منافقین به صورت هسته‌های کوچک در دنیا متفرق خواهند شد

۱۸ شهریور ۱۳۸۷ | ۱۶:۲۴ کد : ۲۶۱۴ گفتگو
نویسنده خبر: على موسوى خلخالى
گفت و گو با با دکتر حسین علائی
منافقین به صورت هسته‌های کوچک در دنیا متفرق خواهند شد

گفت و گوى دیپلماسی ایرانی با دکتر حسین علائی درباره وضعیت کنونی منافقین در عراق و احتمال خروج آنها از این کشور.

آقای علائی روز دو شنبه سربازان عراقی وارد پایگاه اشرف شده و کنترل آن را بر عهده گرفتند. اما آقای دباغ سخنگوی دولت عراق گفت که ما تنها برای رفع مشکلات اعضای منافقین به این پایگاه آمدیم و قصد داریم بر اساس اصول حقوق بشر نیازهای آنها را برطرف کنیم. نظر شما در این زمینه چیست؟

 

از زمانی که عراق به اشغال امریکا در آمد یکی از مسائل مهم برای امریکایی ها این بود که با مجاهدین خلق در داخل عراق که همیشه به عنوان بازوی صدام علیه ایران و علیه انتفاضه و جریان های مخالف رژیم صدام حسین در عراق عمل کرده­اند، چگونه رفتار کنند. امریکا از همان ابتدای اشغال عراق سازمان مجاهدین خلق و نیروهای آن را در داخل پایگاه­های خودشان که مهمترین آنها پایگاه اشرف در نزدیکی­های بغداد بود، نگهداری کرد. اداره درون پایگاه را به خود منافقین واگذار کرد و بیرون آن را در کنترل گرفت و هدفش این بود که سازمان منافقین در کنترل ارتش امریکا در داخل عراق رفتار کنند.

 

از زمانی که دولت قانونی در عراق بر سر کار آمد یکی از مسائل مهم امنیتی­ای که در مذاکرات بین مقامات جمهوری اسلامی ایران و عراق مطرح می­شده تعیین تکلیف سازمان منافقین به عنوان یک گروه تروریستی ضد جمهوری اسلامی ایران بوده است. ایران در خواست این را داشته که پایگاه­های منافقین در داخل عراق برچیده و افراد آنها تحویل جمهوری اسلامی ایران بشوند. اما امریکا هیچ گاه اجازه چنین کاری را نداد. امریکایی ها فکر می­کردند از منافقین به عنوان سازمانی هم برای جاسوسی و کسب اطلاعات از ایران هم به عنوان ابزاری برای مذاکره با ایران استفاده کند. بنابر این آنها را حفظ کردند و برخی از سران منافقین با کنترل امریکایی ها به خارج از عراق رفتند و برخی دیگر نیز که در داخل عراق هستند در کنترل سیاست­های امریکا تاکنون عمل کردند.

 

در شرایط فعلی امریکا می­خواهد این مسئله را به گونه­ای حل بکند تا فشار جمهوری اسلامی ایران را از روی دوش خودش بردارد. از این رو پذیرفته که از نظر ظاهری اداره اروگاه اشرف را به دولت عراق واگذار بکند. اما سیاست­گذاری و نحوه رفتار با منافقین هنوز در اختیار امریکایی­ها است و در واقع ارتش عراق به عنوان ابزاری برای امریکایی­ها در کنترل این اردوگاه عمل خواهد کرد و به طور کامل اختیار منافقین تحت کنترل دولت عراق قرار نگرفته است. بر همین اساس دولت عراق تلاش می­کند، آرام آرام فضای اختیارات خودش را در ارتباط با منافقین افزایش دهد و کنترل این منطقه را بر عهده بگیرد. طبیعتا گفتاری که علی دباغ سخنگوی دولت عراق مطرح کرده، در همین راستا است. معمولا چون سازمان منافقین در زمان صدام حسین با هزینه­های دولت عراق و پس از آن نیز با کمک­های مالی امریکا و اروپا و بعضا هم دولت عراق اداره می­شده است. اکنون هم طبیعتا چنین سخنی به معنای کمک به آنها برای کنترل منافقین از سوی دولت عراق تلقی می­شود و به نظر می­رسد که در مدیریت منافقین در داخل عراق تغییراتی ایجاد شده و نقش دولت عراق نسبت به امریکایی ها افزایش پیدا کرده است.

