لغو تحریم بابک زنجانی به نفع ایران است/ دسترسی تهران به اموال زنجانی

دیپلماسی ایرانی: دو ماه قبل دادگاه اتحادیه اروپا طی حکمی، تعدادی از افراد حقیقی و حقوقی را از فهرست تحریم ها حذف و حکم به لغو تحریم های آنان داد. دادگاه حدود دو ماه پیش اعلام کرد که شواهد ارائه شده توسط اتحادیه اروپا در اثبات ارتباط این افراد و شرکت ها در خصوص دور زدن تحریم ها و همچنین برنامه هسته ای ایران ارایه نشده است. از آن زمان تا به امروز هیچگونه اعتراضی بر روی حکم صادر شده، اعلام نشد. از این رو دادگاه اعلام کرد از آنجایی که دو ماه از صدور این حکم گذشته و اعتراضی به آن صورت نگرفته است، بنابراین تصمیم دادگاه وارد فاز اجرایی می شود. شش فرد و نهادی که نامشان در این اطلاعیه آمده، پیشتر به اتهام کمک به دور زدن تحریم های ایران یا ارتباط با برنامه هسته ای و تسلیحاتی این کشور از سوی اتحادیه اروپا تحریم شده بودند. حکم دادگاه اتحادیه اروپا به نفع این شش فرد و نهاد در تاریخ های متفاوتی بین ۱۴ خرداد تا ۱۲ تیر امسال اعلام شد. در این میان نام یک نفر در فهرست اعلام شده مورد توجه قرار گرفته است: بابک زنجانی. او که اکنون در بازداشت به سر می برد، در اواخر سال ۲۰۱۲ میلادی نامش به اتهام "کمک به دور زدن تحریم ها از طریق ایفای نقش کلیدی در تجارت نفت ایران و انتقال پول مربوط به فروش آن به دولت ایران" در فهرست تحریم ها قرار گرفت. زمانی که ایران خواستار بازگرداندن پول های بابک زنجانی به ایران بود، به دلیل تحریم اعمال شده علیه او، نمی توانست اقدام به جابه جایی اموال او کند. گرچه به صورت غیررسمی گفته شده که بابک زنجانی دارایی در اروپا نداشته و عمد سرمایه های او در مالزی، ترکیه و تاجیکستان است. اما با حکم دادگاه اروپا و سپس آمریکا مبنی بر تحریم دارایی ها او، کلیه دارایی ها زنجانی در هر کشوری بلوکه شد. اما اکنون با اعلام فهرست جدید از سوی وزارت خزانه داری انگلستان، دارایی های او لغو شده و به گفته کارشناسان اقتصادی، ایران می تواند اقدام به جابه جایی دارایی اگر در هر کشوری داشته باشد، کند. امیر هوشنگ امینی دبیر کل اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و انگلستان و همچنین سعید لیلاز کارشناس اقتصادی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی لغو تحریم های بابک زنجانی را به نفع ایران دانسته و بیان می کنند وقتی فردی در بازداشت به سر می برد، اعمال تحریم ها بر آن بلاموضوع است. حال او در اروپا دارایی داشته باشد یا نه. این دو کارشناس مسایل اقتصادی همچنین در مورد لغو تحریم شرکت ملی نفتکش ایران نیز معتقدند لغو تحریم این شرکت موجب افزایش صادرات، کاهش هزینه ها و نرخ حمل و نقل می شود. لغو تحریم بانک سینا نیز به دلیل اینکه ایران همچنان از شبکه سوئیفت جهانی خارج است، تاثیر چندانی نداشته و تنها این بانک می تواند اقدام به بازگشایی حساب برای ایرانیان در خارج از کشور کند.متن پرسش و پاسخ های کوتاه دیپلماسی ایرانی با دو کارشناس اقتصادی فوق به شرح زیر است :

سعید لیلاز:اراده خاصی برای لغو تحریم زنجانی نبوده است

در فهرست بازنگری شده لغو تحریم های وزارت خزانه داری آمریکا که توسط اتحادیه اروپا اعلام شده، بابک زنجانی نیز وجود دارد. با توجه به اینکه بابک زنجانی در بازداشت است، لغو تحریم او چه اهمیتی دارد؟

اعمال تحریم بر فردی که در بازداشت است، موضوعیت ندارد. اما نکته این است که جمهوری اسلامی در حال خارج شدن از تحریم است. وقتی اصل قضیه مطرح است، فرع آن چه بابک زنجانی باشد چه شرکت ملی نفتکش، یا هر اسم دیگری، از موضوعیت می افتد. به نظر می رسد تحریم ها به تدریج در حال کاهش، کمتر شدن و آسان تر شدن است. اینکه دولت انگلستان نسبت به رای دادگاه اعتراض نکرده نشان از رضایت بریتانیا دارد و نمی توان این مساله را تنها به بابک زنجانی تخصیص دارد. این مساله ممکن است ما را گمراه کند.

آیا لغو تحریم بابک زنجانی بر اساس هماهنگی و درخواست ایران صورت گرفته؟

ممکن است تصور کنیم که اراده خاصی پشت آن بوده که به نظرم اینگونه نیست. به تدریج تحریم ها در حال کاهش پیدا کردن است.

تمام تلاش دولت بر این بوده که این فرد را به دلیل اتهام هایی که داشته تحت کنترل بگیرد و دارایی او را به کشور بازگرداند. این اتفاق به نفع یا به ضرر ایران است؟

خدشه ای وارد نمی کند. اول اینکه بابک زنجانی امکان ادامه فعالیت ندارد و در بازداشت است و دیگر آنکه برعکس ممکن است به دولت کمک کند. به نحوی که ایران می تواند به دارایی های بلوکه شده زنجانی در خارج دسترسی پیدا کند.

