جنگ چین و آمریکا آغاز شده است

۱۶ مرداد ۱۳۹۱ | ۰۰:۳۰ کد : ۱۹۰۵۱۶۳ سرخط اخبار
چندی است که سخن از جنگ تجاری میان چین و آمریکا باب شده است. از زمان آغاز رکود اقتصاد جهانی در سال ۲۰۰۸ که تا اندازه بسیاری منجر به دخالت حکومت ها و در راستای حمایت از اقتصاد داخلی شد، زمزمه های شروع جنگ تجاری میان این دو ابرقدرت اقتصادی شدت گرفت؛ اما اکنون فاز جدیدی از این جنگ در حال شروع شدن است؛ فازی که انرژی در آن نقش اول را بازی می کند.


به گزارش «تابناک»، ایالات متحده تاکنون بار ها در خصوص دخالت های دولت چین و دستبردهای این کشور در نرخ یوان و ایجاد تغییرات عمدی در نسبت برابری یوان و دلار شکایت کرده است. از سال ۲۰۰۸ با شروع و اوج بحران اقتصادی جهانی، این گلایه ها و متهم سازی ها نیز شدن گرفت که نتیجه حمایت گرایی بیشتر دولت ها از اقتصاد داخلی بود.

بنا بر این گزارش، اصولاً و اساساً، رقابت تجاری میان چین و آمریکا پدیده ای است که همواره با جنبه های متفاوت و بعضاً هیجانات خاصی برای هر دو کشور همراه بوده است و این رقابت از چند دهه قبل مورد توجه تحلیلگران بسیاری قرار گرفته است؛ اما اکنون و پس از قرار گرفتن بحران اقتصادی جهانی در سراشیبی فرود و بروز نشانه هایی از بهبود در اقتصاد هر دو کشور، اکنون این رقابت یا به عبارتی این جنگ تجاری وارد فازی جدید می شود؛ فازی که در آن انرژی حرف اول را می زند.

بدون گمان، اقتصاد هر دو کشور در اوضاع کنونی و پس از آرامش نسبی در وضعیت بحرانی اقتصاد جهانی، نیازمند بازپروری صنایع و افزایش تولیدات صنعتی است. این امر به معنی نیاز بیشتر این کشور ها به انرژی و به ویژه نفت است. در همین میان اتفاقات خاصی که در فضای بین الملل رخ داده، این شرایط را کمی پیچیده ساخته است.

شاید مهمترین این اتفاقات همزمان شدن روند بهبود اقتصادی دو کشور با تنش سیاسی میان ایران و غرب و تحریم ایران است. چین از یک سو برای تأمین نیاز صنایع خود به انرژی خواهان دسترسی به بازارهای گسترده و ارزان نفت است و آمریکا از سویی با تحریم ایران حداقل بخش مهمی از تأمین نفت چین را به خطر انداخته است. کاری که مستقیم کندی رشد اقتصاد چین را در شرایط بازپروری به همراه خواهد داشت.

شاید بارز ترین برخورد چین با این اقدام که مستقیم آینده اقتصاد این کشور را تهدید می کند، عدم کاهش واردات نفت از ایران به رغم تحریم ها و همچنین هشدار به آمریکا درباره تحریم بانک چینی است که به تازگی اتفاق افتاده است. چین در ماه های اخیر نشان داده است که به هیچ عنوان تحمل اقداماتی که منجر به ایجاد خلل در بهبود شرایط اقتصاد کشورش را داشته باشد را ندارد. کشوری که بیش از یک میلیارد جمعیت آن نیازمند اقتصاد و صنایعی پرقدرت برای زنده ماندن هستند.

نکته جالبتر آنکه در این میان، جنگ چین و آمریکا در حوزه انرژی محدود به نفت نیز نمی شود. گزارش روز چهارشنبه انجمن انرژی خورشیدی در ایالات متحده، حاکی از پیشرفت این کشور در تولید انرژی خورشیدی است که همزمان شده با بستن تعرفه سنگین بر صفحات دریافت انرژی خورشیدی وارداتی از چین.

