آمریکایی ها در عراق ماندنی‌اند

نویسنده: متیو پتی

دیپلماسی ایرانی: مقامات عراقی و آمریکایی مدت هاست که درباره پایان ماموریت جنگی آمریکا در عراق صحبت می کنند، اما به نظر می رسد موضوع بیشتر تغییر تعاریف است، نه تغییر شرایط واقعی موجود و تلاش برای عقب نشینی نیروها.

«پولیتیکو» و «وال استریت ژورنال» بعد از ظهر پنجشنبه با استناد به منابع عراقی و آمریکایی گزارش دادند که نیروهای جنگی ایالات متحده تا پایان سال جاری میلادی عراق را ترک می کنند. اما واقعیت این است که پایان ماموریت رزمی ایالات متحده در عراق در ماه آوریل اعلام شده بود. در واقع، همانطور که پولیتیکو گزارش داد، خروج نیروهای رزمی از عراق و اعزام آنها به مکانی جدید و «جایگزینی» نیروهای غیررزمی که «برای مدت نامحدود» در عراق می مانند تا «پشتیبانی لجستیکی و مشاوره» ارائه دهند، آغاز شده است. آنطور که یک مقام ناشناس آمریکایی به وال استریت ژورنال گفته، این تصمیم در واقع یک تعدیل عددی نیست، بلکه یک توضیح عملکردی درباره مسئولیت جدید نیروها است.

در حال حاضر، حدود 2500 سرباز آمریکایی در عراق حضور دارند که ائتلاف بین المللی علیه داعش را رهبری می کنند. اعلان روز پنجشنبه یک سری شایعات را درباره خروج ایالات متحده از عراق در پی داشت که به مقامات عراقی نسبت داده شد.

برت مک گورک، مقام کاخ سفید، چند روز پیش با مصطفی کاظمی، نخست وزیر عراق، در بغداد دیدار و درباره نشست استراتژیک آتی آمریکا و عراق گفت و گو کرد. طبق اعلام دفتر کاظمی، دو طرف همچنین درباره «سازوکارهای خروج نیروهای جنگی از عراق» بحث کرده بودند. منابع عراقی به نفیسه کهنورد، خبرنگار بی.بی.سی، گفتند که نیروهای آمریکایی به زودی کشورشان را ترک خواهند کرد. اما مقامات آمریکایی خیلی سریع این مساله را رد کردند. به نظر می رسد این تلاش ها با هدف کاهش فشارهای موجود روی کاظمی طراحی شده اند؛ نخست وزیر عراق از سال گذشته با درخواست های داخلی برای اخراج نیروهای آمریکایی از کشور مواجه بوده است.

نیروهای شبه نظامی در عراق که متحد ایران به شمار می روند، در دسامبر 2019 و ژانویه 2020 با نیروهای آمریکایی درگیر شدند. آمریکا در تاریخ 3 ژانویه سال 2020 در یک حمله هوایی سردار سرلشکر ایرانی قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس، جانشین فرمانده نیروهای حشدالشعبی، و چند فرمانده دیگر نیروهای شبه نظامی عراق را در نزدیکی فرودگاه بین المللی بغداد ترور کرد. ایران چند روز بعد با شلیک موشک به پایگاه هوایی مقر نیروهای آمریکایی در در غرب عراق پاسخ داد که به مجروح شدن ده ها نیروی آمریکایی منجر شد.

پس از این اتفاقات، پارلمان عراق خیلی سریع یک قطعنامه غیر الزام آور را تصویب کرد که از سربازان آمریکایی می خواست آنجا را ترک کنند. این در حالی بود که جناح های طرفدار ایران در عراق وعده دادند آمریکایی ها را با زور از کشور خود اخراج می کنند. در یک سال و نیمی که از آن زمان گذشته، نیروهای شبه نظامی بارها پایگاه های نیروهای آمریکایی در عراق را هدف گرفته اند و نیروهای ایالات متحده هم با حملات هوایی پراکنده پاسخ داده اند.

به رغم همه فشارهای موجود در عراق برای بیرون راندن نیروهای آمریکایی، کاظمی دلایلی برای نگه داشتن آنها در کشور دارد. سربازان آمریکایی در جنگ علیه داعش شریک هستند. آنها همچنین یک وزنه متقابل در برابر نیروهای شبه نظامی محسوب می شوند. نیروهای شبه نظامی نه تنها حضور ایالات متحده را به چالش کشیده اند، بلکه از دیدگاه بسیاری، اقتدار دولت عراق را زیر سوال برده اند.

در همین حال، ارتش ایالات متحده اصرار دارد که طبق چندین قانون در این کشور، قدرت جنگ با داعش را دارد. اما هیچ مبنای قانونی برای جنگ آمریکا علیه ایران یا متحدانش در عراق وجود ندارد و این مساله باعث شده است کنگره از اقدامات ارتش در عراق ناراضی باشد.

و همه این تنش ها در عراق، در پس زمینه دیپلماسی ایالات متحده و ایران در جریان است. دو کشور به دنبال توافقی برای لغو کارزار اعمال فشار حداکثری اقتصادی ایالات متحده تحت دولت دونالد ترامپ علیه ایران در ازای بازگرداندن محدودیت ها به برنامه هسته ای این کشور هستند. دبیر مطبوعاتی کاخ سفید ماه گذشته گفت: «ایران یک بازیگر بد در منطقه و مشکل آفرین بوده است. در عین حال، ما احساس می کنیم که در حال حرکت رو به جلو هستیم و به دنبال فرصتی برای پیشبرد مذاکرات برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای هستیم.»

منبع: ریسپانسیبل استیت کرفت / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34