باز شدن دست مردم سوریه برای ایجاد اصلاحات موردنظرشان قدم بردارد. باید توجه داشت که تمام راهکارهایی که تاکنون به مردم سوریه پیشنهاد شده صادراتی است؛ یعنی ثمره نشست هایی است که در ترکیه، قطر و مصر برپا شده است.

قرار است چه کشورهایی در نشست تهران شرکت کنند؟
تقریبا بیشتر کشورهایی که مواضع اصولی در رابطه با سوریه دارند به تهران می آیند. البته دستگاه دیپلماسی کشورمان باید تمام تلاش خود را بکند تا کشورهای قطر، عربستان و ترکیه هم در نشست تهران شرکت کنند تا این نشست به نتیجه مناسبی برسد.

احتمال دارد که کشورهای مذهبی هم در نشست تهران شرکت کنند؟
مهم این است که عربستان، قطر، اردن و ترکیه در این نشست شرکت کنند.

شما معتقد هستید که نشست تهران فرصتی برای نقش آفرینی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی در رابطه با سوریه است؟
بدون شک نشست 19 مرداد تهران در رابطه با سوریه می تواند فرصتی برای نشان دادن اهرم های منطقه ای ایران به دنیا باشد. نشست تهران می تواند زمینه ساز کاهش خشونت ها در سوریه از یک سو و پذیرش بیشتر نقش تعیین کننده تهران در تحولات منطقه از جانب کشورهای مهم دنیا باشد به شرط آنکه با دیدگاه واقع گرایانه به تحولات سوریه از جانب مسوولان دیپلماسی جمهوری اسلامی نگاه شود. نشست تهران برای سوریه هم فرصت مساعدی است البته من نمی دانم که قرار است از معارضان سوری هم کسی به تهران بیاید یا خیر.