شکار طالبان دیگر هدف آمریکا نیست

نویسنده: سیان نیلر

دیپلماسی ایرانی: تفنگداران نیروی دریایی، رنجرها و دیگر نیروهای ویژه ارتش آمریکا 9 سال وقت صرف کردند تا در افغانستان به شکار نیروهای طالبان بپردازند. سال پیش، مأموریت آنها تغییر کرد: به جز در موارد استثنایی، به آنها گفته شد که طالبان دیگر هدف قرار نخواهد گرفت. از آن زمان، آمار کشته شدگان غیرنظامی افغان به شدت افزایش یافته است.

همزمان با کمرنگ شدن تدریجی حضور آمریکا در افغانستان، تلفات ناشی از حملات پرسروصدای طالبان افزایش شدیدی داشته است. این امر نشان می دهد که کاخ سفید برای پایان دادن به طولانی ترین جنگ تاریخ آمریکا با انتخاب دشواری روبرو است. مسئله به صورت ساده این است: آیا طالبان که بعد از یازده سپتامبر به القاعده پناه داده بود، اما خودش هیچ گاه اهداف غربی را در بیرون از افغانستان هدف قرار نداده بود، سازمان تروریستی حساب می شود یا خیر؟ در زمانی که دولت افغانستان در تلاش برای احیاء گفتگوهای صلح با طالبان است، پاسخ فعلاً «نه» است.

به گفته یک مقام نظامی آمریکا در افغانستان، «تا زمانی که اعضای طالبان نیروهای آمریکا یا ائتلاف را در خاک این کشور مستقیماً تهدید نکنند، از القاعده حمایت بی واسطه ننمایند، یا خطری راهبردی [برای نیروهای امنیتی افغانستان] نداشته باشند هدف اصلی ما صرفاً حفظ امنیت نیروهای آمریکایی و کمک به افغان ها خواهد بود.»

این سیاست از بسیاری جهات باعث شده است که شرایط به ابتدای دوران جنگ در افغانستان بازگردد. با این حال، به گفته مقامات نظامی، نمی شود گفت که این سیاست تا چه میزان باعث افزایش شدت خشونت ورزی طالبان شده است. به گفته «سرتیپ ویلسون شافنر»، سخنگوی نیروهای ناتو در افغانستان، در هفته ماهه اول سال 2015، تعداد حملات طالبان در قیاس با همین مدت در سال قبل از آن 9 درصد کاهش داشته است. با این حال، به گفته نمایندگی سازمان ملل در افغانستان، تعداد غیرنظامیان کشته یا زخمی شده در اثر حملات شش ماهه اول سال، 78 درصد بیشتر شده است.

در حال حاضر، نیروهای ویژه ارتش آمریکا حداقل یک گروه از گروه های وابسته به طالبان را کماکان مورد هدف قرار می دهند و آن هم «شبکه حقانی» است که در شرق افغانستان فعال است. شبکه حقانی که پناهگاه اصلی اش در مناطق قبایلی پاکستان است، مدت ها است که به ارتباطش با القاعده شناخته شده است.

توزیع مجدد نیروهای ویژه و تغییر اهداف آنها در پی کاهش شدید نیروهای آمریکا در افغانستان رخ داده است. اوباما وعده داده است که در هنگام ترک منصب ریاست جمهوری در ژانویه سال 2017 تنها 1000 نیرو در افغانستان باقی خواهند ماند. این در حالی است که در اوج نبردهای ارتش آمریکا در افغانستان، یعنی در سال 2011، صدویک هزار نیروی آمریکایی در این کشور حضور داشتند. فرایند کاهش پیوسته نیروهای آمریکایی منجر به تغییرات تاکتیکی نیز شده است. برای مثال، حملات هلیکوپتری کنار گذاشته شده اند. یورش های شبانه که ویژگی شاخص نیروهای ویژه آمریکایی بودند نیز دیگر به کار نمی روند و حملات هوایی جایگزین آن شده اند. در همین حال، ارتش آمریکا تمرکز خود را از کشتن هر چه بیشتر نیروهای طالبان به کشتن چهره های شاخص این گروه تغییر داده است.

در شرایط جدید، جنگ به پایتخت افغانستان نیز بازگشته است. در سه ماه گذشته در کابل، انفجار بمب های کنار جاده ای 40 درصد و حملات پرسروصدا 6 درصد افزایش یافته اند. حتی اردوگاه «Integrity»، پایگاه نیروهای عملیاتی ویژه آمریکا در افغانستان نیز از این حملات برکنار نبوده است. ساعت ده و ربع جمعه دو هفته پیش (16 مرداد 1394)، چندین نیروی شورشی با استفاده از بمب های دست ساز، نارنجک و سلاح سبک به این اردوگاه حمله کردند. نیروهای ائتلاف به این حملات پاسخ دادند و چهار نفر از مهاجمان را کشتند، با این حال تلفات قابل توجهی نیز دادند.

شاید ابرهای سیاه افق، یا همان ظهور داعش در افغانستان و چشم انداز نامطمئن صلح با طالبان، باعث شود که نیروهای ویژه ارتش آمریکا حتی بعد از سال 2017 هم در افغانستان باقی بمانند. سرتیپ شافنر می گوید: «به نظرم تصمیم گیرندگان در آمریکا می خواهند نیروهای ما در افغانستان باقی بمانند تا وضعیتی مشابه عراق پیش نیاید.»

منبع: فارن پالیسی/ مترجم: علی عطاران

انتشار اولیه: دوشنبه 26 مرداد 1394 / انتشار مجدد: شنبه 7 شهریور 1394