تاثیر جنجال معرفی ابوطالبی بر مناسبات تهران - واشنگتن

تاخیر و تعلل ایالات متحده آمریکا در صدور روادید نماینده جدید ایران در سازمان ملل متحد ترمز روند آشتی احتمالی تهران و واشنگتن در سال 93 را کشید.

به گزارش فرارو، ایران و آمریکا، سال گذشته را با شکستن تابو مذاکره مستقیم و بی واسطه پشت سرگذاشتند. از نخستین دیدار و گفتگوی مستقیم وزرای خارجه دو کشور در حاشیه دور تازه مذاکرات هسته ای در نیویورک تا نخستین تماس تلفنی روسای جمهور ایران و آمریکا در طول 35 سال گذشته سبب شد که تابو مذاکره مستقیم دو کشور شکسته شود.

پس از انقلاب اسلامی ایران و تسخیر سفارت واشنگتن در تهران و بروز بحران گروگانگیری 444 روز دیپلمات های آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام که منجر به قطع رابطه دو کشور شد، هر نوع تماس و گفتگوی مقامات دو کشور حساسیت های فراوانی را در پی داشت. به طوری که کم کم ارتباط دو کشور در عمل به تابو تبدیل شد.

با این حال رویکرد تازه دولت حسن روحانی با تکیه بر شعار ارتقای جایگاه ایران در عرصه بین الملل و بهبود روابط با کشورهای که جمهوری اسلامی ایران آنها را به رسمیت می شناسد، در چارچوب تلاش ها برای حل و فصل مناقشه هسته ای به واسطه مذاکرات ایران و گروه 1+5 زمینه نزدیکی دو کشور را فراهم کرد.

بی تردید گفتگوی مستقیم و بی واسطه دو کشور نقش موثری در کاهش اختلافات و سو تفاهمات و دستیابی به درک مشترک نسبت به مسائل مختلف خواهد شد. مذاکرات مستقیم وزرای خارجه و معاونان وزرای خارجه ایران و آمریکا در حاشیه مذاکرات ایران و گروه 1+5 که منجر به کاهش حساسیت ها نسبت به گفتگوی دوجانبه دو کشور شد، سنگ محکی در این رابطه بود.

ادامه ارتباطات و گفتگوهای دو کشور در چارچوب مذاکرات هسته ای و افزایش احتمال دستیابی به توافق جامع نیز راه را برای گفتگوهای دوجانبه ایران و آمریکا در سایر موارد اختلافی فراهم خواهد کرد.

البته این موضوع مخالفان جدی نیز دارد. تندروها هم در ایران و هم در آمریکا در صدد اند تا به هر بهانه و وسیله ای در مسیر آشتی احتمالی ایران و آمریکا سنگ اندازی کنند.

برای تندروها در آمریکا این بهانه در سال 93 با معرفی نماینده جدید ایران در سازمان ملل متحد به دست آمد.

پس از حرف و حدیث های فراوان برای معرفی نماینده جدید ایران در سازمان ملل متحد، با پایان یافتن دوره نمایندگی محمد خزاعی، سرانجام در تعطیلات نوروزی حسن روحانی رییس جمهوری ایران، حمید ابوطالبی را به عنوان نماینده ایران معرفی کرد.

پیش از آن وزارت امور خارجه آمریکا از انتصاب احتمالی حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر رئیس جمهوری ایران به سمت نماینده جدید جمهوری اسلامی در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک ابراز نگرانی کرده بود.

دولت آمریکا می گوید که نگرانی اش از ماموریت احتمالی آقای ابوطالبی را با ایران در میان گذاشته است.

با این حال سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده بود که نمی تواند در مورد نتیجه درخواست احتمالی ویزای دیپلماتیک برای معان سیاسی دفتر ریاست جمهوری ایران، گمانه زنی کند.

به گفته جن ساکی: "ما [آمریکا] به عنوان میزبان سازمان ملل، طبق توافقی که با این سازمان داریم، جز در موارد محدود، موظفیم که برای نمایندگان معرفی شده توسط دولت های عضو سازمان ملل ویزا صادر کنیم."

