چه شد که چین هشدار قدیمی جیمی کارتر را فراموش کرد و به سمت ایران آمد؟

شی جیانگ تائو در روزنامه South China Morning Post نوشت:  سفیر پیشین چین در تهران می گوید: سند 25 ساله چین با ایران زمینه ساز تغییر در استراتژی خاورمیانه پکن است چرا که همزمان روابط با آمریکا در حال وخیم شدن است. وی افزود: پکن پیشتر در روابط با ایران محتاطانه رفتار می کرد، چراکه نمی خواست موجبات ناراحتی واشنگتن را فراهم کند.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: هفته گذشته چین و ایران در برابر فشارهای فزاینده آمریکا پیمان همکاری‌های بلند مدتی در حوزه انرژی، اقتصاد و امنیت امضا کردند.

هوئا لیمینگ، دیپلمات پیشین چینی که در سال‌های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۵ سفیر این کشور در ایران بود گفت: این توافق و سفر وانگ یی وزیر امور خارجه چین نشان‌گر تغییری مهم در روابط چین با ایران و منطقه است.

آژانس خبری دولتی شینهوا به نقل از وانگ نوشت: در حالی که امسال پنجاهمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک بین دو کشور است، روابط چین و ایران در یک نقطه شروع تاریخی جدید قرار گرفته است.

لیمینگ می گوید: از زمان دولت کارتر، آمریکا به چین درمورد روابطش با ایران تذکر می‌داد، زیرا آمریکایی‌ها آن را مانعی بر سر راه روابط آمریکا و چین می‌دانستند. اما با تغییر بنیادین در روابط چین و آمریکا طی چند ماه گذشته، این دوران به سر رسیده است.

این مقام پیشین دولت چین افزود: در این سالگرد پنجاهمین سال برقراری روابط دیپلماتیک میان ایران و چین، این روابط به یک نقطه آغاز جدید و تاریخی رسیده است.

او در ادامه گفت: مهم نیست که اوضاع بین‌المللی و منطقه‌ای چگونه تغییر کند، چین سیاست‌های دوستانه با ایران را به‌طور ثابت ادامه خواهد داد.

سند همکاری جامع جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین موسوم به برنامه ۲۵ ساله روز شنبه در تهران به امضای محمدجواد ظریف و وانگ یی وزرای خارجه دو کشور رسید. این سند ظرفیت‌ها و چشم انداز همکاری دوجانبه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین در زمینه‌های مختلف از جمله اقتصادی، فرهنگی و ... را مورد بحث قرار داده است.

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران پیش از امضای قرارداد در دیدار با وانگ گفت: این معامله نقشه راه همکاری آینده دو کشور را بیشتر روشن می کند. وی با قدردانی از حمایت چین از این کشور در موضوع هسته‌ای اظهار داشت که ایران امیدوار است همکاری خود را با چین در زمینه مبارزه با بیماری همه گیر کووید-19 و تروریسم تقویت کند.

مذاکرات برای امضای این معامله نزدیک به پنج سال به طول انجامید و تاکنون جزئیات کمی درباره آن منتشر شده است.

این سند شامل دهها پروژه تحت چارچوب ابتکار جاده ابریشم است که طیف گسترده‌ای از حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و نظامی را از جمله در زمینه نفت، گاز و انرژی هسته‌ای را شامل می شود.

 سفر یک هفته‌ای وانگ به شش کشور خاورمیانه از جمله عربستان سعودی و ترکیه  در حالی رخ داد که پکن درگیر مقابله با تلاش‌های جو بایدن برای ایجاد یک جبهه با متحدان در اروپا و آسیا علیه چین است.

در پاسخ، چین تلاش خود را برای جلب حمایت جهانی، از جمله از کشورهایی که به طور سنتی در حوزه نفوذ واشنگتن قرار دارند، افزایش داده است.

وانگ در اشاره به اقدامات مداخله‌جویانه آمریکا، به روحانی گفت: وقت آن است که به طور جدی در مورد عواقب بدی که منطقه به دلیل مداخلات خارجی متحمل شده، تأمل کرد، ما باید با هم کار کنیم تا راه های موثرتری برای حفظ امنیت و ثبات منطقه‌ای طولانی مدت بیابیم.

لیمینگ که همچنین به عنوان سفیر در امارات متحده عربی و هلند هم خدمت می کرده، خاطرنشان کرد که واردات نفت چین از ایران با وجود تحریم‌های آمریکا در ماه‌های اخیر به طور پیوسته افزایش یافته است.

وی همچنین افزود که پکن با اشتیاق از سند همکاری 25 ساله با ایران استقبال کرده است. هر دو کشور چین و ایران علاقه مند به ارتقا روابط نزدیک خود به صورت علنی هستند، موضوعی که عملا واقعیت‌های میدانی را تغییر داده است. از آنجا که چین اکنون بسیار کمتر از گذشته به خواسته آمریکا توجه می‌کند پس ما دیگر با محدودیت‌های تحمیلی آمریکا مهار نخواهیم شد.

اکنون که ایران و آمریکا به بن بست رسیده‌اند و نمی‌توانند به این جمع بندی برسند که سرانجام چه کسی باید اولین گام را برای بازگشت به برجام بردارد، چین به عنوان یکی دیگر از امضا کنندگان توافق می‌تواند نقش آفرینی موثری داشته باشد.

در همین حال، وو سیک، سفیر سابق چین در ریاض به شانگهای آبزرور گفت که سفر وانگ با هدف جستجوی نقش بیشتری برای چین در مسائل منطقه‌ای، از جمله میانجیگری بین ایران و عربستان سعودی صورت گرفته است.