آقای ترامپ قصه چوپان دروغگو را خوانده‌اید؟

شروین ملک زاده

دیپلماسی ایرانی: حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، یکشنبه گذشته در یک سخنرانی تلویزیونی به آمریکا هشدار داد که با ممانعت از صادرات نفت ایران به بازار جهانی به منافع خودش لطمه زده است. "فراموش نکنید در طول تاریخ امنیت تنگه ی هرمز را ما حفظ کرده ایم. ما سالیان سال است که از مسیر انتقال نفت حفاظت کرده ایم. این را فراموش نکنید." روحانی که در داخل، تحت فشارهای روز افزون از جانب مخالفین تندرو و مردم ناراضی است چماق و هویج را با هم به رئیس جمهور امریکا نشان داد. او هشدار داد "با دم شیر بازی نکنید و گرنه پشیمان خواهید شد ... صلح با ایران مادر تمام صلح ها و جنگ با ایران مادر تمام جنگ ها است."

ترامپ با عصبانیت بیشتری پاسخ روحانی را داد. صبح روز دوشنبه ترامپ مادر تمام توییت ها را در صفحه اش قرار داد، این پیام که با حروف بزرگ نوشته شده بود، رسانه های اجتماعی را منفجر کرد به طوری که در طول یک روز یک میلیون پست در این باره به اشتراک گذاشته شد. این اتفاق باعث وحشت حامیان و همچنین منتقدان شد و مبهوت مانده بودند که آیا امریکا بالاخره می خواهد با ایران بجنگد یا زمام کار از دست ترامپ در رفته است.

با این نیت که دو کشور با هم مصالحه کنند و به درک بهتری از هم برسند، من در ادامه داستان های تمثیلی را خواهم گفت که در مدارس ابتدایی ایران از گذشته تا کنون تدریس می شوند. این داستان ها حکایت گر داستان روحانی است و بر دفاع از خود و یکپارچگی ملی تاکید می کنند که رهبران ایران از اوایل قرن بیستم این آموزه ها را ترویج داده اند.

کبوتر با کبوتر

از آنجایی که کتاب های ابتدایی پر از داستان های پرندگانی است که نماد آزادی هستند، شاید روحانی هم به جای پرنده این بار از شیر استفاده کرده باشد. یکی از داستان های مقطع دوم دبستان، "مسیر موفقیت" است. این داستان در مورد یک دسته پرنده در بیابان است که زندگی شان را یک فیل بی ملاحظه به خطر انداخته است. بیشتر لانه هایشان را فیل لگد مال کرده و زندگی بقیه ی جوجه ها که سر از تخم در نیاورده اند در خطر انداخته است، بسیاری از پرندگان آماده اند که تسلیم شوند و خانه شان را ترک کنند. اما رهبرشان از آنها می خواهد که مقاومت کنند؛ "این بیابان وطن ما است، خانه ما است. ما باید از فرزندانمان محافظت کنیم." بقیه ی پرندگان دو دل هستند. آنها می‌پرسند: "اما چه کسی می تواند در برابر چنین فیل قوی ایستادگی کند؟" رهبر پاسخ می‌دهد:" وقتی همه ی ما با هم کار کنیم، می توانیم هر کاری را انجام دهیم."

بنابراین پرنده ها راهی شدند تا با فیل رو در رو و در آرامش صحبت کنند و اشتباهش را به او نشان دهند. اما خوب پیش نرفت. فیل با صدایی بلند خواسته ی آنها را رد کرد. چون صاحب قدرت زیادی بود، با قلدری گفت هر جا که بخواهد می رود و هر کار که بخواهد انجام می دهد.

بی هیچ درنگ و هشداری، پرنده ها به سمت فیل هجوم بردند و با نوک هایشان چشم های فیل را کور کردند. فیل بخت برگشته که کور شده بود ناگهان داخل گودالی افتاد و همانجا مرد. این صحنه ی ترسناک پیامی روشن برای خواننده ی جوان دارد: وقتی منطق و شکیبایی راه به جایی نمی برد، حمله ی خشونت آمیز مجاز است.

مجاز است اما لازم نیست. در کنار داستان هایی در مورد دفاع و آماده سازی، داستان هایی هم در کتابهای درسی وجود دارند که به طور کاملا متضادی به مسئله ی خودداری اشاره می کنند. داستان هایی که به اهمیت احتیاط و منطق به عنوان راهی برای جلوگیری از خشونت های غیر ضروری اشاره می کنند.

دفاع از خود، به عنوان یک ارزش

با این حال، دفاع از خود جایگزینی برای اتکاء به نفس نیست. این پیام داستان مقطع دوم به نام "گاو و گرگ" است. یکی از آن داستان هایی که گرگ های وحشتناک نماد قدرت های غارتگر غربی هستند. این داستان می خواهد به کودکان بیاموزد که در دنیای پر هرج و مرج به قدرت خودشان و توان ملی شان تکیه کنند. در این داستان شخصیتی به نام عمو حسین مزرعه دار ساده ای است که تردید دارد که آیا وقت آن رسیده که شاخ های گاو ارزشمندش را که خطرناک هستند، ببرد یا نه. قبل از اینکه تصمیم نهایی اش را بگیرد، یک گرگ از غیبت عمو سو استفاده می کند و دخترش مریم و یک گوساله را به درختی می بندد. گاو خانواده که در شرف از دست دادن شاخ هایش بود، سر بزنگاه می رسد و به راحتی گرگ را فراری می دهد. عمو حسین که لطف و مرحمت خدا شامل حالش شده بود، در عجب بود که چگونه خطر از بیخ گوشش گذشته است و با خودش می گفت: "خدایا هیچ کاری را بی حکمت نمی کند." و خدا را شکر کرد که شاخ های گاوش را نبریده بود.

رئیس جمهوی که چوپان دروغگو بود

به نظر می رسد که هر وقت صحبت از ایران می شود، پای گرگ ها هم به صحبت باز می شود. مایک پومپئو، وزیر امور خارجه، رئیس جمهور میانه روی ایران را "گرگی در لباس گوسفند" خوانده است. نتانیاهو نیز چندین سال پیش در سازمان ملل از همین تشبیه علیه ایران استفاده کرده بود.

این یک احساس قدرتمند است اما حمایت قابل توجهی از آن در ایران و یا از طرف مردم آمریکا نمی شود، توییت های خشمگین و خطرناک ترامپ، در چنین شرایطی جدی گرفته نمی شود.

در این رابطه، یک داستان دیگر در مورد گرگ ها وجود دارد که می تواند برای ترامپ و همراهانش در کنگره آموزنده باشد. داستانی که در مقطع سوم آمده است و به بچه ها هشدار می دهد که دروغ گفتن من باب سرگرمی و یا اهداف شخصی، باعث ایجاد وحشتی بی مورد در جامعه می شود و شرایط را رو به وخامت خواهد برد.

داستان "چوپان دروغگو" داستانی است که باید برای ترامپ که ادعا کرده کتاب نمی خواند، آشنا باشد.

منبع : لوبلاگ / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33