چرا ایران به پیمان ایمنی هسته‌ای نمی پیوندد؟
کنفرانس ایمنی هسته‌ای که از دوشنبه تا جمعه هفته گذشته در شهر وین مقر آژانس انرژی اتمی سازمان ملل برگزار شد به بحث درباره موضوع ایمنی هسته‌ای به دنبال فاجعه اتمی اخیر در ژاپن اختصاص داشت. پس از زلزله و سونامی مهیب ۱۱ مارس که شمال ژاپن را درنوردید و تلفات جانی و خسارات فراوان برجا گذاشت، سه رآکتور در نیروگاه اتمی فوکوشیما داییچی آسیب جدی دید و به فاجعه‌ای اتمی انجامید که کارشناسان آن را بدترین حادثه اتمی پس از فاجعه چرنوبیل اوکراین توصیف کرده‌اند.
به دنبال نشت مواد رادیواکتیوی از نیروگاه فوکوشیما که بحث ایمنی هسته‌ای کشورهای دارنده این تاسیسات را بار دیگر به یکی از بحث‌های روز تبدیل کرد، حتی چند کشور اروپایی از جمله آلمان اعلام کردند که چندین نیروگاه اتمی خود را به زودی تعطیل می کنند. همچنین به دنبال حوادث تلخ ژاپن بحث های مربوط به انرژی های جایگزین و تجدیدپذیر از سوی دولت های بزرگ و کشورهای صنعتی پیشرفته مطرح شده و هرگونه استفاده از انرژی هسته ای از سوی گروه های سبز و زیست محیطی، به عنوان امری مخاطره آمیز و ضد طبیعت و بشریت یاد می شود.
به دنبال حوادث ژاپن، نگرانی هایی نیز بابت ایمنی تاسیسات بوشهر در ایران که احداث و تکمیلش سال ها به طول انجامیده و ابتدا آلمانی ها و سپس روس ها آن را در دست ساخت داشته اند، مطرح شد ولی محمود احمدی‌نژاد گفت که همه اقدام های امنیتی در نیروگاه هسته‌ای بوشهر اجرا شده و هیچ مشکل ایمنی در این زمینه وجود ندارد.
شرکت روسی "اتم استروی اکسپورت" نیز که احداث نیروگاه اتمی بوشهر را برعهده دارد ماه گذشته اعلام کرد فقط یکی از آخرین مراحل پیش از فعال شدن نیروگاه بوشهر - شامل آزمایش سیستم های عملیاتی و ایمنی - باقی مانده است. همان زمان رسانه های ایران گزارش دادند که آزمایش های نهایی در نیروگاه بوشهر در جریان است و انتظار می رود نیروگاه ظرف دو ماه شروع به تولید برق کند. نیروگاه بوشهر اولین نیروگاه اتمی تولید برق ایران است که توسط روسیه تکمیل شده و قرار است پس از تاخیر طولانی راه اندازی شود.
به گفته یوکیو آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کنفرانس اخیر وین به تقویت «ایمنی هسته‌ای و حفاظت مردم و محیط زیست از تشعشعات اتمی» کمک خواهد کرد. آمانو همچنین گفت که در این کنفرانس «مجموعه‌ای از اقدامات برای بهبود ایمنی هسته‌ای» برشمرده شده و بر تعهد کشورها بر اجرای تمام و کمال این اقدامات تاکید شده است.
تاکید بر تعهد کشورها به توجه بیش از پیش به بحث ایمنی هسته‌ای در حالی مطرح می شود که جمهوری اسلامی ایران که با یک هیات نمایندگی در کنفرانس هفته گذشته حاضر بود هنوز پیمان جهانی ایمنی هسته‌ای را امضا نکرده است. در همین زمینه فریدون عباسی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران که در راس این هیات در وین پایتخت اتریش حاضر بود، دعوت آژانس بین‌المللی را برای پیوستن به پیمان ایمنی هسته ای رد کرد و گفت، ایران تنها زمانی به پیمان ایمنی هسته‌ای می‌پیوندد که مناقشات بر سر برنامه هسته‌ای‌اش با قدرت‌های جهانی حل شده باشد.
ایران تنها کشور دارای برنامه و نیروگاه اتمی است که هنوز پیمان ایمنی هسته‌ای را امضا نکرده است؛ پیمانی که پس از فاجعه هسته‌ای نیروگاه فوکوشیما ژاپن در مرکز توجه کشورهای هسته‌ای قرار گرفته است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سازمان ملل متحد از ایران خواسته است به عنوان یک کشور زلزله‌خیر در خاورمیانه و در آستانه راه‌اندازی نیروگاه اتمی بوشهر به پیمان ایمنی اتمی بپیوندد. این پیمان در سال ۱۹۹۶، ده سال پس از بروز فاجعه چرنوبیل با هدف تقویت تدابیر ایمنی هسته‌ای طراحی شد و تاکنون ۷۲ کشور جهان آن را امضا کرده‌اند. به نظر می رسد مناقشات میان تهران و آژانس بین المللی انرژی اتمی بر سر این پیمان کاملا تحت تاثیر نگرش منفی این آژانس به نحوه راستی آزمایی ها و ادعاهای مطرح شده درباره نیات غیرصلح آمیز ایران بستگی دارد.
نظر شما :