از سوی دیگر، همین رویداد در حوزه واردات برج های انرژی بادی وارداتی از چین نیز صورت گرفته و دولت آمریکا اقدام به بستن تعرفه سنگینی که تا ۷۳% نیز افزایش می یابد، به واردات این ابزار از چین کرده است. این کار با این ادعا صورت گرفته است که چین تولید برج های بادی را تا اندازه ای افزایش داده که نیروهای بازار را دچار تغییرات اساسی کرده است. چین هشدار داده است که این گونه سیاست های تبعیضی، می تواند آغاز یک جنگ تجاری باشد.

اما صرف نظر از جزییات این مشاجرات، آنچه در این میان اهمیت دارد، این است که انرژی اکنون نقش اول را در منازعات تجاری میان دو کشور بازی می کند. نیاز هر دو کشور به تأمین انرژی پس از پایان تقریبی بحران جهانی و همچنین تأمین این نیاز به شکلی ارزان، شرایط را به گونه ای کرده است که هردوی این ابرقدرت های اقتصادی، با استفاده از ابزار در اختیار خود، می خواهند با سهولت بیشتری این نیاز را تأمین کنند و هیچ اختلالی را در این روند برنمی تابند.

چرا فقط چین؟

شاید این موضوع در همان حوزه نفت این روز ها مصداق بارزی پیدا کرده است. تلاش چین برای دستیابی به نفت ایران ـ که البته این روز ها شرایط به گونه ای است که ارزانتر از پیش هم به دست می آید ـ همزمان با تلاش ایالات متحده برای محدودیت صادرات نفت کشور شده است؛ اما وجود این نیاز به تأمین انرژی تاکنون باعث شده است چین این تحریم را نادیده انگاشته که حتی به قیمت تحریم یکی از بانک های این کشور توسط آمریکا نیز تمام شد.

اما پرسش اساسی در اینجاست که چرا تنها چین این تحریم را نادیده می انگارد، در حالی که سایر کشور ها نیز پس از بحران و در شرایط بازپروری نیاز اساسی به انرژی ارزان قیمت دارند؟

پاسخ به این پرسش در نگاهی به میزان ذخایر دلاری است که چین در اختیار دارد. بیش از یک تریلیون دلار از بدهی های آمریکا در دست دولت چین است. کوچکترین حرکتی از سوی دولت چین برای شوخی کردن با این حجم از ارز و دلار، می تواند پیامدهای آنچنان سنگین بر اقتصاد آمریکا داشته باشد که چندین سال آثار آن به طول انجامد.

از سویی چندی پیش، یکی از گزارش های منتشره از آمار تجارت آمریکا و چین حاکی از آن بود که چین به شدت درگیر کاهش ارزش یوان در برابر دلار است؛ رخدادی که بی گمان، در مبادلات به سود چین تمام می شود. حتی با نادیده انگاشتن یک تریلیون دلاری که در دست دولت چین است، در تراز تجاری دو کشور که رقم بسیار بالایی را شامل می شود، چین از کاهش ارزش یوان سود هنگفتی به دست می آورد.

همه این شرایط موجب آن شده است که دولت چین با خیالی آسوده به دنبال تأمین انرژی خود باشد و در این میان، نه تحریم و نه هیچ گزینه دیگری را مهم جلوه نمی دهد. شاید این نکته که تحریم بانک چینی واکنش و هشدار دولت این کشور را به دنبال دارد در ابتدا. با توجه به اطلاع چین از شرایط تحریم، عجیب به نظر آید و با در نظر گرفتن همه آنچه گفته شد مشخص می شود که چرا چین یک واکنش سریع و هشداری را برمی گزیند.

برگ برنده ای که چین در مقابل آمریکا در دست دارد، نوعی تسهیلات در این میان تلقی می شود؛ تسهیلاتی که چین عاقلانه و زیرکانه از آن بهره می گیرد. حتی اگر دولت چین در عمل اقدام به آسیب زدن به اقتصاد آمریکا از این مسیر نکند، صرف وجود تهدید به اقدام از سوی چین، برای ایالات متحده خطرساز و هشدار دهنده است.


نظر شما :