"مسقط" کلیددار حل مسائل منطقه ای می شود؟

عصر ایران- انتشار طرح 7 ماده ای "عمان" برای حل بحران یمن بار دیگر توجه افکار عمومی منطقه ای را به تلاش های این کشور در روند حل بحران های امنیتی خاورمیانه معطوف نمود. کشوری که به دلیل عدم ورود پررنگ به قطب بندی های منطقه ای سیاست کم تنشی را در حوزه روابط بین المللی دنبال می کند.

بیداری اسلامی و سقوط پی در پی امرای عربی آرایش سیاسی اردوگاه سعودی ها را با چالش گسترده ای روبرو ساخت. تغییرات پی در پی در ترکیب نیمکت نشینان سیاسی - امنیتی آنها نشان دهنده دغدغه ی جدی سعودی ها در قبال تحولات منطقه بود. استفاده از لژیونر های تکفیری و حمایت گسترده سیاسی – مالی از آنها، از اولین تاکتیک های آل سعود برای مصادره به مطلوب کردن این تحولات بود. نام هایی مانند "زهران علوش" و "جیش الاسلام" - که بازیگر خط حمله عربستان در حومه دمشق است -  دنبال کنندگان تحولات خاورمیانه را به یاد "بندر بن سلطان" رئیس سابق سازمان اطلاعات عربستان می اندازد.

چندی پیش یوسف بن علوی وزیر خارجه عمان در اجلاس وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با انتقاد شدید از سیاست های عربستان و قطر در گسترش افراط گرایی و دخالت در امور داخلی سایر کشورهای منطقه، نسبت به احتمال فروپاشی این شورا هشدار داد. پیشتر مقامات کویتی از روابط نزدیک عمان با ایران انتقاد کرده بودند.

ایران و عمان دو کشور مسلط بر تنگه هرمز هستند که منافع و دغدغه های مشترکی در خصوص این شاهراه حیاتی انرژی جهان دارند.
نا امنی این تنگه مرزهای آبی این کشور را به شدت نا امن خواهد کرد و عمان اولین کشور متاثر از تنش های احتمالی در اطراف این تنگه و خلیج فارس خواهد بود. از این روی سلطان قابوس تمام سعی خود را  می کند تا از خصومت متقابل کشورهایی که می توانند با کارت این تنگه بازی کنند بکاهد.

تلاش های مسقط برای میانجیگری بین ایران و امریکا در سال های اخیر نمونه ی بارزی از این رویکرد است. همچنین عدم شرکت عمان در ائتلاف ضد یمنی "طوفان قاطعیت" را می توان ناشی از مواضع معتدل و معقول این پادشاهی در برخورد با چالش های منطقه ای قلمداد کرد. چالش هایی که نتیجه واهمه سران سعودی از تبخیر عمق استراتژیک خود در جهان عرب می باشد.

شکی نیست که تصمیم گیری های بزرگ در خصوص بسیاری از مسائل حل نشده کنونی منطقه بایستی در مسیر تهران - ریاض انجام گیرد و مسقط می تواند حلقه ی واسط این ارتباط باشد. در صورتی که تلاش های دیپلماتیک عمان برای حل بحران یمن و نزدیکی طرف های درگیر در آن به سرانجام برسد، شاید در آینده بتوان شاهد فعالیت های بیشتری از سوی سلطان قابوس برای پایان دادن به سایر منازعات منطقه ای در سوریه، لبنان، بحرین و عراق بود. منازعاتی که از سوی برخی عنوان "نیابتی" به خود گرفته اند و تصمیم گیرندگان مهم آن دو کشور قدرتمند هم مرز با عمان می باشند.