آلمان تحت فشار برای مداخله نظامی در سوریه

ماتیاس گیباو – کنستانتین همشتاین

دیپلماسی ایرانی : ریچارد گرنل، سفیر جدید آمریکا در برلین، اکثرا به عنوان نماینده متکبر این کشور ابر قدرت و گاهی هم به عنوان سخنگوی وفادار ترامپ، ظاهر شده است؛ اما به ندرت نقش یک دیپلمات را داشته است.

در ضیافت صبحانه ای که نشست صلح خاورمیانه میزبان آن بود، گرنل خواستار به عهده گیری نقش سیاست مدار میانجیگر شد.
گروهی از قانونگذاران و سیاستمداران در یک رستوران ایتالیایی گران قیمت در برلین با یکدیگر دیدار کرده و توافق کردند که گفتگویشان را محرمانه نگه دارند. گرنل در ابتدا در مورد سیاست های تجاری، سرمایه داری، حقوق بشر و ارزش های مشترکی که آلمان و آمریکا به آنها پایبند هستند، صحبت کرد. سپس موضوعی را پیش کشید که در سه روز گذشته سر تیتر رسانه ها شده است: اگر بشار اسد، بار دیگر از خط قرمز رد شود و در حمله به ادلب، آخرین پایگاه شورشیان، از سلاح های شیمیایی استفاده کند، واکنش غرب چه خواهد بود؟

وی گفت: "در حال حاضر ائتلافی قوی وجود دارد و از قبلی هم قوی تر خواهد بود." ماه آوریل، پس از حمله با گاز های سمی به شهر دوما، تنها فرانسه و انگلیس در حملات تلافی جویانه واشنگتن علیه اسد شرکت کردند. این بار آمریکا امیدوار است تا جایی که می شود سایر کشورها هم همکاری کنند. کانادا به مانند بسیاری از کشورهای خاورمیانه و تعدادی از کشورهای اروپایی عضو ناتو، از جمله آلمان، ابراز تمایل کرده اند. 

آلمان عادت دارد وقتی شرایط بغرنج می شود خودش را از مهلکه کنار بکشد. پیش از حمله تلافی جویانه قبلی ترامپ، صدر اعظم، آلمان را از این همکاری کنار کشید. در آن زمان، رئیس جمهور آمریکا، این حملات را از طریق پیامی در توییترش خطاب به رئیس جمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، اعلام کرد: "روسیه، آماده باش." واشنگتن حتی به خودش زحمت نداد بپرسد که آیا آلمانی ها می خواهند در این اقدام سهیم باشند یا نه. اما، این بار فرق می کند.

این بار، آلمان باید تصمیم بگیرد.

درخواست آمریکایی ها خیلی زود و به صورت محرمانه و بسیار رسمی فرستاده شد. بیش از دو هفته پیش، سفارت آمریکا از وزارت امور خارجه و وزارت دفاع آلمان درخواست برگزاری دیدار کرد.

آمریکایی ها می خواستند بدانند که آیا دولت آلمان می خواهد در حملات احتمالی علیه اسد مشارکت داشته باشد یا نه.
گرنل احتمالا انتظار پاسخ نداشته است. این درخواست آن قدر از لحاظ سیاسی حساس بود که مسئولین اصلی کشور به آن پرداختند. فرایند تصمیم گیری بسیار محرمانه بود. آنگلا مرکل و اورسولا وون در لین، وزیر دفاع، توافق کردند که ابتدا رهبران گروه های پارلمانی مطلع شوند و سپس هشداری عمومی علیه استفاده از سلاح های شیمیایی به اسد داده شود.

پس از آن حزب سوسیال دموکرات چپ گرا، به شدت واکنش نشان داد و رهبر این حزب اعلام کرد که " حزب سوسیال دموکرات از دخالت آلمان در این جنگ در سوریه حمایت نخواهد کرد،"

فشارهای متحدان، به ویژه آمریکایی ها، هر روز بیشتر می شود. تناقض بین گفته ها و اقدامات آلمان نیز هر روز بیشتر می شود.
مرکل و وون در لین دست به مانوری مخاطره آمیز زده اند و تنها با این فرض موفق خواهند بود که اسد از تهدیدهای آمریکا و متحدان غربی اش بترسد و از خط قرمز عبور نکند و از سلاح های شیمیایی استفاده نکند. در نهایت هیچ کس از آلمانی ها نخواهد پرسید که آیا واقعا می خواهند در حملات تلافی جویانه شرکت کنند یا نه. چون اگر اسد از سلاح های شیمیایی استفاده کند، توافق نظر گسترده ای بر سر مخالفت با دخالت آلمان، هم در دولت و هم در میان رهبران حزب ائتلاف پارلمان وجود دارد.

برای برلین حضور نظامی جدی تر یک مشکل بزرگ خواهد بود. اما رهبران آلمانی همچنین می دانند که اگر می خواهند از قافله عقب نمانند باید با آمریکا همکاری کنند. به همین خاطر هم آلمان هواپیمای شناسایی تورنادوی خود را برای حمایت از ماموریت علیه داعش فرستاد. با این حال، آلمان در آینده مجبور به همکاری بیشتر خواهد بود.

در آلمان، استفاده از نیروی نظامی در مواردی به غیر از دفاع از خود، مستلزم تایید شورای امنیت سازمان ملل است. اما روسیه حق وتو دارد و هرگز اجازه حمله به متحدش را نخواهد داد.

بنابراین، مرکل و وون در لین، تنها می توانند امیدوار باشند که اسد و ترامپ دست به اقدامی جدی نخواهند زد. آنها همچنین می دانند که فشار آمریکایی ها کمتر نخواهد شد.

منبع: اشپیگل / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی /33