آینده نگری مسکو در مساله هسته‌ای ایران

۰۳ اسفند ۱۳۸۸ | ۱۷:۳۶ کد : ۶۹۲۸ گفتگو
نویسنده خبر: بهرام امیر احمدیان
گفتاری از دکتر بهرام امیراحمدیان، استاد دانشگاه و تحلیل‌گر مسائل روسیه.
آینده نگری مسکو در مساله هسته‌ای ایران

معاون نخست وزیر روسیه در سخنانی مبهم ضمن موافقت ضمنی با تحریم ایران گفت اما این تحریم نباید بخش اقتصاد این کشور را هدف قرار دهد.

سرگئی ایوانف گفت که هرگونه تحریم‌هایی علیه ایران باید به جای این‌که اقتصاد این کشور را هدف قرار دهد برنامه هسته‌ای آن‌را هدف قرار دهد.

گفتاری از دکتر بهرام امیراحمدیان، استاد دانشگاه و تحلیل‌گر مسائل روسیه:

روسیه علاقمند بود که ایران توافق نامه ژنو را اجرایی کند و در چندین مورد اعلام موضع از سوی مسکو شاهد بودیم که تمایل طرف روسی پذیرش پیشنهاد هسته‌ای آژانس از سوی ایران بود. با این وجود روسیه در اعلام مواضع رسمی خود در قبال ایران بر باز بودن باب مذاکره و لزوم ادامه مسیر دیپلماسی تاکید دارد و این موضعی است که چینی‌ها نیز دنبال می‌کنند.

اما اخیرا روسیه از مخالفت مشخص با تحریم‌های بیشتر علیه ایران دست برداشته و با اعلام احتمال غنی سازی در داخل ایران تا مرز بیست درصد طرف روسی بیشتر به سوی تحریم ایران تمایل نشان می‌دهد.

دو دلیل برای تاکید روسیه بر تغییر جهت تحریم‌ها علیه ایران از حوزه اقتصادی به حوزه فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان وجود دارد؛ اول این که روسیه به مردم ایران نشان دهد که علاقمند به سخت شدن شرایط ایرانیان نیست و دوم این که ایران بازار مناسبی برای روسیه است و روسیه علی رغم حجم مبادلاتی که بسیار کمتر از حجم مبادلات چین و ایران است تلاش دارد جایگاه خود را در بازار ایران حفظ کند.

نکته قابل توجه این است که ایران برای روسیه بسیار اهمیت دارد چراکه روسیه از طریق ایران می‌تواند به این اطمینان دست یابد که در مرزهای جنوبی خود حکومتی ضد روسی مستقر نیست. چنانچه اتفاقی در شمال ایران- در فاصله میان ایران و روسیه- رخ دهد و به عنوان مثال ناتو در این حوزه توسعه پیدا کند و در همجواری این دو کشور فاصله ایجاد شود روسیه را نگران خواهد ساخت.

مسکو مایل نیست در مرزهای جنوبی کشور دولت یا قدرت ثالث دیگری مستقر شود از این رو تمایلی ندارد که در ایران مسائلی رخ دهد که حسن همجواری یا عقبه خود را از دست بدهد. از این جهت ادعای روسیه بر تمرکز تحریم ها بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران نشان می‌دهد که کرملین علاقمند نیست تکنولوژی هسته ای در ایران توسعه یابد و این نکته در استراتژی‌های سیاست خارجی روسیه به روشنی ذکر شده که نباید در مرزهای جنوبی این کشور قدرت هسته‌ای ظهور کند.

بر این اساس در صورتی که تحریم‌های هسته‌ای بر ایران تحمیل شود اول روسیه از ظهور رقیب هسته‌ای در مرزهای جنوبی خود خلاص می‌شود، دوم بازار ایران را برای محصولات خود محفوظ نگاه می‌دارد و سوم به مردم ایران نشان می‌دهد که طرفدار تحمیل فشارهای اقتصادی بر آنها نیست.

روسیه با این اعلام موضع آینده نگری خود را نشان می‌دهد و باید دانست که هر کشوری بر اساس منافع ملی خود حرکت می‌کند و ایران نیز باید در تصمیم گیری‌های خود به منافع ملی اولویت دهد.

بهرام  امیر احمدیان

نویسنده خبر

استادیار جغرافیای سیاسی، دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران

اطلاعات بیشتر


نظر شما :