نسخه احتمالی امریکا برای عراق در دستان جان کری

دیپلماسی ایرانی: جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا این بار با خاطری نگران از عراق رهسپار خاورمیانه شده است و تلاش دارد در دیدار با مقام های مختلف عربی راهکاری برای برون رفت عراق از وضعیت فعلی اش بیابد. پیش بینی می شود وی در این تور خاورمیانه ای اش سرزده به بغداد هم برود و با مقام های عراقی نیز دیدار کند. اگر چه وزارت امور خارجه امریکا نامی از عراق در برنامه جان کری به خاورمیانه به میان نیاورده است.

به گزارش پایگاه خبری عراقی وای نیوز، جان کری در حالی به منطقه می آید که تا کنون همه تلاش های امریکا برای حل بحران امنیتی این کشور راه به جایی نبرده است و اختلافات سیاسی گروه های عراقی نیز در اوج خود به سر می برند.  

سفر کری به عراق تنها یک هفته بعد از سفر معاونش به همراه هیئتی دیپلماتیک به عراق صورت می گیرد. درباره آن سفر حرف های جسته و گریخته ای شنیده شده است. از جمله این که گفته می شود هیئت امریکایی در دیدار با نوری مالکی از او خواسته اند که از قدرت کنار برود و اجازه دهد فردی جدید از درون ائتلاف ملی که مالکی خود نیز از آن محسوب می شود، انتخاب شود. خبری که هیچ منبع رسمی ای آن را تایید نکرده است. در آن سفر معاون وزیر امور خارجه امریکا و هیئت همراهش با دیگر مقام های عراقی از جمله سید عمار حکیم، رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق و مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان نیز دیدار کرد. تا کنون خبری از جزئیات این دیدارها منتشر نشده است.

تحلیلگران بر این اعتقادند که امریکایی ها تا کنون از نوری مالکی نخواسته اند که از قدرت کنار برود و تنها به این حرف که عراقی ها خود رهبران خود را انتخاب می کنند، بسنده کرده اند. آنها همچنین به مالکی به عنوان فرصتی برای بازسازی عراق بعد از عقب نشینی نیروهای امریکایی از آن در سال 2011 می نگرند اگر چه به خوبی می دانند که حجم مخالفت ها با او بسیار بالا است.

باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا هفته پیش در گفت وگو با شبکه سی ان ان درباره اوضاع جاری در عراق گفته بود: «به عراقی ها فرصت دادیم تا حکومتی دموکراتیک که در آن همه گروه های عراقی جای داشته باشند تشکیل دهند و فراتر از خطوط طایفه ای با هدف تامین آینده ای بهتر برای فرزندانشان کار کنند اما متاسفانه اکنون می بینیم که اعتماد در این کشور از بین رفته است.»

اوباما همچنین گفته است که در این هفته 300 مستشار نظامی به عراق ارسال می کند ولی تاکید کرده است که تا زمانی که تغییری در عرصه سیاسی عراق مشاهده نشود ایالات متحده اجازه نمی دهد که جان شهروندانش در این کشور به خطر بیفتد.

با این حال اوباما در مصاحبه با شبکه امریکایی دیگری نیز گفته است که «امریکا قدرت آتشیینی ندارد که بتواند عراق را یکپارچه نگه دارد و من این را به وضوح به نوری مالکی، نخست وزیر عراق و دیگر مسئولان داخلی این کشور گفته ام.»

بر اساس برنامه رسمی اعلام شده از سوی وزارت امور خارجه امریکا، جان کری برای بررسی بحران سوریه، مذاکرات هسته ای با ایران و بحران عراق به اردن، بلژیک و پاریس توری یک هفته ای انجام می دهد. اما امروز خبر رسید که وزیر امور خارجه امریکا در سفری اعلام نشده وارد قاهره شده و در آن جا رسما اعلام کرده است که ایالات متحده 572 میلیون دلار از پول های اختصاص یافته به مصر را پرداخت خواهد کرد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ایلاف 10 روز پیش کنگره امریکا به از سرگیری کمک های مالی و نظامی امریکا به مصر در چارچوب معاهده امضا شده میان دو کشور چراغ سبز نشان داده بود. بر اساس توافق دو طرف امریکا باید سالانه 1.5 میلیار دلار کمک مالی و نظامی به مصر بپردازد.

قرار است جان کری در امان در دیدار با ناصر جوده، همتای اردنی اش درباره مشکلات امنیتی منطقه بحث و تبادل نظر کند.

در صورت سفر کری به عراق این سفر دومین سفر او به این کشور از زمانی که مسئولیت سمت وزارت امور خارجه امریکا را در سال 2013 بر عهده گرفته است تا کنون محسوب می شود. هنوز منابع خبری جدول کاری وی را در عراق منتشر نکرده اند. سفر کری به عراق در حالی انجام می شود که داعش در طول ماه های گذشته حملات شدیدی را به استان های غربی عراق انجام داده و توانسته است که موصل و بخش هایی از الانبار به کنترل خود در آورد. مساله ای که سبب شده است تا عراق در پرتگاه تجزیه طایفه ای قرار بگیرد. ناظران بر این اعتقادند که مسائل طایفه ای یکی از دلایل اصلی ناتوانی ارتش عراق در مواجهه با نیروهای تروریستی داعش به حساب می آید.

بعضی از کارشناسان بر این اعتقادند که به رغم میلیاردها دلاری که صرف آموزش نیروهای عراقی شده است، این نیروها انگیزه و توانایی کافی برای جنگ با گروه های تروریستی و حمایت از تمامیت ارضی و حکومت نوری مالکی را ندارند.

مایکول هانلون، مدیر مرکز مطالعات بروکینگز انسیچویشن در این باره می گوید: «مالکی باید کنار برود. بیشتر سنی ها و کردها معتقدند که وی شیعه متعصبی است که توجه چندانی به مصالح آنها نمی کند. در حالی که می تواند بعضی وقت ها حق هم با آنها باشد. به هر حال با توجه به وضعیت موجود بسیار سخت است که او بعد از 8 سال نخست وزیری بتواند همچنان این سمت را حفظ کند.»

با این حال هانلون تاکید می کند، به رغم این که می گوییم او باید از قدرت کنار برود اما با توجه به اکثریت آرایی که او در انتخابات ماه آوریل عراق به دست آورد زمان برای کنار رفتن او از قدرت نیز از دست رفته است.

ائتلاف دولت قانون به ریاست نوری مالکی توانست در انتخابات اخیر 95 کرسی از 328 کرسی مجلس نمایندگان عراق را به دست آورد و در راس گروه های پیروز در این انتخابات قرار بگیرد. مساله ای که سبب شده است وی به رغم مخالفت های شدید به فکر نخست وزیری برای بار سوم باشد.

پیش بینی می شود نخستین جلسه پارلمان جدید عراق تا پایان ماه جاری میلادی برگزار شود و تا آن موقع تکلیف حکومت جدید عراق نیز مشخص شود. مساله ای که مسئولان امریکایی و بسیاری از گروه های سیاسی عراقی نیز بر آن تاکید دارند و می گویند برای اجتناب از تشدید بحران در کشور باید دولت جدید عراق فورا تشکیل شود.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11