عده‌ای نمی‌خواهند موفقیت‌های ظریف را ببینند

تیم مذاکره کننده هسته ای در طول هفت ماه گذشته در معرض نقد بخشی از جریان های سیاسی کشور قرار داشته است که حجم بالای سوالات و تذکرات به وزیر امور خارجه در مجلس اصولگرایان نیز نمونه بارز همین مساله است. البته نمایندگان میانه رو و برجسته مجلس در تلاش هستند که تا حد توان از تحمیل فشار به ظریف بکاهند. مسعود پزشکیان از جمله نمایندگانی است که حجم بالای سوالات و تذکرات نمایندگان به ظریف را درست نمی داند.

 او در گفت وگویی با «اعتماد» به همین مساله می پردازد و می گوید: منتقدان اگر می خواستند ببینند یا بدانند حداقل منصفانه قضاوت می کردند و منصفانه حرف می زدند. جالب هم هست این منتقدان همان افرادی هستند که در طول هشت سال در برابر اشتباهات و سیاست های نادرست احمدی نژاد هیچ نقدی نداشتند و سکوت می کردند ولی حالا دایم انتقاد می کنند و سوال طرح می کنند.

ارزیابی شما به عنوان یک نماینده مجلس درباره عملکرد وزارت امور خارجه چیست؟

بنده بر این نظر هستم که آقای ظریف و تیم مذاکره کننده در عرصه سیاست خارجی موفق عمل کرده اند.

اما گروهی از منتقدان ژنو بر این نظر هستند که تیم مذاکره کننده و وزارت امور خارجه تاکنون دستاوردی نداشته یا حداقل اشتباهات این وزارتخانه بیش از نقاط قوت و دستاوردهایش بوده است.

خب این نظر بخش محدودی از نمایندگان مجلس است. بگذاریم آنها نیز نظرشان را بگویند. بالاخره هر کسی نظر و عقیده ای دارد که بر اساس تحلیل خودش آن را ارائه می کند. اما اگر بخواهیم یک بررسی تحقیقی و مطالعاتی در رابطه با دستاوردهای تیم مذاکره کننده و وزارت امور خارجه داشته باشیم باید روند مذاکرات را از ابتدا تاکنون مورد نقد و بررسی قرار بدهیم. در روند کار همین که رژیم صهیونیستی ناراضی و ناراحت است یا همین که در ایالات متحده سیاستمداران تندرو و بخشی از جمهوریخواهان فریاد می زنند تا با ایران مقابله شود و بیشتر تحت فشار قرار بگیرد، نشان می دهد تیم مذاکره کننده و وزارت امور خارجه توانسته در راستای اهداف کشور گام بردارد و در این مسیر موفق عمل کند.

در عین حال مخالفانی در داخل کشور هستند که تحرکات تیم مذاکره کننده را قبول ندارند.

ما باید مشخص کنیم که اگر نتیجه و روند مذاکرات خوب است پس چه انتظار و توقعی از تیم مذاکره کننده یا شخص آقای ظریف داریم که باید انجام بدهد و انجام نداده است. بازی برد – برد یک اصل مهم در سیاست خارجه است و ما نباید توقع داشته باشیم که در این عرصه یک طرف یعنی ما حتما برنده باشیم و همزمان طرف مقابل بازنده باشد.

اما از رفتار و گفتار مخالفان داخلی آقای ظریف اینچنین برداشت می شود که به دنبال بازی برد – باخت هستند.

اصلا چنین چیزی امکان ندارد. تا حالا کارهایی که در عرصه سیاست خارجی انجام داده ایم بر اساس سیاست برد – برد بوده است. در ضمن ما برای برنامه هایی که می خواهیم اجرایی یا دنبال کنیم باید واقعیت را در نظر بگیریم. ما در هشت سال گذشته اوج بیکاری، تورم، رکود اقتصادی و غفلت از جوانان را داشتیم. نسل جوان ما به سرعت پیر می شود و ما از آنان غافل و نسبت به آینده بی تفاوت هستیم. همه اینها در حالی است که اگر ما به دنبال شعارها و برنامه های اساسی از جمله ثبات نظام هستیم، می بایست نگاه به داخل کشور داشته باشیم. نگاه به امور داخلی کشور یعنی فکر کردن به مشکلات و چالش های داخلی که در مقایسه با مسائل بین المللی خیلی عمیق و جدی تر است. لذا اگر ما دل مان برای مملکت می سوزد و اهداف کلان نظام را دنبال می کنیم باید ابتدا مشکلات داخلی را بر طرف کنیم. اینکه بخواهیم به یک بار در عرصه بین المللی تمام خواسته هایمان را جامه عمل بپوشانیم بدون اینکه بخواهیم مسائل داخلی را رفع کنیم، درست نیست. علاوه بر این با اختلاف افکنی، تفرقه پراکنی، دامن زدن به شکاف ها و عمیق تر کردن اختلاف هایی که وجود دارد و انکارناپذیر است راه به جایی نمی بریم. اینکه یک نفر فکر کند همه حق با اوست و تنها اوست که درست می گوید و غیر او در اشتباه هستند، نخواهیم توانست در داخل کشور به ثبات برسیم و این بدتر از چیزی است که برخی ها در عرصه بین المللی زیر ذره بین قرار داده اند. حرف من این است که سیاست خارجی ما تا این مرحله از موفق ترین حوزه هایی بوده که دولت روحانی در شش، هفت ماه گذشته انجام داده است ولی یک عده هستند که نمی خواهند این را بدانند.

