همکاری مسکو و تهران؛ تحریم‌های امریکایی و انتظارات برآورده نشده روسی
نویسنده خبر:
الهه کولایى
ایالت متحده آمریکا یک شرکت روسی را به دلیل فروش تجهیزات نظامی به ایران تحریمکرد و این مسئله با عکس‌العمل شدید مسکو روبه‌رو شد.
دکتر الهه کولایی در گفتاری برای دیپلماسی ایرانی به بررسی این موضوع پرداخته که آیا ایران در جایگاهی از اهمیت برای مسکو قرار دارد که در برابر تحریم های امریکایی مقاومت کند یا خیر.
مسئله تحریم شرکت های روسی به بهانه همکاری شان با ایران از سوی ایالات متحده امریکا، امری تازه و جدید نیست و پیش از این نیز در چهارچوب اعمال تحریم های امریکا، شرکت های روسی با این گونه اقدامات مواجه بودند، اما شرایط موجود و فضای حاکم بر روابط مسکو و واشنگتن اینک دستخوش تحول شده است.
در واقع برای دولت روسیه نوع همکاری با جمهوری اسلامی ایران جدا از دغدغه های جهانی نسبت به برنامه هسته ای ایران نیست و روسیه در چهارچوب قطع نامه های سازمان ملل متحد، همراهی و همسویی خود را با جامعه بین المللی نشان داده است، مسئله اساسی در تفسیر مفاد این قطع نامه هاست که باعث بروز اختلاف نظر میان روسیه و امریکا می شود.
برای روسیه مقابله با امریکا در دفاع از جمهوری اسلامی ایران به هیچ عنوان موضوعیت ندارد، آنچه که در این خصوص مطرح است؛ ماهیت اختلافات این کشور با ایالات متحده امریکا و انتظارات برآورده نشده مسکو در سطح جهانی و منطقه ای و در روابط روسیه با جمهوری های پیشین اتحاد شوروی است، بنابراین باید به علل اصلی و زمینه های بروز این اختلافات میان روسیه و امریکا توجه داشت.
در چنین شرایطی موقعیت ویژه ایران و اهمیت انحصاری استراتژیکی آن سبب شده تا فرصت بی نظیری برای فدراسیون روسیه در تنظیم روابطش با امریکا ایجاد شود.
به نسبت افزایش اختلاف نظر میان مسکو و واشنگتن و تداوم شرایط کنونی در روابط ایران و امریکا می توان انتظار داشت بهره مندی روس ها از وضعیت موجود بطور فزاینده ای افزایش پیدا کند، در واقع جایگاه ویژه ایران فرصتی مناسب برای روسیه ایجاد کرده و زمانیکه این فرصت در سطح داخلی به درستی مورد استفاده قرار نگیرد، بی تردید به فرصتی برای روسیه در راستای تنظیم روابطش با ایالات متحده امریکا تبدیل خواهد شد و این نگرانی است که بسیاری از سیاست گذاران امریکایی به آن واقف شده اند و هر روز شاهد هشدارهای فراوانی نسبت به بهره روز افزون روسیه از تعارضات موجود میان واشنگتن و تهران، در جامعه داخلی امریکا هستیم.
تحریم روسیه در کنار دیگر دوستان ایران
بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، طبعا شرایطی که در سطح جامعه جهانی بوجود آمد، برخورداری های را برای بخشی از کشورها و محرومیت هایی را برای گروهی دیگر از کشورها ایجاد کرد، روسیه در این میان از تحولات فروپاشی بسیار دچار خسارت شد، بنابراین روس ها در سال های اخیر تلاش کرده اند که از جمع ناراضیان نظام بین الملل به نفع خود یارگیری کنند و در واقع کشورهایی را که می توانند نظم مورد نظر امریکا را به چالش بکشند در اردوگاه خود سازماندهی کنند که تا حد زیادی شبیه به تحولات دوران جنگ سرد است اما بازسازی آن دوران نیست.
همراهی روسیه با این کشورها به معنای بازسازی کامل شرایط دوران جنگ سرد تلقی نمی شود اما در کنار این کشورها قرار گرفتن برای روسیه نیز این پیام را به خوبی در بر دارد که نوع همکاری این کشور در چه چهارچوبی شکل می گیرد و در واقع مواضعی که روسیه در سال های اخیر اتخاذ کرده، بیانگر عدم رضایت آن از نحوه توزیع منابع در سطح بین المللی است که آنرا با دیگر ناراضیان در جامعه جهانی پیوند می زند.
نظر شما :