پکن در دو راهی تهران و واشنگتن

به گزارش شبکه خبری الجزیره به نقل از روزنامه امریکایی نیویورک تایمز، هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا گفت که کاخ سفید کشورهای هند، مالزی، کره جنوبی، سریلانکا، افریقای جنوبی، ترکیه و تایوان را از تحریم‌ نفت ایران معاف کرده است.

این فهرست شامل ژاپن و ده کشور اروپایی دیگر نیز می‌شود. امریکا گفته است که این کشورها به مدت شش ماه از اعمال تحریم‌های نفتی علیه ایران معاف می‌شوند.  

وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا مدعی شد که تصمیم جدید ما نشان می‌دهد که ما در اعمال تحریم‌ها موفق بوده‌ایم.

وی در این باره گفت: «با کاهش صادارت نفت ایران ایالات متحده امریکا این پیام را به ایرانی‌ها می‌رساند که اگر نخواهند اقدامات عملی برای رفع نگرانی‌های جامعه جهانی اتخاذ کنند با انزوا و فشارهای مستمر بین‌المللی مواجه خواهند شد.»

اما نیویورک تایمز تحلیل کرده است که استثنا نشدن چین از اعمال تحریم‌های نفتی به این معنا است که امریکا هنوز امیدوار است که بتواند چین را راضی کند که نفت کمتری از ایران بخرد. چنین مساله‌ای در نهایت باعث رویارویی امریکا با چین که یکی از کشورهای عضو گروه مذاکره‌کننده با ایران محسوب می‌شود، خواهد شد.

بر اساس لایحه تحریمی که باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا در دسامبر سال گذشته میلادی به امضا رساند، ایالات متحده امریکا کشورهایی را که به واردات نفت از ایران از طریق بانک مرکزی این کشور ادامه دهند مورد تحریم قرار خواهد داد و معاملات بانکی خود را با آنها متوقف خواهد کرد.

نیویورک تایمز در ادامه این یادداشت خود تحلیل می‌کند که وضعیت چین بسیار پیچیده است. چینی‌ها در سه ماهه نخست سال جاری میلادی از میزان حجم واردات نفت خود از ایران به دلیل اختلافاتی که با این کشور بر سر قیمت نفت داشتند، کاستند در حالی که در ماه آوریل مجددا به میزان واردات نفت خود از این کشور افزودند که تا کنون نیز این افزایش واردات ادامه دارد.

این در حالی است که گزارش‌هایی وجود دارد مبنی بر این که چین به صورت مخفیانه از ایران نفت خریداری می‌کند.

در عین حال مسئولان امریکایی تاکید کردند، چین نقشی سازنده در مذاکرات هسته‌ای با ایران داشته و حتی در اعمال تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران بر سر برنامه هسته‌ای‌اش رای مثبت به تحریم‌ها داده است. اگر چه امریکایی‌ها معتقدند که چین نسبت به موفقیت‌آمیز بودن تحریم‌ها علیه ایران همچنان به دیده تردید می‌نگرند.

یک مقام مسئول در کاخ سفید در این باره گفت که واشنگتن تا کنون توانسته‌ است در برخی مشکلات موجود برای همراه ساختن پکن برای اعمال تحریم علیه ایران به پیشرفت‌هایی دست یابد و امیدوار است که بتواند ظرف هفته‌های آینده به موفقیت‌های بیشتری دست یابد.

با این حال برخی از تحلیلگران بر این باورند که به دلیل مسائل مرتبط با امنیت ملی، امریکا به زودی چین را نیز از اعمال تحریم‌های نفتی علیه ایران مستثنی می‌کند.

اگر چه کاخ سفید روز دوشنبه گذشته اعلام کرد که وضعیت بازار نفت مناسب است و این مساله به کشورهای دیگر اجازه می‌دهد که میزان واردات نفتی خود از ایران را کاهش دهند. جای کارنی، سخنگوی کاخ سفید در این باره گفت: «اکنون به اندازه کافی نفت در بازار وجود دارد و کشورها می‌توانند از میزان واردات نفت خود از ایران بکاهند.»

نیویورک تایمز در تحلیل این رفتار ایالات متحده امریکا می‌نویسد، هدف امریکا از این کار این است که قبل از مذاکرات مسکو فشار تازه‌ای به ایران آورده باشد.

در مذاکرات استانبول و بغداد از ایران خواسته شده بود که غنی‌سازی 20 درصدی خود را متوقف کرده و تاسیسات هسته‌ای فردو نیز تعطیل شود.

کارشناسان می‌گویند از این که چین از فهرست تحریم‌ها مستثنی نشده تعجب نکرده‌اند اگر چه چین همچنان می‌تواند به خرید نفتی خود از ایران ادامه دهد به خصوص این که برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که چین نفت مورد نیاز خود را با قیمت ارزان‌تری از ایران خریداری می‌کند.

چین همچنین پول نفت ایران را از راه‌های غیر بانکی می‌پردازد مساله‌ای که باعث می‌شود تا فرصت‌ بیشتری برای چینی‌ها برای خرید نفت بیشتر از ایران وجود داشته باشد.

سناتور رابرت منیندز در این باره می‌گوید: «از زمان اعمال تحریم‌ها ایران نزدیک به 10 میلیارد دلار از عایدات نفتی خود را از دست داده است که این کمترین میزان ظرف 20 سال گذشته محسوب می‌شود.»