با این حال از زمان معرفی ابوطالبی، آمریکا به این وظیفه خود عمل نکرد. گزارش رسانه های غربی در واکنش به این معرفی هم البته بی تاثیر نبود.

پس از معرفی ابوطالبی، بلومبرگ در گزارشی مدعی شد که او از دانشجویان پیرو خط امامی بوده است که در سال 58 در تسخیر سفارت آمریکا و بحران گروگانگیری دیپلمات هایی آمریکا نقش آفرینی می کند.

این گزارش و جنجال آفرینی سایر رسانه های غربی وابسطه به محافل تندرو در آمریکا سبب شد تا وزارت خارجه آمریکا در قبال صدور روادید برای نماینده جدید ایران در سازمان ملل متحد سکوت پیشه کند.

البته بر اساس قوانین سازمان ملل، آمریکا موظف به صدور روادید نمانیده معرفی شده از سوی کشور عضو بود. با این حال تندروها برای آنکه دست واشنگتن را برای تصمیم گیری در این رابطه باز کنند طرح را به سنا بردند.

بر همین اساس سنای آمریکا شب گذشته به اتفاق آرا لایحه ممانعت از ورود سفیر ایران در سازمان ملل را به دلیل دست داشتن در تسخیر لانه جاسوسی به تصویب رساند.

این طرح را که «تد کروز» سناتور جمهوری خواه تگزاس آن را ارایه کرد از ورود تروریست های سرشناس به آمریکا بعنوان نمایندگان سازمان ملل جلوگیری به عمل می آورد. با اینحال در این لایحه اسمی از فردی آورده نشده است و این وزارت خارجه آمریکا است که تعیین می کند چه کسی تروریست و چه کسی تروریست نیست.

سناتور کروز می گوید که حمید ابوطالبی در جریان اشغال سفارت آمریکا در تهران در سیزدهم آبان ماه سال 1358 نقش داشته است، بنابراین نباید وارد خاک ایالات متحده شود.

سخنگوی وزارت خارجه ایران امروز در واکنش به خبر تصویب طرحی در سنای آمریکا مبنی بر ممنوعیت ورود حمید ابوطالبی به خاک آمریکا گفت که «ما به پیگیری هایمان در این زمینه از طریق کانال های دیپلماتیک ادامه می دهیم.»

مرضیه افخم در پاسخ به این سئوال که آیا ممکن است شخص دیگری به جای آقای ابوطالبی به سازمان ملل معرفی شود، گفت: ما سفیرمان را انتخاب کرده ایم و مکاتبات و مجاری اداری آن انجام شده و از نظر ما سفیر ما شایستگی دارد.

افخم با اشاره به سوابق ابوطالبی در دیگر کشورهای اروپایی افزود: ما پیگیری های خودمان را از کانال های دیپلماتیک ادامه می دهیم و ارزیابی و ملاک ما برای این کار موضع گیری های رسمی است و هر پاسخ رسمی در قبال موضع گیری رسمی خواهد بود.

با وجود تمام تلاش های تندروها در آمریکا برای ممانعت از صدور روادید برای ابوطالبی، دولت آمریکا واکنش رسمی برای رد درخواست صدور روادید نماینده معرفی شده از سوی ایران نکرده است.

واکنش تازه کاخ سفید در این باره هم محتاطانه و بدون تاکید بر رد درخواست صدور روادید برای ابوطالبی است.

"جی کارنی" سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که دولت آمریکا به مقامات ایرانی اطلاع داده که "حمید ابوطالبی" برای نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد انتخاب مناسبی نیست. 

بر این اساس باید منتظر ماند و دید که واکنش رسمی دولت آمریکا برای صدور و یا عدم صدور روادید ابوطلبی چه خواهد بود و تصمیم احتمالی کاخ سفید چه تاثیری می تواند بر روند تلاش ها برای بهبود مناسبات تهران – واشنگتن بگذارد.