مسکوویچ‌ها و آپارتمان‌های نقلی

دیدبان روسیه: عموما انسان ها در زندگی به دنبال رفاه هستند؛ اما در این بین تعریف آنها از رفاه و آرامش با یکدیگر متفاوت است و ریشه در سبک زندگی آنها دارد. اگر یکی از دوستان روس، شما را برای ضیافت شام به خانه اش دعوت کند، حتما با خود خواهید پرسید اینها چگونه در این خانه های محقر زندگی می کنند؛ ساختمان هایی که ارثیه دوران شورویایی است؛ پنج طبقه هایش به خروشچوفی معروفند و ٩ طبقه ها را مردم به استالینی می شناسند.

اگر داخل یکی از این خانه ها از سرویس بهداشتی استفاده کرده باشید، حتما وارد هر خانه دیگری با آن سبک و سیاق بشوید، نه تنها محل این نقطه ضرورت را می دانید، بلکه به نقشه کامل خانه نیز اشراف دارید؛ البته این خانه ها آنقدرها هم بزرگ نیستند: حدود ٤٠ متر. خود روس ها از این آپارتمان ها به عنوان خانه یک خوابه یاد می کنند، البته منظور آنها این است که این خانه علاوه بر آشپزخانه یک اتاق دیگر نیز دارد که در واقع هم اتاق خواب است و هم نشیمن. اولین بار که با این پدیده روبه رو شدم، از خود پرسیدم مگر می شود در این خانه ها یک خانواده زندگی کند؟! (البته بدون شک خانه ها و آپارتمان های بزرگ و مجلل نیز در مسکو وجود دارد.)

البته زندگی آپارتمان نشینی مسکوویچ ها نقاط جالب دیگری هم دارد؛ مثل اینکه نظافت راه پله این ساختمان ها با شهرداری هر منطقه است. جالب است بدانید که آب گرم مسکو سراسری است و در بعضی قسمت های شهر این لوله های قطور آب گرم از روی زمین عبور می کند تا محل مناسبی باشد برای کارتن خواب ها که بتوانند از سرمای طاقت فرسای زمستان مسکو جان سالم به در برند. مسکونشین ها عموما در پی آن هستند تا برای خود در حومه شهر ویلایی فراهم کنند که در زبان روسیه به آن «داچا» می گویند تا آخر هفته خود را در آرامش آنجا سپری کنند.

آنها بیشتر از آنکه به بزرگی و کوچکی خانه های شان بیندیشند، در پی آن هستند تا از زندگی لذت ببرند. به ندرت دیده می شود که در ویترین شبکه های مجازی مثل فیس بوک، اینستاگرام و وکانتکت، ژست های روشنفکری بردارند و کتاب خواندن شان را به نمایش بگذارند؛ چرا که کتاب با زندگی عموم آنها گره خورده و جایگاه قابل ملاحظه ای در زندگی روزانه آنها دارد و دومین کشور از لحاظ سرانه مطالعه کتاب در جهان هستند.

بسیاری از روس ها برای تعطیلات ژانویه و همچنین برای تعطیلات تابستانی خود حتما به سفر می روند و حتی اگر هزینه آن را نداشته باشند، وام می گیرند و این مهم زندگی شان را انجام می دهند؛ چرا که معتقدند هدف از زندگی سلامتی است، پس سفر می کنند تا سلامت باشند و بتوانند کار کنند و کسب درآمد داشته باشند.

البته به این موضوع نیز باید توجه داشت که وام گرفتن در این کشور برای شهروندان روس دشوار نیست و عموما زندگی های شان به واسطه همین وام ها پیش می رود؛ از خانه خریدن و تا حتی سفر کردن. البته بانک های دولتی و غیردولتی برای اینکه به فردی وام پرداخت کنند، نیازی به ضمانت آشنایان و بستگان آن شخص ندارند تا پس از ما ه ها مبلغ ناچیزی را با سودی بالا پرداخت کنند؛ بلکه معمولا با سود ٩ درصد بر اساس میزان درآمد شخص مبلغی به وی پرداخت می کنند.

حتما موضوع دیگری که در سبک زندگی مردمان این سرزمین طی سال های کنونی قابل تامل است، فاصله آنها از سیاست است. البته آنها نیز اخبار و تحلیل های رسانه های گوناگون داخلی و خارجی را دنبال می کنند، اما خود را با سیاست گره نمی زنند و عموما در حوزه هایی که تخصص ندارند وارد بحث نمی شوند؛ تا آنجا که به عنوان مثال حتی اگر با یک استاد علوم سیاسی حوزه اروپا به گپ زدن بپردازید، خیلی دشوار است از او تحلیلی درباه خاورمیانه و... به دست آورید. اما موضوع یک کتاب جالب، بیان خاطراتی از سفرهای گذشته، شعر پوشکین و... گپ و گفت وگوی شما را گرم خواهد کرد.

برخی طی شماره های قبل در حوالی میدان سرخ این ایراد را وارد کرده بودند که نگارنده این ستون همانند توده ای ها به ترسیم مدینه ای فاضله از جامعه پساشوروی می پردازد؛ در واقع «در حوالی میدان سرخ» تلاش می شود بر جامعه و فرهنگ روسیه فارغ از مقوله سیاست تاکید شود. اما یقینا همه چیز نسبی است و اگر بخواهیم به جست وجوی نکات منفی بنشینیم، در آرمان شهرها هم یافتن آن محال نیست؛ اما باید پرسید که سود آن چیست؟

نویسنده: احمد وخشیته، دانشجوی دکتری علوم سیاسی در دانشگاه دوستی ملل روسیه
منبع: روزنامه اعتماد