فرید زکریا: تغییر رژیم در ایران ممکن نیست

دیپلماسی ایرانی: درست در برهه زمانی که باراک اوباما در جامه رئیس جمهوری ایالات متحده در مواجهه با چالش‌های داخلی و خارجی قرار می‌گیرد، بسیاری با ریزبینی او را نگاه می‌کنند و این پرسش را در ذهن مزه مزه می‌کنند که اگر جان مک‌کین برنده این انتخابات بود، چه می‌شد؟

فرید زکریا ستون این هفته خود در نیوزویک را با این پرسش آغاز می‌کند. این روزنامه‌نگار امریکایی در ادامه می‌نویسد: قرار دادن مک‌کین بر کرسی اوباما و پیش‌بینی رفتارهای او کار چندان ساده‌ای نیست. اما در برخی حوزه‌ها او برای این رویاپردازی سرنخ‌هایی گذاشته است. بی‌شک مک‌کین به محض حضور در قدرت به فکر فروپاشی حاکمیت در ایران می‌افتاد. در دهمین روز از ماه ژوئن مک‌کین به صراحت تغییر رژیم در ایران را رسالت قانونی و مشروع دولت ایالات متحده می‌خواند. همین اظهار نظر کافی بود تا همگان بدانند که در باور مک‌کین رویا جای واقعیت را می‌گیرد و تصمیم‌های عجولانه بر تجزیه و تحلیل‌های مغز دار سایه می‌اندازد.

زکریا در ادامه این ستون با رجعتی به گذشته ادعا می‌کند که به باور بسیاری از محافظه‌کاران، اوباما فرصت تغییر رژیم در ایران را یک سال پیش از دست داد. زکریا در بخشی از این یادداشت به مطلب منتشر شده در نیویورک تایمز با مضمون متهم کردن اوباما به انفعال در برابر تحولات داخلی در ایران اشاره می‌کند و می‌نویسد: بسیاری اعتقاد دارند که باراک اوباما باید پس از ناآرامی‌ها در ایران به نوعی از این اپوزیسیون حمایت می‌کرد.

زکریا در ادامه ادعا می‌کند که حتی حمایت اوباما از اپوزیسیون در سال گذشته میلادی نیز نمی‌توانست منجر به تغییر رژیم در ایران شود. این نویسنده امریکایی تاکید می‌کند که جریانی مانند ناآرامی‌های پس از انتخابات در ایران در سال گذشته میلادی تنها زمانی می‌تواند موفق شود که موجی از نارضایتی در ایران نسبت به عملکرد رهبران رزیم به چشم بخورد و پایه‌های استواری رژیم بر نظامی‌ کردن فضا استوار باشد. زکریا اما اعتقاد دارد که نه رژیم حاکم بر ایران تا این اندازه نامحبوب است و نه از نظامی‌گری صرف در این کشور خبری است. زکریا در این خصوص می‌نویسد: شاید دولت در ایران مخالفان بسیاری داشته باشد اما طرفداران بسیاری نیز در اطراف خود جمع کرده است. محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهوری ایران شاید به تقلب در انتخابات از سوی برخی جریان‌ها متهم شده باشد اما همزمان نباید فراموش کرد که میلیونها نفر به او رای دادند.  

به باور بسیاری از کارشناسان، رهبری ایران در این کشور بسیار محبوب است. زکریا در ادامه می‌نویسد: رئیس جمهوری ایران در چند سال گذشته مبلغ هنگفتی را برای بالا بردن سطح استاندارد زندگی مردم در شهرستانها و روستاهای دورافتاده هزینه کرده است. زکریا در ادامه مقایسه ناآرامی‌ها پس از برگزاری انتخابات در ایران با انقلاب‌های رنگی اروپا شرقی را اشتباهی بزرگ می‌خواند: کشورهای اروپا شرقی برای برپایی انقلاب نارنجی سه عامل تحریک کننده را در چنته داشتند: ملی‌گرایی، مذهب و البته دموکراسی. در این کشورها هر سه این موارد زیر سوال رفته بود. این در حالی ست که به باور زکریا در ایران تنها می‌توان به زیر سوال رفتن دموکراسی اشاره کرد.  

زکریا در ادامه می‌نویسد: سیاست‌های دوگانه ایالات متحده در قبال تسلیحات هسته‌ای در خاورمیانه، اعمال فشار بر ایران اما سکوت در برابر اسرائیل، دست دولت ایران را در متقاعد کردن مردم باز نگاه داشته است. زکریا در پایان می‌نویسد: آنها که بر استراتژی حمله نظامی‌ به ایران تاکید دارند باید از خود این پرسش را بکنند که
آیا تضمینی وجود دارد که بمبی که به خاک ایران اصابت می‌کند، مخالفان دولت را هدف قرار ندهد؟