عواید حذف نام بعضی از طالبان از لیست سیاه

سیاستی که در این راستا درنظر گرفته شده بود، مشابه سیاست چماق و هویج بود. یعنی از یک سو فشارهای نظامی و تعقیب و دستگیری توسط نیروهای دولتی و بین الملل ادامه پیدا کند و از سوی دیگر سیاستی تشویقی برای پیوستن شورشیان به پروسه صلح اعمال شود تا افراد و گروه هایی که به هر دلیل تمایل خود را به ادامه منازعه از دست داده اند بتوانند اسلحه هایشان را زمین بگذارند و از حقوق شهروندی برخوردار شوند (البته منوط به آنکه اگر جرایمی مرتکب شده اند به آن رسیدگی شود)

با آغاز پروسه صلح میان دولت و شورشیان، هر هفته خبرهایی مبنی بر پیوستن تعدادی انگشت شمار از اعضای طالبان به روند صلح مخابره می شود تا سایرین نیز بشنوند و عبرت بگیرند و هرچه زودتر سلاح خود را بر زمین بگذارند. این سیاست البته مخالفانی هم در افغانستان دارد که معتقدند مماشات با قاتلان مردم عاقلانه و انسانی نیست و آنها را مجددا به سمت بازسازی و تجدید قوا سوق خواهد داد.

در ادامه این روند و براساس سیاستی که شاید انتقادبرانگیزتر از گفتگو با طالبان باشد، احتمال می رود افغانستان به زودی از شورای امنیت سازمان ملل متحد بخواهد تا نام 40 تن از طالبان را از فهرست سیاه خود حذف کند. روزنامه نیویورک تایمز در مطلبی به همین موضوع پرداخته و می نویسد: مقام های سازمان ملل انتظار دارند پیش از آنکه برای حذف نام برخی از طالبان از فهرست سیاه شورای امنیت درخواستی صورت گیرد، تلاش هایی برای تامین صلح در افغانستان انجام شود.

ریچارد بارت هماهنگ کننده کمیته نظارت سازمان ملل در امور تحریم طالبان و القاعده در سفرش به افغانستان گفته است: شورای امنیت سازمان ملل متحد انتظار دارد تا نام های بیش از 40 تن از طالبان تا شانزدهم ‍ژوئن به این شورا ارسال شود. پس از آن شورای امنیت تصمیم می گیرد که آنها را از فهرست 138 نفره طالبان حذف کند یا خیر.

این تصمیم از آنجا نشات می گیرد که حذف نام طالبان از فهرست سیاه سازمان ملل یکی از درخواست های اصلی این گروه برای تحقق گفتگوهای صلح در افغانستان به حساب می آید و به نظر می رسد عملی ساختن آن روند مصالحه را تسریع خواهد کرد.

اشخاصی که نامشان در فهرست موردنظر قرار دارد، با تحریم خروج از کشور و مسافرت روبرو هستند و حساب های بانکی شان نیز مسدود است. برداشتن این ممنوعیت ها مستلزم رای اکثریت اعضای شورای امنیت است و این فرایند نیز نیازمند درخواست و تصمیم قاطع افغانستان و نیروهای بین المللی درگیر در جنگ با تروریسم است. اما برخی دیپلمات های غربی می گویند: بزرگ ترین مانع حذف این نام ها، روسیه است و این کشور قبلاً هم هشدار داده بود که با این اقدام مخالف است و هرگونه توافق در این زمینه را وتو خواهد کرد. روسیه می گوید طالبان به شورشیان چچنی آموزش می دهند و در قاچاق تریاک به روسیه نیز دست دارند.

ریچارد بارت که به عنوان مشاور در امور فهرست سیاه سازمان ملل متحد نیز فعالیت می کند، گفته که نام بسیاری از افراد طالبان باید پیشتر از این فهرست حذف می شد زیرا تعدادی از آنها مرده اند و تعدادی هم از راه سابق برگشته و در حال حاضر با حکومت افغانستان کار می کنند. پنج نفر از کسانی که نامشان در این فهرست قرار دارد، در حال حاضر عضو شورای عالی صلح افغانستان هستند. خیلی عجیب است که کسی عضو شورای عالی صلح باشد و در عین حال نامش در لیست سیاه هم باشد. این یک تناقض است.

از سوی دیگر ملا عبدالسلام ضعیف یک مقام سابق گروه طالبان و سفیر آنها در اسلام آباد بر این باور است که حذف نام تعدادی از طالبان از لیست سیاه، راه ها را برای صلح هموارتر خواهد کرد. او به رادیو آزادی گفته است: اگر نام طالبانی که اکنون در کابل یا خارج زندگی می کنند، از این فهرست حذف شود، اقدام موثری برای تامین صلح نخواهد بود. اما اگر نام کسانی که در حال حاضر مشغول جنگ هستند از لیست سیاه خارج شود، تاثیر مثبتی بر روند صلح در افغانستان خواهد داشت.

گفته می شود اگر نام چهل نفر از طالبان از لیست سیاه شورای امنیت حذف شود، این رقم نیمی از طالبانی خواهد بود که در نتیجه تلاش های دو ساله حکومت افغانستان از این فهرست خارج شده است. سال گذشته اسامی هفت تن از طالبان از این فهرست 142 نفره حذف شد اما سه نفر به ‌آن اضافه شدند. با این حال مخالفان این سیاست معتقدند که حذف نام طالبان از لیست سیاه، تنها یکی از تقاضاهای رهبران طالبان برای پیوستن به فرایند صلح محسوب می شود و سرسپردن به این خواسته زمینه سازش و کوتاه آمدن بیشتر را هم فراهم می کند؛ از جمله اینکه طالبان خواهان آزادی زندانیان خود و نیز خروج نیروهای بین المللی از افغانستان است.