نباید به استقبال جنگ رفت!

دیپلماسی ایرانی: در روزهای اخیر که خبر رزمایش نیرو دریایی ایران در خلیج فارس به تیتر یک تمامی خبرگزاری های داخلی و خارجی تبدیل شده است، اخبار دیگری نیز از معاهدات تسلیحاتی میان امریکا و امارات و عربستان سعودی منتشر شده است. به نظر می رسد رقابت تسلیحاتی نانوشته ای در منطقه در حال بالاگرفتن است. دیپلماسی ایرانی این مسئله را در گفت و گو با دکتر حسن بهشتی پور، کارشناس رسانه بررسی کرده است:

هدف این فضاسازی رسانه ای چیست؟

این که مشخص است. استراتژی امریکا در چند سال اخیر بحث دامن زدن به ایران هراسی برای فروش سلاح با عربستان سعودی ، امارات متحده عربی و عراق امضا کرده و اکثر این موارد هم با استناد به تهدید ایران است. البته اسمی از این تهدید نمی آورند اما از عمل مشخص است که امریکایی ها با دامن زدن به ایران هراسی و ترساندن کشورها از ایران، رکودی را که شرکت هایی مثل لاکید و بویینگ که تولید کننده انواع جنگنده ها هستند از بین ببرند. با این قرارداد ها چندین هزار کار در امریکا و تولید کنندگان تسلیحات ایجاد می شود و منافع این کار به امریکایی ها می رسد. این سلاح ها در گردش اقتصادی کشورهای منطقه قرار نمی گیرد. چون هزینه ای که بابت این تسلیحات شده است یا در اثر استفاده از سلاح نابود می شود یا در انبارها و پایگاه ها بلااستفاده می ماند. بنابراین نتیجه این می شود که درآمدهای سرشار کشورهای عربی به بهانه خطر احتمالی ایران این گونه استفاده می شود.

تا چه حد این گونه فضاسازی را برای آماده کردن افکار عمومی جهان علیه ایران جدی می بینید؟

به نظر من فضا جدی تر از دوران قبل است. قبلا نوعی عملیات روانی برای ترساندن مردم و مسئولین ایرانی انجام می شد. اما الان بیش از آن که به دنبال حمله به ایران باشند به دنبال ایجاد اختلاف درون ایران هستند.‌ آن ها می خواهند با گسترده کردن محاصره اقتصادی مشکلات داخلی ایران را افزایش دهند. خلاصه این که آن ها در پی این هستند که در داخل ما را به جان یکدیگر برسانند. یعنی به جای این که ریسک یک عملیات نظامی گسترده علیه ایران را بپذیرند به این سمت رفته اند که اتحاد و همبستگی مردم ایران را دچار مشکل کنند و مردم ایران از درون و اختلافات داخلی با یکدیگر مشکل پیدا کنند.

آن ها می دانند اگر در حال حاضر یک جنگ به ایران تحمیل کنند با توجه به اوضاع اقتصادی ای که دارند و وضعیت بدی که در غرب حاکم است زیان و خسارت شدید تری می بینند. بنابراین استراتژی آن ها به سمتی رفته است که ایران از داخل دچار مشکل شود و حلقه محاصره علیه ایران روز به روز تنگ تر شود تا بتوانند نوعی تحول از داخل را سازماندهی کنند. بنابراین آن ها در حال حاضر به دنبال حمله نظامی به ایران نیستند. چرا که به این کار نیازی ندارند. الان تلاش آن ها بر این است که ایران از داخل دچار مشکل شود و از بیرون هم روز به روز دنیا علیه ایران متحد تر شود و اقصاد ایران را با قطع صادرات نفت ایران دچار مشکل کنند.

به نظر شما ایران چگونه می تواند این فضای رسانه ای را مدیریت کند؟ مثلا بحث هایی که این روز ها درباره بستن تنگه هرمز یا آزمایش موشک های دوربرد توسط ایران در مدیریت این فضای رسانه ای موثر است؟

دو موضوع را نباید با هم خلط کنیم. ما یک دیپلماسی عمومی و رسانه ای داریم و یک دیپلماسی رسمی. فعال شدن دیپلماسی عمومی بسیار متفاوت از فعال شدن دیپلماسی رسمی است. یعنی سیاست خارجی و دستگاه وزارت خارجه باید کارهای دیگری انجام دهند. الان هنوز ما در بن بست قرار نداریم که اگر درگیری و جنگ هم رخ داد برایمان مهم نباشد. الان هنوز دیپلماسی کارآیی دارد و می تواند بسیار موثر عمل کند. بنابراین ایران باید تلاش دیپلماتیک خود را افزایش دهد و حدالامکان در دو سو تلاش های خود را ادامه دهد. اول در دیپلماسی عمومی که باید با بحث ایران هراسی مقابله کنیم و همبستگی ملی را تقویت کنیم و ثانیا در دیپلماسی رسمی نیز فعال تر عمل کنند و با کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای سیاست شفاف سازی را پیگیری کنند و نشان دهند که ایران به دنبال جنگ و درگیری نیست. بلکه ایران به دنبال آن است که حرف حق خود را به بهترین شکل پیگیری کند.

بنابراین لازم است ما همه چیز را به جنگ ختم نکنیم و خودمان از این مسئله استقبال نکنیم. اگر چه دشمنان ایران باید بدانند که ایران تا آخر بر سر حقوق خود ایستاده است اما رفتار عقلانی و منطقی حکم می کند که ما به دنبال آن باشیم که از راه گفت و گو و مذاکره سعی در حل مشکلات داشته باشیم و خود از جنگ استقبال نکنیم.

نکته ای لازم می دانید اضافه کنید؟

فقط می توانم بگویم که شرایط در سی سال گذشته تا این اندازه جدی نبوده است. الان بیشترین تهدید علیه ایران در خارج از کشور وجود دارد و برنامه ریزی ای در درون به دنبال تفرقه و اختلاف است. در این شرایط باید هم بستگی ملی و اتحاد را افزایش دهیم تا از تحمیل جنگی جدید به ایران جلوگیری کنیم.