عربستان بیشترین آسیب را از جنگ احتمالی در منطقه می بیند
آسیب پذیری زیرساخت های سعودی در برابر قدرت نظامی ایران (بخش اول)
دیپلماسی ایرانی: ایران سال ها تهدید کرده که اگر نتواند در نتیجه تحریم های ایالات متحده به صادرات نفت خود ادامه دهد، چنین امری را برای دیگر کشورهای منطقه نیز غیرممکن می کند. ایران هر گونه دست داشتن در حمله اخیر به تاسیسات نفتی عربستان را رد کرده است، اما حملات 14 سپتامبر به مجموعه های فرآوری نفت سعودی در خوریس و عبقیق نگرانی ها را درباره آسیب پذیری زیرساخت های مهم انرژی عربستان در برابر حملات ایران تشدید کردند. حملات در عبقیق و خوریس اساسا بر تهدیدی که عربستان از سوی ایران احساس می کرد، تاثیر گذاشت. در حالی که حوثی ها که متحد ایران در یمن به شمار می روند، از سال ها پیش حملاتی علیه اهداف سعودی صورت می دادند، اما تمایلات ایران و توانایی آن در انجام چنین حملاتی به صورت مستقیم سبب شده که عربستان و باقی جهان حملات اخیر را به مثابه تهدیدی برای حملات بعدی به ویژه در صورت ادامه تحریم های ایالات متحده بدانند.
چالش کنونی برای عربستان سعودی تلاش برای محافظت از شمار زیاد اهداف مهم و استراتژیک در سراسر این کشور بزرگ است؛ اما مساله ناخوشایند برای عربستان این است که میلیاردها دلاری که سالانه برای دفاع هزینه می کند، از جمله 51 میلیارد دلاری که برای هزینه های دفاع در سال 2019 در نظر گرفته شده، برای محافظت از همه زیرساخت های سعودی در برابر حملات احتمالی ایران کافی نیست.
قابلیت های ایران، آسیب پذیری سعودی
ایران با توجه به کاستی ها و پایین تر بودن سطح نظامی در قیاس با ایالات متحده و متحدانش، توجه و تاکید زیادی بر ایجاد نیروهای نامتقارن داشته که می توانند در مواجهه با دشمنانی در سطح نظامی بالاتر برای آن مزیت ایجاد کنند. موشک های کروز و بالستیک در این استراتژی اهمیت زیادی دارند چرا که موقعیت استراتژیک ایران در تنگه هرمز را تقویت می کنند و امکان دسترسی به زیرساخت های مهم رقبای منطقه ای را برای ایران فراهم می آورند.
موشک های بالستیک ایران که در ابتدا عمدتا دقت عمل نداشتند، اکنون به طور فزاینده با دقت بیشتری در هدف گیری و در انواع و با مشخصات پروازی مختلف ساخته می شوند و ساخت دیوار دفاعی در برابر آنها یک چالش فزاینده است. ایران طی یک دهه گذشته منابع زیادی را به ارتقای نیروی موشکی خود اختصاص داده است. این امر افزودن شمار زیادی موشک کروز به زرادخانه، به پرواز درآوردن هواپیماهای بدون سرنشین بیشتر (از جمله نمونه های مناسب برای عملیات انتحاری) و تلاش برای جایگزینی موشک های بالستیک غیردقیق قبلی با نسخه های بسیار دقیق تر را شامل می شود. ایران در حال حاضر موشک هایی را داراست که می توانند به هر هدفی در عربستان سعودی برسند. اگرچه بسیاری از موشک ها در زرادخانه ایران میان-برد هستند، اما از آنجایی که بیشترشان در نزدیکی خلیج فارس مستقر شده اند قابلیت هدف گرفتن تقریبا همه تاسیسات کلیدی نفتی سعودی را دارند.
سعودی ها در مواجهه با این تهدید دست کم به صورت تئوری، یک پدافند هوایی توانمند متشکل از تعداد زیادی از سامانه های دفاع هوایی مدرن ایجاد کرده اند. نیروهای دفاع هوایی پادشاه سعودی 50 هزار نیرو دارد و عمدتا به سامانه های دفاع هوایی ساخت ایالات متحده همچون سامانه موشکی سطح به هوای «پاتریوت» مجهز است. پاتریوت ستون اصلی دفاع هوایی عربستان در برابر موشک ها و هدف گیری ها از هوا را تشکیل می دهد. عربستان سعودی 6 گردان با 200 موشک انداز هم دارد. سعودی ها به طور مرتب این سامانه ها را به روز رسانی و در ماه ژوئیه سال 2015 جدیدترین سامانه پاترویت را دریافت کردند. شرکت ریتون که در ایالات متحده سامانه های پاتریوت را تولید می کند، اصرار دارد که این سامانه از سال 2015 تا کنون بیش از 100 موشک بالستیک شلیک شده توسط حوثی ها از یمن را ردگیری و خنثی کرده است.
با این حال، چندین مورد هم بوده که سامانه های موشکی پاتریوت حال یا به دلیل بی تجربگی نیروهای سوری یا به دلیل نقص تجهیزات نتوانستند اهداف خود را رهگیری کنند. درگیری یمن همچنین نشان داده است که حتی یک پدافند هوایی نسبتا مجهز هم نمی تواند در برابر حملات موشکی (و هواپیماهای بدون سرنشین) پی در پی، دفاع خوبی باشد. ورود شمار زیادی از موشک ها می توانند عملکرد باتری های موشکی سطح به هوا را تحت تاثیر قرار دهند و همین مساله یکی از عواملی بوده که سبب شده است در حمله اخیر به تاسیسات سعودی از استفاده از بیش از 20 موشک کروز و هواپیمای بدون سرنشین استفاده شود.
آنچه بر مشکل عربستان می افزاید این است که سامانه های پاتریوتی که در اختیار دارد، همانند سامانه های دفاعی ضد موشک های بالستیک که سفارش داده، اساسا به منظور حمله به موشک های بالستیک و اهدافی در ارتفاعات بالا طراحی شده اند. پاتریوت و تاد برای دفاع در برابر اهدافی که در ارتفاع پایین پرواز می کنند نظیر موشک های کروز و برخی از انواع هواپیماهای بدون سرنشین مناسب برای عملیات انتحاری که در 14 سپتامبر مورد استفاده قرار گرفتند، سامانه های مناسبی نیستند.
یکی دیگر از مشکلات ریاض هم این است که سامانه های دفاع هوایی که در اختیار دارد، فضای جغرافیایی نسبتا بزرگ عربستان را پوشش نمی دهند. نهایتا اینکه بیشتر پدافندهای هوایی عربستان در حال حاضر برای دفاع در برابر تهدید موشکی از یمن تنظیم شده اند. همه این عوامل بدین معناست که دفاع هوایی سعودی در برابر حملات موشکی و هوایی احتمالی ایران به شدت آسیب پذیر است.
منبع: استرتفور / مترجم: طلا تسلیمی
نظر شما :