روند فعالیت‌های هسته‌ای ایران کندتر شده است!

بنا بر این گزارش کارشناسی، تحریم‌ها روند دسترسی ایران به تجهیزات موشکی و هسته‌ای را دشوار‌تر، پر ریسک تر و هزینه‌بر تر کرده است. با این حال ایران از شرکت‌های نیابتی و دیگر روش‌های سری برای دور زدن تحریم‌ها به منظور نقل و انتقالات مالی و واردات محصولات مورد نیاز استفاده می‌کند و به این ترتیب توانسته است برنامه‌های غنی سازی اورانیوم و راکتور‌های آب سنگین و همچنین فعالیت‌های موشکی را ادامه دهد. در ادامه این گزارش از کشور سوریه به عنوان یکی از روش‌هایی که ایران از طریق آن تحریم‌ها را دور می‌زند، اشاره شده است. این در حالی است که سال گذشته چهارمین دور تحریم‌های شورای امنیت علیه فعالیت‌های هسته‌ای و موشکی ایران به تصویب رسید.

به گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس گروه هشت نفره‌ای از کارشناسان از نوامبر گذشته مسئولیت ارزیابی میزان کارآیی تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی را بر عهده داشته اند. طبق گزارش این کارشناسان، سپاه پاسداران ایران از قدرت سیاستگذاری در برنامه‌های موشکی و هسته‌ای ایران برخوردار است و این امر افزایش قدرت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی سپاه را به تصویر می‌کشد.

اسوشیتد پرس در گزارش خود مدعی شده است که سپاه پاسداران و دیگر شرکت‌های دخیل در فعالیت‌های هسته‌ای و موشکی ایران هدف تحریم‌های گسترده تر خواهند بود. این در حالی است که در تحریم‌های گذشته نیز برخی شرکت‌ها و افراد وابسته به سپاه پاسداران هدف قرار داشتند. کارشناسان با اشاره به نقش سپاه پاسداران در ایجاد شرکت‌های نیابتی به منظور واردات تجهیزات مورد نیاز برای فعالیت‌های موشکی و هسته‌ای مدعی شده‌اند که به این ترتیب ایران توانسته‌ پیامد‌های تحریم‌ها را محدودتر کند.

در بخش دیگری از این گزارش گروه تحقیقات مدعی شده‌اند که ایران در صادرات سلاح به شمال آفریقا سوریه، مصر و برخی نقاط دیگر نقش داشته و برای اثبات ادعاهای خود به گزارش‌های ناتو، اسرائیل و الجزیره استناد کرده‌اند. 

همچنین نام دو شرکت و دو شخص در سپاه پاسداران نیز در این گزارش به چشم می‌خورد که به طور مشخص برای اعمال تحریم‌های بیشتر به شورای امنیت سازمان ملل پیشنهاد شده‌اند. علاوه بر این دو شرکت کشتیرانی وابسته به شرکت ملی کشتیرانی ایران نیز معرفی شده‌اند تا اطلاعات بیشتری در مورد آنها جمع‌آوری شده و تحت تحریم قرار گیرند.

با این حال به طور کلی این گزارش مدعی شده است که با توجه به دشوارتر شدن روند دستیابی ایران به تجهیزات هسته‌ای و موشکی مورد نیاز، این فعالیت‌ها از شتاب کمتری نسبت به گذشته برخوردارند. در گزارش کارشناسی سازمان ملل تاکید شده است که با وجود تاثیر تحریم‌ها در کند کردن روند فعالیت‌های هسته‌ای و تغیر نحوه دسترسی ایران به تجهیزات و مواد اولیه، مقامات تهران برای متوقف ساختن فعالیت‌های غنی سازی اورانیوم که همواره مورد نگرانی غرب بوده؛ مجاب نشده و حتی قصد دارند ذخایر اورانیوم غنی شده خود را افزایش دهند.

در ادامه گزارش سازمان ملل آمده است که جمهوری اسلامی به شدت در تلاش برای دستیابی به تجهیزات و دانش روز در مقوله هسته ای است و این در حالی است که برخی مواد با کاربرد دوگانه در فهرست تحریم‌ها برای صادرات به ایران قرار ندارند.

برای مثال کره جنوبی در فوریه گذشته از صادرات محموله‌ای به ایران جلوگیری کرد که حاوی نوعی سیم برنزی بود. به گفته کارشناسان این سیم‌ها می‌توانند در فعالیت‌های هسته‌ای ایران مورد استفاده قرار گیرند. همچنین اخیرا محموله‌ای حاوی پودر آلومینیوم که از چین راهی ایران بوده توسط مقامات گمرک سنگاپور توقیف شده است که به گفته کارشناسان می‌تواند ضمن کاربرد در صنعت رنگ و پلاستیک در برنامه‌های موشکی نیز استفاده شود.

در خاتمه این گزارش با اشاره به نقش اعضای سازمان ملل در تحریم ایران این نکته یادآوری شده است که با وجود تلاش بیشتر این کشور ها برای تحت نظر گرفتن تعاملات با ایران، تنها 66 کشور از مجموع 192 کشور گزارش‌های مورد نیاز در مورد اقدامات به کار گرفته شده را در اختیار سازمان ملل قرار داده‌اند. این در حالی است که اخیرا گزارش‌های از وزارت خزانه داری و سنای آمریکا منتشر شده که در آنها نیز با زیر سئوال بردن میزان کارآیی تحریم‌ها علیه ایران و توانایی جمهوری اسلامی در دور زدن تحریم‌ها، در نظر گرفتن تحریم‌های گسترده و جدی‌تر پیشنهاد شده است.

به این ترتیب به نظر می‌رسد نخستین گزارش کارشناسی سازمان ملل در زمینه ثمربخشی تحریم‌ها علیه ایران به عنوان مبنایی برای اعمال محدودیت‌های بیشتر در نظر گرفته شود.