بازگشت مقتدا

دیپلماسی ایرانی: مقتدا صدر، رهبر جریان صدر که بعد از جنجال های سیاسی گسترده ای که بر سر لزوم انجام اصلاحات در دولت حیدر العبادی، نخست وزیر عراق به راه انداخته بود، به ایران آمده بود و در شهر قم مستقر شده بود، مجددا به عراق بازگشته است.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، بازگشت مقتدا صدر به عراق نگرانی های تازه ای را نزد سیاستمداران عراقی ایجاد کرده است. بسیاری امیدوار بودند با رفتن مقتدا صدر از عراق و استقرارش در قم تا مدتی از فشارهای سیاسی او در امان باشند. سیاستمداری که طرفداران مردمی بسیاری دارد و با ایجاد شور عمومی و سر دادن شعارهای مردم پسند توانسته است موجی جدید در عراق ایجاد کند که به فرمان او حرکت می کند، ویران می کند و در صورتی که بتواند بسیاری از امور را تغییر می دهد.

مقتدا صدر نزدیک به دو ماه پیش توانسته بود موجی سنگین علیه آن چه وی ایادی فساد در حکومت عراق می نامید راه بیندازد و وفادارانش در منطقه سبز به همین بهانه توانسته بودند به مجلس و دفتر نخست وزیری عراق یورش ببرند و عملا فعالیت های دولت و مجلس را فلج کنند. در پی این اعتراض ها و یورش ها نمایندگان مجلس کتک خوردند، نخست وزیر نتوانست فهرست وزرای جدید خود را به مجلس معرفی کند و مجلس نتوانست جلسات عادی خود را از سر بگیرد.  

بازگشت مقتدا صدر با اعلام خبر از سرگیری فعالیت های مجلس از سه شنبه هفته آینده، یعنی بعد از پایان تعطیلات عید فطر که توسط سلیم الجبوری، رئیس مجلس عراق اعلام شد، هم زمان شده است. از این رو بازگشت او به عراق نگرانی ها را نزد فراکسیون های سیاسی که تلاش می کنند فعالیت های مجلس مجددا از سر گرفته شود، افزایش داده است. اگر چه نمایندگان جریان صدر در روزهای آخر تحصن خود به تحصن پایان دادند و به جمع نمایندگان مجلس پیوستند اما هنوز خاطره برخورد آنها با دیگر نمایندگان از سوی طرفداران صدر فراموش نشده است.

مقتدا در صف نخست

از تابستان گذشته که افکار عمومی عراق علیه فساد مالی حاکم بر کشور تظاهرات کرد، مقتدا صدر خود را در صف نخست این اعتراضات قرار داد. او تا همین دو ماه پیش با اعتراض های مردمی همراه بود و در فضایی که به سود خود ایجاد کرده بود توانسته بود توجه ها را از فساد مالی حاکم بر وابستگان حکومتی خود دور کند و همه چیز را متوجه مجلس و دولت کند. مقتدا صدر برای این که بتواند بازی اش را به خوبی پیش ببرد، دو تن از اعضای دولت وابسته به خود از جمله بهاء الاعرجی، معاون سابق نخست وزیر را در حبس خانگی انداخت و از مردم خواست اگر شکایتی از او دارند به دفترش مراجعه کنند تا او را محاکمه کند. با این فضاسازی مقتدا صدر توانست جلوتر از دیگر موج فشارها بر دولت برای اعمال اصلاحات مالی و مبارزه با فساد پیش رود. سپس یاران خود را به تحصن در منطقه سبز فرا خواند و خود نیز به جمع آنها پیوست. برخی منابع آگاه می گفتند که منابع نامعلوم به او اطلاع داده بودند که قرار است از سوی جریانی خاص هدف قرار بگیرد. این منابع به او القا کرده بودند که ایران با تبانی امریکا پشت حذف او از عرصه سیاسی کشور است. برای همین و با هدایت این جریان نامعلوم وی به حرکتش جنبه ضد ایرانی نیز داد که با واکنش دیگر گروه های سیاسی عراقی و مردمی مواجه شد. برای همین وقتی طرفدارانش در تجمعات خود علیه ایران شعار سر می دادند در جنوب به ویژه در بصره مردم در دفاع از ایران تجمع می کردند و پرچم ایران را بر می افراشتند. این تحرکات سبب شد تا مقتدا صدر به ایجاد شکاف در طایفه شیعی عراق متهم شود. هر چه هم به او در این زمینه هشدار می دادند، توجه نمی کرد. در آخر در اقدامی ناگهانی به نجف اشرف رفت در حالی که یارانش برای بار دوم به مجلس و دفتر نخست وزیری یورش بردند و از آن جا هم به طور ناگهانی به ایران آمد. در حالی که در ایران نتوانست بر خلاف خواسته اش با هیچ کدام از مقامات ایرانی دیدار رسمی داشته باشد.

تا این که عملیات فلوجه آغاز شد. با آغاز عملیات فلوجه فشارها به جریان صدر با هدف لزوم حمایت از ارتش و نیروهای داوطلب مردمی افزایش یافت. از این رو وی از طرفدارانش خواست در حمایت از نیروهای مبارزی که در میدان جنگ در حال فتح شهرها و روستاهای مختلف از دست داعش هستند، موقتا به تحرکات خود پایان دهند.

حالا منابع نزدیک به جریان صدر به روزنامه العرب گفته اند که مقتدا صدر بعد از گذراندن آن چه "دوران اعتکاف او در ایران" نامیده اند به منزلش در منطقه حنانه در نجف اشرف برگشته و قرار است ظرف روزهای آینده میزبان شماری از مسئولان جریان صدر و اعضای فراکسیون الاحرار و نمایندگان جریان صدر در پارلمان عراق باشد تا درباره آخرین تحولات منطقه و عراق بحث و تبادل نظر کنند.

عدم استقبال از بازگشت مقتدا

منابع آگاه عراقی به العرب گفته اند که بازگشت مقتدا صدر به عراق با عدم استقبال برخی جریان های سیاسی از جمله حزب الدعوه اسلامی، به رهبری نوری مالکی و حیدر العبادی نخست وزیر مواجه شده است. آنها از این می ترسند که مقتدا صدر مجددا جنجال تازه ای به پا کند و دوباره فعالیت های سیاسی و اقتصادی و اجتماعی کشور را مختل کند.

این در حالی است که صدر از یاران خود خواسته که بعد از برگزاری مراسم عید فطر تظاهراتی میلیونی در بغداد برگزار کنند تا به دنبال آن فشارهای سیاسی به دولت وارد شود تا در اعلام کابینه جدید خود سرعت بیشتری به خرج دهد.

حسن السنید، یکی از رهبران حزب الدعوه در کنفرانس مطبوعاتی خود با خبرنگاران از بازگشت مقتدا صدر به عراق ابراز ناخشنودی کرد و گفت: «خدا رحم کند.. بلا برگشت.»

این در حالی است که حیدر العبادی با وجود گذشت 8 ماه از وعده تعدیل کابینه خود و تشکیل کابینه ای تکنوکرات هنوز نتوانسته است به وعده خود عمل کند. در حالی که دادگاه فدرال عراق نیز رای به ابطال اصلاحات او داد و از وزرای برکنار شده خواست که به پست های خود برگردند. صدر هفته گذشته با دادن پیامی از ایران گفته بود که یارانش به صف خواستاران برکناری روسای سه گانه (ریاست جمهوری، ریاست مجلس و نخست وزیری) خواهد پیوست.