آیا لغو تحریم های بابک زنجانی، راستای لغو تحریم های کلی ایران است؟

اطلاعات فنی ندارم. ولی حدس می زنم که کاهش تحریم ها حتی می تواند به نفع دولت در راستای وصول مطالبات از آقای زنجانی باشد.

لغو تحریم های شرکت ملی نفتکش ایران چه تاثیری بر صادرات نفت می گذارد؟

این مساله به کارایی ناوگان نفتکش ایران کمک کرده و منجر به تجهیز صادرات نفت ایران می شود. همچنین موجب سوددهی، کاهش هزینه های نقل و انتقال و نرخ حمل و نقل می شود. نفت ایران با قیمت تمام شده کمتری در شرایط بین المللی ثابت فروخته می شود. این تحول جدی در شرکت ملی نفتکش ایران است. می دانید که نوک پیکان همه تحریم ها صنعت نفت و سپس مبادلات مالی بود.

لغو تحریم شرکت نفت کش آیا تاثیری بر تهاتر نفت ایران با روسیه می گذارد؟

ایران هرگاه توانسته موازنه مثبت یا منفی را بین شرق و غرب به خوبی برقرار کند، برنده بوده است و هرگاه چنین کاری نکرده، باخته است. به نظر می رسد دولت یازدهم موازنه مثبتی بین شرق و غرب ایجاد کرده است.

لغو تحریم بانک سینا آیا تاثیری بر مبادلات بانکی دارد؟

تصور نمی کنم. نمی توان گفت به تنهایی هرکدام تعیین کننده است. زیرا به تنهایی عامل تعیین کننده وضعیت اقتصاد ایران نیست. هرکدام یک تحول مثبت کوچک است که مجموع آنها قابل توجه می شود، نه تعیین کننده.

امیر هوشنگ امینی: لغو تحریم زنجانی رویکرد سیاسی- اقتصادی دارد

آیا بابک زنجانی در اروپا دارایی داشته است ؟

تا آنجایی که بنده اطلاع دارم، فکر نمی کنم. زیرا از ترکیه به آن طرف نرفته بود وهر چه دارد در مالزی و تاجیکستان است.

شخصی که در اروپا دارایی نداشته، چرا در فهرست تحریم ها قرار می گیرد؟

شما در راستای همکاری با دولت در زمان اعمال تحریم، تحریم می شوید. تحریم شما اعم از اینکه دارایی دارید یا نه صورت می گیرد. مساله این نیست کسی که تحریم می شود دارایی داشته باشد. مساله این است که بعد از تحریم شدن هیچکاری نمی توان انجام داد.

لغو تحریم بابک زنجانی چه نفعی برای ایران دارد؟

ایران می تواند دارایی های او را جابه جا کنند. می توانند به حساب های بانکی او مراجعه کرده و برداشت کند.

به صورت کلی در هر کجا که باشد؟

بله. این تحریم به صورت کلی بوده است. تا پیش از این حکم امکان برداشت نبود، اما اکنون می توان به دارایی ها دسترسی داشت. دولت می تواند اگر این شخص حسابی در هر کجا دارد، برداشت کند. لغو تحریم در راستای منافع ایران است.

گفته شده لغو تحریم بابک زنجانی با توجه به اینکه در زندان است، در راستای هماهنگی و درخواست ایران از اتحادیه اروپاست. آیا هماهنگی در این باره صورت گرفته است؟

چندی پیش اتحادیه دادگاه بدوی، دارایی های بانک مرکزی را لغو تحریم کرد. کسی هم اعتراضی نکرده است. الان هم بعد از دو ماه از این تحریم ها، حکم اجرایی داده شده است. اگر این فرد تا پیش از این اعلام کرده بود چون به دلیل تحریم بودن نمی تواند بدهی دولت را بپردازد، اما اکنون دلیلی وجود ندارد و باید پول ها داده شود.

تا چه حد لغو تحریم بابک زنجانی سیاسی بوده تا اقتصادی؟

هم سیاسی و هم اقتصادی است. از این منظر که دولت انگلستان با این اقدام در راستای تلطیف اظهارات نخست وزیر درباره ایران، عمل کرده است، رویکرد سیاسی خوبی است. بنابراین هم از نظر اقتصادی و هم سیاسی به نفع ماست.

در همین راستا شرکت ملی نفتکش ایران نیز در فهرست لغو تحریم قرار دارد، اثرات آن بر حوزه صادرات نفت ما چه می تواند باشد؟

تا پیش از این نفتکش های دیگر کشورها به دلیل ترسی که داشتند به ایران نمی آمدند و نفتکش های ایرانی نیز نمی توانند نفت ایران را از طریق آب های آزاد صادر کنند. اما اکنون ایران می تواند نفت خود را توسط نفتکش های ایرانی صادر کند.

در حالی که سوئیفت هنوز لغو نشده پول آن چگونه دریافت می شود؟

 این را به صورت تهاتر انجام می دهند.

این مساله بر مساله تهاتر با روسیه اثر می گذارد؟

ایران می تواند انتقال نفت به روسیه را به وسیله نفتکش های ایرانی انجام دهد. می دانید که عمده نفت ایران از طریق دریای خزر صورت می گیرد.

بانک سینا هم جزو فهرست قرار گرفته است. لغو تحریم این بانک چه تاثیری بر مبادلات بانکی می گذارد؟

تنها افراد می توانند از طریق این بانک، حساب باز کنند؛ چرا که قبل از آن نمی توانستند. با این گشایش بانک می تواند برای ایرانی های مقیم خارج به خصوص انگلستان حساب باز کند. تا پیش از این از سوی بانک لندن تحت کنترل بود.

انتشار اولیه : دوشنبه 14 مهر 1393 / باز انتشار : شنبه 19 مهر 1393