توییتر میزبان دعوای ایران و عربستان

دیپلماسی ایرانی: ایران و عربستان جنگی در دنیای مجازی از خاورمیانه تا مرزهای کشورهای اسلامی به راه انداخته اند که مانند میدان های نبرد در یمن و سوریه داغ است. هفته گذشته جنگ سرد پرحاشیه سعودی ـ ایران بسیار داغ بود و محدود به مرزهای خاورمیانه و پیغام و پسغام های معمول نشد. بلکه توییتر و صفحات یکی از پیشروترین روزنامه های جهان میدان نبرد بود. در چند روز گذشته حملات متوالی دو کشور در رسانه ها و شبکه های اجتماعی به یکدیگر صورت گرفت. هر یک طرف مقابل را به حمایت از تروریست، قتل، تنفرپراکنی فرقه ای و مسلمان غیرواقعی بودن متهم کرد.

روز سه شنبه روزنامه نیویورک تایمز سرمقاله ای از محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران منتشر کرد که در آن این دیپلمات ارشد ایران وهابیت و ایدئولوژی افراطی را که توسط عربستان سعودی ترویج می شود عامل اصلی خشونت در خاورمیانه توصیف کرد. ظریف نوشت: «هولناک ترین خونریزی ها در منطقه ما به دلیل کشتار برادران عرب و سنی به دست وهابی ها شکل گرفته است.»

در پاسخ، توییتر رسمی سفارت عربستان در ایالات متحده در یک سری توئیت با فیلم و اینفوگرافی اتهامات فراوانی را به ایران وارد کرد. اتهاماتی با سرتیترهای حمایت ایران از تروریسم، داشتن سلاح های خطرناک، حمله به سفارتخانه های مختلف در تهران و شکستن پیمان های بین المللی.

در مراسم حج سال گذشته بیشتر از 2400 نفر کشته شدند که از این تعداد در حدود 460 نفر ایرانی بودند. از آن زمان و حتی قبل از این که قربانیان به طور کامل شناسایی شوند، ایران بارها عربستان سعودی را برای این حادثه سرزنش کرده و به ناتوانی آنها را در برگزاری مراسم اشاره کرده است. آیت الله خامنه ای، رهبر ایران در این باره اظهار داشت: «دولت عربستان موظف به قبول به مسئولیت سنگین خود در این حادثه تلخ و پذیرش تعهداتش بر اساس قانون، عدالت و انصاف است. سوء مدیریت و اقدامات نامناسبی که در پشت این فاجعه بودند هرگز از یاد نمی روند.» سپس در ایران سه روز عزای عمومی اعلام شد.

جنگی که پس از آن مراسم حج خونین به وجود آمد همچنان ادامه دارد. آیت الله خامنه ای در پیامی کوبنده و قاطع به تقصیرات عربستان سعودی اشاره کرد و تاکید کرد که آنها از مسئولیت جنایت های خود فرار می کنند. سخنان مقام معظم رهبری در ایام حج بازتاب بسیار گسترده ای در میان رسانه ها و محافل مطبوعاتی جهان داشت:

«اکنون قریب یک سال از حوادث مُدهش منا می گذرد که در آن، چند هزار نفر در روز عید و در لباس احرام، در زیر آفتاب و با لب تشنه، مظلومانه جان باختند؛ اندکی پیش از آن در مسجدالحرام نیز جمعی در حال عبادت و در طواف و نماز به خاک و خون کشیده شدند. حکّام سعودی در هر دو حادثه مقصّرند؛ این چیزی است که همه حاضران و ناظران و تحلیلگران فنّی بر آن اتّفاق نظر دارند؛ و گمان عمدی بودن حادثه نیز از سوی برخی صاحب نظران مطرح شد.»

ایشان همچنین تصریح کردند: «تعلّل و کوتاهی در نجات مجروحان نیمه جانی که جان شیفته و دل مشتاق آنان در عید قربان با زبان ذاکر و ترنّم آیات الهی همراه بود، نیز قطعی و مسلّم است. مردان قسیّ القلب و جنایت کار سعودی آنان را با جان باختگان، در کانتینرهای دربسته محبوس ساختند و به جای درمان و کمک یا حتّی رساندن آب به لبان تشنه آنان، آنها را به شهادت رساندند. چند هزار خانواده از کشورهای گوناگون عزیزان خود را از دست دادند و ملّتهای آنان داغدار شدند. از جمهوری اسلامی نزدیک به پانصد نفر در میان شهدا بودند. دل خانواده ها همچنان مجروح و داغدار است و ملّت همچنان غمگین و خشمگین است.».

الجزیره و رسانه های عربی بلافاصله به سراغ رهبر مذهبی ارشد عربستان سعودی رفتند. مفتی بزرگ عربستان سعودی، عبدالعزیز الشیخ در پاسخ اعلام کرد که شگفت زده نشده است. او ایرانیان را مسلمان ندانست و مجوس خواند. عادل الجبیر در دیدار با همتای بریتانیایی خود فیلیپ هاموند نیز گفت: «عربستان هیچ کس را از برگزاری مراسم مذهبی منع نکرده است بلکه این ایران بود که از امضای تفاهم نامه خودداری کرد و عملا خواستار این شد که در نحوه برگزاری مراسم شرکت داشته باشد و مزایای دیگری را خواستار شد. این در مراسم هرج ومرج ایجاد می کند و قابل قبول نیست.»

کسی هنوز پایانی بر این جنگ متصور نیست به خصوص پس از مقاله ظریف و طوفان های توییتری هیچ چیز مشخص نیست. در پایه جنگ بر سر این است که کدام طرف حامی واقعی مسلمانان و مدافع اسلام است. از یک سو ایران با دولت مذهبی شیعه و از سوی دیگر سلطنت روحانیون سنی فوق محافظه کار در عربستان. هر دو کشور خود را رهبر بر حق جهان اسلام می دانند. عربستان با چاه های نفت کشوری ثروتمند است که اماکن اصلی مذهبی اسلام شامل مسجد حضرت محمد (ص) در مدینه و مسجدالحرام در مکه را نگهبانی می کند. از سوی دیگر پس از انقلاب اسلامی در ایران در سال 1979، این کشور مدلی جدید از مملکت داری را در منطقه ترویج داده است. مسئله فقط چالش میان ایران و عربستان نیست، بلکه شیوه ای از حکومت اسلامی است که آن ها در اطراف جهان اسلام تبلیغ می کنند.

فراتر از این حوادث خونین سال گذشته و حتی مشکلات پیش آمده در سال جاری، این حق برای ایران به وجود آمده است که بر ناتوانی عربستان در برگزاری مراسم تاکید کند و خواستار داشتن حق به عنوان کشوری اسلامی در گرداندن امور اماکن مقدس مشترک مسلمانان جهان باشد. همه این ها باعث شده است که دو کشور مدام سعی کنند تا یکدیگر را در چشم سایر مسلمانان جهان و کشورهای غیرمسلمان بد نشان دهند.

منبع: وکس / مترجم: روزبه آرش