قاهره به واشنگتن وابسته است

دیپلماسی ایرانی: مصر بعد از تونس به فکر برکناری دیکتاتور خودکامه خود افتاد. مصری ها حسنی مبارک را به حاشیه راندند تا دموکراسی سیاسی در داخلی و استقلال در عرصه سیاست خارجی را تجربه کنند.مردم معترض مصر که خسته از بحران‌های اخیر در کشور خود هستند، به دنبال بهانه‌ای بودند تا اعتراض‌های خود را به ادامه سیاست های مداخله جویانه واشنگتن در قاهره ابراز کنند. نتیجه این اعتراض‌ها در مقابل سفارت امریکا منجر به ترک قاهره توسط سفیر امریکا  و سفر به واشنگتن برای رایزنی با مافوق هایش شد. داستان رابطه مصر جدید با واشنگتن همچنان ادامه‌داراست. دیپلماسی ایرانی با مجتبی فردوسی‌پور، مسئول اداره خاورمیانه و خلیج فارس وزارت امورخارجه، در خصوص رابطه مصر جدید با ایالات متحده امریکا گفتگویی داشت که در زیر می‌خوانید:

دورنمای رابطه میان مصر جدید با امریکا پس از آزادی 5 متهم امریکایی ،انتقال آنها به کشورشان و اعتراض‌های مردمی در مقابل سفارت امریکا درقاهره  و به دنبال آن ترک قاهره توسط سفیر امریکا را چگونه پیش بینی می کنید؟

مصر جدید را باید با فضای رفرم سیاسی بوجود آمده منهای حسنی مبارک و حفظ ساختار گذشته شناخت. با این وجود باید اذعان نمود که مصر جدید در حوزه مناسبات خارجی تا حدودی از فضای گذشتۀ خود فاصله خواهد گرفت، لکن این مفهوم به معنای قطع من سبات خارجی با حوزه غرب بویژه آمریکا و رژیم صهیونیستی و لغو یکجانبه معاهدۀ کمپ دیوید نمی‌باشد. نیازهای شدید اقتصادی مصر از یک‌سو، کاهش ارزش پول ملی، شاخص­های ارز آوری مصر در حوزه­های توریسم و کانال سوئز و کسری شدید بودجه به یکی از اهرم‌های فشار بازیگران بین المللی و منطقه­ای در تأثیر گذاری بر مناسبات خارجی این کشور بدل شده است.
 

ظاهر بازی سیاسی در مصر پس از وداع مبارک ، حاکی از میل شورای نظامی به حفظ رابطه با واشنگتن و مذاکرات پشت پرده جریان اخوان با مقام‌هایامریکایی بود. با توجه به احاسات ضد امریکایی مردم مصر ، شورای نظامی وپارلمان این کشور که اکثریت کرسی  های آن را اخوان اشغال کرده چه رویکردی در قبال رابطه خواهند داشت؟

با توجه به تحولات یکسال گذشته مصر پس از انقلاب سیاسی در این کشور این گونه به نظر می‌رسد که مصر جدید تا مرحله انتقال کامل اقتدار سیاسی از شورای عالی نظامی به حوزه مدنی تغییر رویکرد اساسی در زمینه مناسبات خارجی بویژه رابطۀ با واشنگتن نخواهد داشت. پس از این مرحله نیز افت و خیز مناسبات خارجی مصر منوط به نظام و ساختار حاکمیتی در این کشور بویژه تغییر موازنه قدرت از حوزه ریاستی به پارلمانتاریستی  خواهد بود، ضمن آنکه طرح آمریکا برای حفظ منافع و مصالح خود در این کشور حساس از منطقه خاورمیانه حفظ سایه اقتدار ارتش و نظامیان بر جامعه سیاسی مصر خواهد بود.
 

حملات مداوم رژیم صهیونیستی به غزه در چند روز اخیر شدت گرفته وانتظار می‌رود که مصر موضع‌گیری مشخص و مدونی در این قبال اتخاذ کند، آیا تنش در رابطه قاهره و تل آویو را پیش بینی می کنید؟

حملات رژیم صهیونیستی، نوار غزه ناشی از بحران­های داخلی این رژیم و مخاطرات امنیتی در پی تحولات خاورمیانه و شمال آفریقا می­باشد که با هدف فرار رو به جلو صورت می­گیرد. البته تفرقۀ بوجود آمده در جبهه عربی و بسیج ظرفیت‌های اتحادیه عرب علیه مقاومت و تنها جبهه پایداری در منطقه جمهوری عربی سوریه از یک‌سو و تحولات صحنه داخلی فلسطین از سوی دیگر فرصت ضربه زدن به مقاومت فلسطینی را از سوی رژیم صهیونیستی فراهم ساخته است. براین اساس هرگونه اقدامی علیه رژیم صهیونیستی نیازمند انسجام و اقدام مشترک حوزه­های عربی و اسلامی می باشد، در غیراینصورت با توجه به تجربیات گذشته مصر( ظرف یکسال اخیر) و فرصت طلبی رژیم صهیونیستی در مقطع زمانی حال حاضر احتمال رخداد شگرف در سطح  منطقه بعید به نظر می رسد. لذا تلاش‌های مصر در جهت توقف حملات و بازگشت امور به وضعیت گذشته مصروف خواهد شد .
 

فضای انتخابات ریاست جمهوری در مصر را چگونه ارزیابی کرده و شانس کدام کاندیدا را بیش از سایرین می دانید؟

فضای انتخابات ریاست جمهوری مصر در گرو تفاهمات و توافقات جریان اسلامی غالب در انتخابات مجلس خلق این کشور (اخوان المسلمین) با شورای عالی نظامی و احزاب لیبرال و ناصری و ... می باشد. لذا گزینه توافق شده در فرآیند مزبور شانس بیشتری در انتخابات ریاست جمهوری مصر خواهد داشت. براین اساس تصور هرگونه تحرک انفرادی جریان اخوان و یا مخالفت آن با جریان نور السلفی در قبال شورای عالی نظامی به عنوان سناریوهای مطرح عملاً  غیرکارآمد و  ناموفق خواهد بود. لذا با توجه به شناختی که از جریان اخوان المسلمین عنوان جریان اسلام سیاسی ریشه دار با عمر نزدیک به یک قرن وجود دارد، احتمال تداوم به آزمایش و خطا از سوی دین‌جویان بعید به نظر نمی‌رسد.
 

منبع: تحریریه دیپلماسی ایرانی/14