چرا مخالفان نمی خواهند موفقیت تیم مذاکره کننده را بدانند؟

این را باید از خودشان پرسید که چرا نمی خواهند موفقیت های سیاست خارجه دولت روحانی را بدانند. اگر می خواستند ببینند یا بدانند حداقل منصفانه قضاوت می کردند، منصفانه حرف می زدند. جالب هم هست این منتقدان همان افرادی هستند که در طول هشت سال در برابر اشتباهات و سیاست های نادرست احمدی نژاد هیچ نقدی نداشتند و سکوت می کردند ولی حالا دایم انتقاد می کنند و سوال طرح می کنند.

یکی از اعضای جبهه پایداری در نقد عملکرد تیم مذاکره کننده گفته است که دولت احمدی نژاد هشت سال در کنار کشورهای اسلامی قرار گرفته بود ولی دولت روحانی در طول شش، هفت ماه گذشته نشان داد بیشتر تمایل به غرب دارد . به نظر شما این تحلیل تا چه اندازه درست است؟

اگر چنین چیزی هم درست باشد سوال من این است که در تمام سمینارها و اجلاس بین المللی چند بار کشورهای اسلامی به نفع جمهوری اسلامی رای دادند و با مصوبات ضد ایرانی در جوامع بین المللی مخالفت کردند؟ مگر در همین نشست های منطقه ای نبود که کشورهای عربی، جمهوری اسلامی ایران را مهم ترین تهدید دانستند؟ آیا کسانی که دولت احمدی نژاد را در کنار کشورهای اسلامی و روحانی را غربگرا می خوانند، خبر از چنین مسائلی دارند و می دانند یا همین گونه می خواهند خبری را در جامعه نشر دهند؟

حجم بالای تذکرات و سوالات از وزیر امور خارجه این نگرانی را به وجود آورده است که مخالفان ظریف به دنبال استیضاح وی هستند؟ شما این فرضیه را چقدر جدی می دانید؟

به فرض اینکه آقای ظریف استیضاح شوند هم نباید نگران بود. ایشان می توانند در صحن حاضر شوند و حرف شان را به نمایندگان بزنند لذا جای نگرانی ندارد. کسی که در دیپلماسی خارجی موفق بوده می تواند از خودش در برابر نمایندگان نیز دفاع کند. استیضاح زمانی رخ می دهد که اقدامات تیم مذاکره کننده بدون هماهنگی مقام معظم رهبری صورت گرفته باشد یا اهداف و خطوط قرمز نظام در نظر گرفته نشود که مشخصا تیم مذاکره کننده حداقل تاکنون بدون هماهنگی و مستقل از نظر رهبری در مذاکرات هسته ای عمل نکرده و همواره با هماهنگی و تحت چارچوب های نظام قدم برداشته است و مقام معظم رهبری نیز چند مرتبه گفته اند «تیم مذاکره کننده را قبول دارند و از ایشان حمایت می کنند». پس معنایی ندارد که عده یی بخواهند استیضاح ظریف را برنامه ریزی کنند حجم بالای سوالات اینچنین به نظر می رساند که فضای مجلس نسبت به حمایت از تحرکات دیپلماسی دولت در حال تغییر است.

از حجم بالای سوالات نمی توان اینچنین برداشت کرد که فضای کلی مجلس در حال تغییر است یا اکثریت مجلس مخالف تیم مذاکره کننده هستند.

سوال یا استیضاح باید یک توجیه داشته باشد. وقتی که دیپلماسی در حال ارتقاست چرا باید عده ای استیضاح را پیش بگیرند. مقام معظم رهبری بر تعامل سازنده با تمام کشورهای دنیا اشاره داشتند. آنانی که جلوی سفارت انگلستان جمع شدند و از دیوار بالا رفتند و بی خودی بهانه دست غرب و کشورهای مخالف جمهوری اسلامی دادند و آن هزینه های سنگین را به کشور در عرصه بین الملل وارد کردند چرا در آن زمان مورد انتقاد قرار نگرفتند که دست از رفتارهای هزینه بر و غیرکارشناسانه بردارند و حالا عده ای از همان افراد منتقد مذاکرات ژنو می شوند.