دستاورد اجلاس پيتسبورگ؛ بحران اقتصاد جهانی تمام شد

دیپلماسی ایرانی: اجلاس سران گروه ۲۰ در پیتسبورگ امریکا در حالی به پایان رسید که 20 کشور مهم اقتصادی جهان بر سر انجام اصلاحاتی در سیستم مالی جهانی به توافق رسیدند. قرار است کشورهای مهم در حال توسعه در آینده نقش بیشتری در اقتصاد جهانی ایفا کنند.

در سال گذشته میلادی و در پی آغاز بحران اقتصاد جهانی سیستم مالی بسیاری از کشورهای جهان در آستانه فروپاشی قرار گرفت. در نتیجه این بحران میلیون‌ها نفر در سراسر جهان بیکار شدند و میلیاردها دلار به کشورهای مختلف جهان خسارت وارد شد. اما بحران مالی نتیجه‌ مثبتی نیز به همراه داشته است. این بحران سبب نزدیکی میان دولت‌ها و برانگیختن حس تعاون و همکاری میان کشورها شد. نتیجه آن به وجود آمدن گروه 20 بود که ظاهرا رفته رفته به سویی می‌رود که جایگزین جی 8 شود.

اجلاس پیتسبورگ آخرین جلسه گروه 20 در ایالات متحده امریکا بود. در این اجلاس دو روزه‌ مقرر شد از این پس دیگر گروه ۸ کشور مهم جهان وظیفه تصمیم‌گیری برای اقتصاد جهان را برعهده نداشته باشد. به گفته کارشناسان در پی این تصمیم به طور عملی پرونده‌ فعالیت‌های گروه ۸ برای همیشه بسته شد.

باشگاه جدید اقتصاد جهانی نیازمند فضایی فراخ‌تر برای ۲۰ عضو در آینده خواهد بود. در آینده گروه ۲۰ وظیفه‌ تضمین رشد اقتصاد جهانی را بر دوش خواهد گرفت. کشورهای توسعه یافته‌ای نظیر هند، چین و برزیل گرچه در ایجاد بحران اقتصادی نقشی نداشتند اما با تمام نیرو برای مقابله با تاثیرات مخرب آن دست به عمل زدند. به همین دلیل از این پس در تنظیم آتی بازار مالی و حل مسائل اقتصادی هم‌تراز کشورهای پیشرفته صنعتی به شمار می‌آیند.

یکی از پیام‌های مهم اجلاس پیتسبورگ، اعلام پایان بحران اقتصادی در جهان بود. شاید کسی گمان نمی‌کرد اعلام پایان بحران به این زودی‌ها اعلام شود. ظرف یک سال کشورهای عضو اعلام کردند، بحران اقتصاد جهانی را به پایان رسانده‌اند. بحرانی که بسیاری از سوسیالیست‌ها و چپ‌گرایان امیدوار بودند نوید بازگشت مجددشان به عرصه سیاست جهانی شود و مهر پایانی بر سلطه نیم قرن اخیر نظام سرمایه‌داری باشد. ظاهرا این آرزو برای آنها نقش بر آب شده است. در این میان تلاش‌های آلمان، ژاپن و فرانسه بیش از دیگران موثر واقع شد و این کشورها زودتر از همیشه پایان بحران اقتصاد جهانی را اعلام کردند. گرچه هنوز ایالات متحده جرات نکرده پایان بحران را اعلام کند. با این حال کشورهای عضو گروه 20 بر پایان بحران اقتصاد جهانی تاکید کردند.

همچنین کشورهای عضو تصمیم گرفتند آمادگی خود را برای مقابله با چنین تحولات و مشکلاتی اقتصادی افزایش دهند. دوران خوش بانک‌ها دیگر به پایان رسیده است. بانک‌ها و موسسات مالی در آینده موظفند حجم سرمایه‌های خود را افزایش دهند و تنها با پول‌های اعتباری وارد معاملات و بازار اقتصادی نشوند.

طبیعتا سران کشورهای عضو می‌کوشند، دستاوردهای اجلاس اخیر گروه ۲۰ را مدیون فعالیت‌های خود جلوه دهند، اما شرایط جدی اقتصادی جایی برای فرصت‌طلبی‌های سیاسی باقی نمی‌گذارد.

تصمیمات اجلاس پیتسبورگ جهت‌گیری درستی را نشان می‌دهند. این امر بیش از همه خود را در سراسیمگی و واکنش ‌مدیران بانک‌ها نشان می‌دهد. بانک‌ها از این بیم دارند که گستردگی اصلاحات مانع از سود‌های کلان آنها در آینده شود.

مسلما مصوبات اجلاس پیتسبورگ تا زمانی‌ که به حالت اجرایی در نیامده است، تنها بر روی کاغذ واقعیت دارد. اما در پایان تنظیم اهداف اجلاس زمانی نیز برای اجرای آن منظور شده است. برای تنظیم قواعد در زمینه‌ واگذاری اعتبارات از سوی بانک‌ها زمان بیشتری در نظر گرفته شده است تا رونق اقتصادی پیش رو به خطر نیفتد. اما فشار در مورد تنظیم و محدودیت مشوق‌های مالی برای مدیران و کارمندان ارشد بانک‌ها افزایش یافته است. تمام کشورهای عضو موظفند تا پایان سال جاری میلادی برنامه‌های مشخص خود را در این زمینه ارائه دهند.

پس از برگزاری سه نشست در طی ۱۰ ماه گذشته گروه ۲۰ موفق شد، بحران اقتصادی را به گونه‌ای شایسته و تحسین‌برانگیز مدیریت کند. با توجه به پرتگاهی که اقتصاد جهانی در آن جای گرفته بود، نتایج بدست آمده مثبت است. می‌توان امیدوار بود در پی رونق آرام اقتصادی، شور و حرارت کنونی گروه ۲۰ کاهش نیابد چرا که از کاهش آن هیچکس سود نخواهد برد.