ساعت‌ها مذاکره بی‌نتیجه بایدن با اردوغان

دیپلماسی ایرانی: جو بایدن، معاون رئیس جمهوری امریکا در حالی به استانبول سفر کرد که او عالی ترین مقام امریکایی است که بعد از انتخاب رجب طیب اردوغان به سمت ریاست جمهوری ترکیه از این کشور دیدن می کند. این سفر در سایه تنش موجود در روابط این دو کشور که هر دو عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) هستند، انجام شده است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ایلاف، وابسته به جریان های لیبرال مخالف حکومت عربستان که مقر آن در لندن است، دو طرف نزدیک به چهار ساعت در یکی از کاخ های دوران عثمانی در منطقه آسیایی استانبول با یکدیگر گفت وگو کردند در حالی که بعد از آن هیچ چیز درباره جزئیات مذاکراتشان به خبرنگاران نگفتند. در کنفرانس خبری مشترکشان نیز هر کدام از آنها بیانیه ای را خواندند بدون این که حاضر شوند به سوالی پاسخ دهند. بایدن به تنها چیزی که فراتر از بیانیه پاسخ داد، این بود که گفت: «روابط دو کشور همیشه قوی و خوب بوده است.»

واشنگتن از این که نقش ترکیه در مبارزه با داعش بسیار کم رنگ است و این شبکه تروریستی توانسته در سایه سکوت ترکیه بر مناطق گسترده ای از عراق و سوریه مستولی شود، ناراحت است. در حالی که ترکیه نیز از رفتار امریکا در قبال بحران سوریه از جمله خودداری آن از به رسمیت شناختن نزدیک به 1.6 میلیون نفر پناهنده سوریه و حمایت امریکا از کردها در مبارزه با داعش خشمگین است. بایدن درباره موضوع بحران سوریه در گفت وگوهایش با رئیس جمهوری ترکیه گفت: «درباره سوریه ما مجموعه کاملی از قضایا و گزینه های موجود را بررسی کردیم و امیدواریم بتوانیم به کمک هم این موضوع را حل کنیم.» او همچنین گفت: «گفت وگوهای ما شامل چگونگی حمایت از مخالفان سوری و مرحله انتقالی در حکومت ریاستی بشار اسد بود.»

اردوغان در ماه گذشته از سیاست های ترکیه در قبال گروه های مسلح تندروی اسلام گرا در سوریه انتقاد کرده و گفته بود که سیاست های آنکارا به ظهور داعش در منطقه کمک کرد. اظهاراتی که با واکنش تند اردوغان مواجه شد و نسبت به این که روابط دو کشور به "رابطه ای مربوط به گذشته" محدود شود، هشدار داد.

بایدن در توجیه اظهارات خود علیه ترکیه گفت: «صراحت لهجه بخش مهمی از روابط دو کشور را تشکیل می دهد.»

وی همچنین توضیح داد: «ما همیشه به طور مستقیم و صریح درباره همه قضایا صحبت کرده ایم و این کاری است که همیشه با دوستانمان انجام می دهیم.»

اردوغان درباره روابط دو جانبه کشورش با امریکا می گوید: «ما همیشه خواستار همکاری با ایالات متحده و توسعه روابط با آن بوده ایم.»

اما تا کنون مشارکت ترکیه در پیمان مبارزه با داعش که ایالات متحده در آن حساب بسیاری بر روی ترکیه کرده بود، تنها به اجازه دادن به مبارزان کرد پیشمرگ برای عبور از اراضی ترکیه برای کمک به مبارزان کرد کوبانی که در حال مبارزه با داعش هستند، محدود بوده است. ترکیه تا حالا به نیروهای امریکایی اجازه نداده است که از پایگاه اینجرلیک در جنوب این کشور علیه مواضع داعش استفاده کنند. مساله ای که سبب شده امریکایی ها مجبور شوند که از پایگاه های خود در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای حمله به داعش استفاده کنند.

ترکیه بر این اعتقاد است که صرفا حملات هوایی پیمان بین المللی مبارزه با داعش علیه مواضع این گروه در عراق و سوریه کافی نیست و باید تلاش ها شامل سرنگونی حکومت بشار اسد در سوریه نیز بشود.

دولت ترکیه شرط کرده است تنها در صورتی حاضر به پیوستن به پیمان مبارزه با داعش خواهد شد که منطقه حائلی در مناطق مرزی اش با سوریه در خاک سوریه به وجود آید و منطقه پرواز ممنوع در مناطقی از این کشور اعمال شود، شروطی که جامعه جهانی و امریکا تا کنون حاضر به پذیرفتن آنها نشده اند.

یکی مقام عالی رتبه امریکایی قبل از رسیدن بایدن به ترکیه گفت: «بسیاری بر این اعتقادند که بهتر است در وضعیت فعلی بر اهداف به جای ابزارها تمرکز کنیم.»

بر خلاف ترک ها امریکایی ها بر مبارزه با جهادی ها متمرکز شده اند. این مقام امریکایی در ادامه افزود: «ما با ترک ها به توافق رسیدیم که برای دوره انتقالی در سوریه تلاش کنیم، اما در پایان کار، مرحله ای که در آن اسد نباشد. اما در وضعیت فعلی اولویت ما شکست داعش در عراق و سوریه است. آن چه ترک ها بر سر منطقه حائل می خواهند را اعضای ارتش آزاد بعد از تسلط بر مناطقی که به کنترل خود در می آورند، می توانند اعمال کنند.»

وی همچنین گفت: «می توانید سناریویی را تصور کنید که در آن مخالفان قدرتمند سوری در میدان عمل قدرت بیشتری دارند و می توانند مناطق را از حضور تندروها و افراد داعش پاک سازی کنند و بعد از تسلط بر آنها از این مناطق مراقبت کنند. این متفاوت از آن چیزی خواهد بود که از جامعه جهانی درباره منطقه امن خواسته می شود.»

این در حالی است که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نسبت به عملیاتی که ایالات متحده علیه نیروهای تندروی جهادی در سوریه انجام می دهد، هشدار داد و گفت می توان هدف امریکا را از انجام این کار تلاش برای سرنگونی حکومت اسد دانست.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11