 

گفته می­شود، دولت عراق به منافقین تا عید فطر ضرب الاجل داده تا خاک عراق را ترک کنند. آیا به نظر شما چنین چیزی صحت دارد و اصولا قابل اجرا است؟

 

دولت عراق هم تحت فشار ایران است و هم بسیاری از مقامات عراق خودشان کسانی هستند که در دوران انتفاضه از منافقین ضربه و لطمه خوردند. طبیعتا آنها تلاش می­کنند این مسئله را حل بکنند. بهترین راه حل هم شاید برای آنها و امریکایی ها این باشد که منافقین را از عراق به سایر نقاط دنیا و کشورهای مختلف جهان پراکنده کنند. بر این اساس شاید بتوان گفت امریکایی ها احتمالا برنامه­ای دارند تا هسته­های مختلف منافقین را در کشورهای مختلف اروپایی و حتی عربی و خود امریکا تشکیل بدهند و یک هسته­های جدیدی که بتوانند کار سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران انجام دهند و در عین حال سازمان خودشان را هم حفظ بکنند، به وجود بیاورند. آنها نگرانی شان این است که منافقین به ایران تحویل داده شوند و مسئله سازمان مجاهدین خلق به طور کامل حل بشود و این سازمان عملا منحل شود. بنابر این از طریق دولت عراق در حال انجام این کار هستند. برای دولت عراق مسئله مهم این است که اعضای این سازمان در داخل عراق نباشند.

 

آیا وقوع چنین اتفاقی در جایی که ایران کمتر کنترلی می­تواند بر آن داشته باشد، آیا به ضرر ایران تمام نخواهد شد؟

 

از یک جهت ممکن است در دراز مدت چنین اثری را داشته باشد. اما در کوتاه مدت از هم پاشیدگی این سازمان که یک سازمان مسلح شبه نظامی به شمار می­رود و دارای یک سازماندهی کاملا نظامی است و در کنار هم بودن به آن امکان می­دهد که فضایی را به وجود بیاورد تا بتواند عملیات نظامی علیه ایران انجام بدهد، شاید از این جهت در کوتاه مدت به نفع جمهوری اسلامی است که آنها را از داخل عراق بیرون کرده و پراکنده بکنند. شاید این پراکندگی باعث بشود که بسیاری از اعضای این سازمان که در شرایط نامساعد به سر می­برند و به دنبال فرصتی برای جدا شدن از این سازمان می­گردند، در واقع چنین زمینه­ای فراهم بشود تا نتوانند تشکل قبلی خود را حفظ بکنند.

 

اما در عین حال جمهوری اسلامی باید به این مسئله توجه داشته باشد که ممکن است امریکایی ها به کمک سازمان منافقین بخواهند یک نوع سازماندهی جدیدی را برای این تشکل به وجود بیاورند که آنها را از قالب نظامی خارج و به عنوان هسته­های سیاسی مخالف جمهوری اسلامی در برخی از نقاط دنیا و کشورهایی که با ایران مسئله دارند مثل برخی از کشورهای اروپایی و امریکا پراکنده بکنند و از آنها در آینده استفاده کنند.

 

ایرانی­ها اخیرا میان اعضای مجاهدین توبه­نامه پخش کرده­اند تا شاید بتوانند برخی از اعضای منافقین را به ایران باز گردانند. فکر می­کنید چنین راهکارهایی بتواند جواب دهد؟

 

ایران از سابق به دنبال این بوده است که اعضای منافقین را به داخل ایران برگرداند. به خصوص آن افرادی که ترور یا قتلی انجام نداده­اند. همواره تلاش داشته آنها را آرام آرام به خانواده­هایشان بر گرداند و در واقع این سازمان را با جدا کردن اعضایش از آن به سمت انحلال ببرد. این سیاستی بوده است که تا کنون اجرا شده و صدها نفر هم تا کنون به ایران بازگشته و به خانواده­هایشان پیوسته­اند. این سیاست موفقی بوده است. طبیعتا در شرایط کنونی که فشار بر سازمان منافقین افزایش پیدا کرده شاید فرصت بیشتری باشد که همان سیاست با موفقیت دنبال شود. به هر حال آن چیزی که از درون اروگاه اشرف تا کنون منتشر شده این است که بسیاری از اعضای سازمان منافقین تمایل به ادامه همکاری با آن سازمان را ندارند و شیوه اداره آنجا را بسیار خفقان­آور و استبدادی ارزیابی می­کنند و احساس می­کنند زندگی شان ده­ها سال در داخل آن سازمان تباه شده و به دنبال یک زندگی آرام و بی­دردسری می­گردند. بنابر این برای این افرادی که دارای چنین زمینه­هایی هستند، پخش چنین کاغذهایی و دادن این اطمینان که اگر داخل ایران بیایند می­توانند زندگی عادی خودشان را به شرطی که به مسیر سابق برنگردند ادامه بدهند، شاید اقدام موثری باشد.     

على موسوى خلخالى

نویسنده خبر

مترجم، روزنامه نگار و معاون سردبیر دیپلماسی ایرانی.

اطلاعات بیشتر


نظر شما :